Ποιοι οφειλέτες της Εφορίας γλιτώνουν τις ποινικές διώξεις

«Φιλικότερη» γίνεται η Εφορία με τους ληξιπρόθεσμους οφειλέτες του Δημοσίου, τους οποίους δεν θα απειλεί πλέον με ποινικές διώξεις για τα χρέη τους, στην περίπτωση που διαπιστώνει ότι υπάρχει πρόθεση αποπληρωμής των οφειλών με την ένταξή τους σε κάποια από τις ισχύουσες ρυθμίσεις για τμηματική καταβολή.

Σε εφαρμογή σχετικής διάταξης που ψηφίστηκε από τη Βουλή τον περασμένο μήνα, ο Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) Γιώργος Πιτσιλής, εξέδωσε απόφαση με οδηγίες για το νέο καθεστώς που ισχύει για το «ποινικό αδίκημα μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο και τρίτους».

Η νέα διάταξη ρυθμίζει τις συνέπειες της υπαγωγής σε ρύθμιση οφειλών ή της αναστολής είσπραξης οφειλών στην ποινική δίωξη, και ισχύει αναδρομικά από τις 11 Απριλίου 2025 καλύπτοντας ακόμα και υποθέσεις που βρίσκονται ήδη στα δικαστήρια.

Πρόκειται για μια σημαντική διαφοροποίηση από το προηγούμενο καθεστώς, όπου η Φορολογική Διοίκηση είχε την υποχρέωση να κινεί τη διαδικασία δίωξης ανεξαρτήτως αν ο οφειλέτης είχε ήδη μπει σε ρύθμιση.

Συγκεκριμένα, αν το χρέος γινόταν ληξιπρόθεσμο και περνούσαν 4 μήνες, η Φορολογική Διοίκηση ήταν υποχρεωμένη να αποστείλει αίτηση δίωξης στον εισαγγελέα, ανεξάρτητα αν ο οφειλέτης είχε ενταχθεί σε κάποιο πρόγραμμα αποπληρωμής.

Σύμφωνα με το νέο καθεστώς, σε περίπτωση υπαγωγής σε ρύθμιση καταβολής οφειλών ή αναστολής είσπραξης, η ποινική δίωξη αναστέλλεται για όσο διάστημα διαρκεί η ρύθμιση ή η αναστολή, ενώ σε περίπτωση ολοσχερούς εξόφλησης το αξιόποινο εξαλείφεται.

Η απόφαση καθορίζει τη διαδικασία που ακολουθείται σε διάφορα στάδια (πριν ή μετά την υποβολή αίτησης προς τον Εισαγγελέα, πριν ή μετά την άσκηση ποινικής δίωξης), την υποχρέωση ενημέρωσης του Εισαγγελέα σε περίπτωση απώλειας της ρύθμισης, και την αναστολή της παραγραφής του ποινικού αδικήματος κατά τη διάρκεια της ρύθμισης.

Ουσιαστικά, θεσπίζεται για πρώτη φορά η υπαγωγή σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής οφειλών ως λόγος μη υποβολής από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Φορολογικής Διοίκησης αίτησης ποινικής δίωξης προς τον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών (εννοείται υπό προϋποθέσεις).

Από την απόφαση Πιτσιλή προκύπτει ακόμα ότι:

• Σε κάθε περίπτωση που έχει υποβληθεί αίτηση ποινικής δίωξης από την Φορολογική Διοίκηση και οι οφειλές έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση ή τελούν σε αναστολή είσπραξης, η Φορολογική Διοίκηση υποχρεούται να ενημερώνει σχετικά τον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών (είτε έχει ασκηθεί ποινική δίωξη, είτε όχι), για την περαιτέρω εξέλιξη της ποινικής διαδικασίας από την αρμόδια εισαγγελική αρχή.
• Ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών ενημερώνεται αμελλητί (άμεσα και χωρίς εξέταση) σε περίπτωση απώλειας της ρύθμισης ή παύσης αναστολής είσπραξης.
• Σ’ αυτή την περίπτωση, η αίτηση ποινικής δίωξης καθώς και ο πίνακας χρεών θα συμπεριλαμβάνουν εκτός από το ποσό των ανεξόφλητων οφειλών και το αρχικό εξοφληθέν ήδη ποσό, δηλαδή το αρχικό ποσό των οφειλών που υπήχθη στη ρύθμιση, καθώς για το ποσό αυτό έχει ήδη διαπραχθεί το ποινικό αδίκημα.

Εν κατακλείδι οι αρμόδιες αρχές:

• Δεν θα προβαίνουν σε αποστολή αιτήσεων ποινικής δίωξης για το αδίκημα της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο και Τρίτους, στις περιπτώσεις όπου το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών έχει ήδη υπαχθεί σε ρύθμιση ή αναστολή είσπραξης, η οποία βρίσκεται σε ισχύ.
• Θα πρέπει να αποστέλλουν στον αρμόδιο Εισαγγελέα αμελλητί αιτήσεις ποινικής δίωξης για το αδίκημα της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο και τρίτους στις περιπτώσεις που δεν έχει υπαχθεί το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε ρύθμιση ή σε αναστολή είσπραξης.
• Υποχρεούνται να ενημερώνουν άμεσα τον αρμόδιο Εισαγγελέα σε περίπτωση που έχει υποβληθεί αίτηση ποινικής δίωξης και το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση.
• Άμεσα και χωρίς χρονοτριβές θα πρέπει να ενημερώνεται ο αρμόδιος Εισαγγελέας σε περίπτωση που έχει υποβληθεί αίτηση ποινικής δίωξης και η ρύθμιση απωλέσθη ή έληξε η αναστολή είσπραξης των οφειλών.

Οι κατασχέσεις

Με άλλη απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ Γιώργου Πιτσιλή, παρέχονται διευκρινίσεις σχετικά με τις ενέργειες στις οποίες πρέπει να προβαίνουν οι αρμόδιες υπηρεσίες της Φορολογικής Διοίκησης στο πλαίσιο της εξέτασης για τη συνδρομή ή μη των προϋποθέσεων έκδοσης απόφασης αδρανοποίησης κατασχέσεων στα χέρια τρίτου.

Μετά την τροποποίηση των προϋποθέσεων, που αφορούν στην υποβολή από τον οφειλέτη που αιτείται την αδρανοποίηση, των προβλεπόμενων δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ, η νέα διάταξη ορίζει ότι προϋπόθεση της αδρανοποίησης είναι «να έχουν υποβληθεί από τον οφειλέτη οι προβλεπόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ των τελευταίων πέντε φορολογικών ετών, ανεξαρτήτως του εάν οι δηλώσεις έχουν υποβληθεί εκπρόθεσμα. Σε κάθε δε περίπτωση να έχουν υποβληθεί πριν από την αίτηση του οφειλέτη για εξωδικαστική ρύθμιση των οφειλών».