Ταχεία διόρθωση του ελλείμματος έως το τέλος του 2010 ζητά από την Ελλάδα η Κομισιόν, εισηγούμενη διαρκή περιορισμό δαπανών το 2009 και πρόσθετα μέτρα το 2010.

Η Κομισιόν διαπιστώνει ότι το έλλειμμα ήταν στο 3,7% του ΑΕΠ το 2008, εκτιμά πως θα παραμείνει πάνω από 3% το 2009 και θα υπερβεί το 4% του ΑΕΠ το 2010 και καλεί τη χώρα μας να επαναφέρει το κρίσιμο δημοσιονομικό μέγεθος εντός των πλαισίων του συμφώνου σταθερότητας.

Αφήνει αιχμές παράλληλα και για άλλα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία, καλώντας συγκεκριμένα να καταβληθούν πρόσθετες προσπάθειες στο μέτωπο των δανειακών αναγκών, τη διατηρησιμότητα αλλά και την ποιότητα των δημοσίων οικονομικών.

Πώς αντιδρά το ΥΠΟΙΟ

Με αφορμή την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς το Συμβούλιο Ecofin, για απόφαση σχετικά με τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος για την Ελλάδα, ο Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών κ. Γιάννης Παπαθανασίου έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«Οι συστάσεις που περιλαμβάνονται στην πρόταση της Επιτροπής επιβεβαιώνουν πλήρως την αναγκαιότητα των μέτρων, τα οποία η Κυβέρνηση έχει ήδη ανακοινώσει και αφορούν τόσο το πρόγραμμα περικοπής κρατικών δαπανών όσο και την εισοδηματική πολιτική στο Δημόσιο. Μέτρα, τα οποία έχουν αρχίσει να υλοποιούνται και με τα οποία πιστεύουμε ότι μπορούμε να πετύχουμε τον στόχο της μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ έως το 2010.

Η Επιτροπή ζητεί από την Ελλάδα τρία πράγματα:

1. Η δημοσιονομική προσαρμογή θα πρέπει να ξεκινήσει από το 2009, προκειμένου να μειωθεί το έλλειμμα κάτω από το 3% το 2010, με αξιόπιστο και βιώσιμο τρόπο.

2. Η Ελλάδα θα πρέπει να ενισχύσει το σχέδιο δημοσιονομικής προσαρμογής με τη χρήση σαφώς προσδιορισμένων και μόνιμων μέτρων για τη μείωση των τρεχουσών δαπανών, συμπεριλαμβανομένης μιας συνετής εισοδηματικής πολιτικής στον δημόσιο τομέα, ώστε με τον τρόπο αυτό να συμβάλει στην απαραίτητη μείωση του χρέους ως ποσοστού επί του ΑΕΠ.

3. Οι συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις στην υγεία και το ασφαλιστικό σύστημα θα πρέπει να εφαρμοστούν πλήρως.

Όλες οι παραπάνω επισημάνσεις έχουν ήδη ενταχθεί στον σχεδιασμό της Κυβέρνησης, έχουν εξαγγελθεί και έχουν αρχίσει να υλοποιούνται.

Οι συστάσεις της Επιτροπής δείχνουν ότι το σχέδιο της Κυβέρνησης είναι ο μόνος ρεαλιστικός και εφαρμόσιμος τρόπος για να διασφαλιστεί η έξοδος της χώρας από την κρίση, με ασφάλεια και σιγουριά».

Όσον αφορά την κριτική της Αντιπολίτευσης προς την Κυβέρνηση, ο Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών κ. Γιάννης Παπαθανασίου δήλωσε τα εξής:

«Στις συστάσεις της Επιτροπής δεν υιοθετείται καμία από τις ανεύθυνες και λαϊκίστικες προτάσεις του Αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης κ. Γ. Παπανδρέου.

Καμία αναφορά δεν γίνεται για αύξηση της φορολογίας στις επιχειρήσεις, όπως μονότονα επαναλαμβάνει ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ. Γιατί κάτι τέτοιο, ειδικά σε εποχή κρίσης, θα οδηγούσε σε δραματική αύξηση των ποσοστών της ανεργίας, ανάλογα με αυτά που μας κληροδότησαν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ το 2004.

Καμία αναφορά δεν γίνεται για αύξηση των κρατικών δαπανών, όπως μονότονα προτείνει ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ. Το αντίθετο μάλιστα προτείνεται. Η δραστική περικοπή των κρατικών δαπανών.

Καμία αναφορά δεν γίνεται στη φορολόγηση των off shore εταιριών, γιατί η ίδια η Επιτροπή γνωρίζει ότι, παρά τις προσπάθειες τόσο τις δικές της όσο και όλων των κρατών μελών της ευρωζώνης, κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό όσο υπάρχουν οι λεγόμενοι φορολογικοί παράδεισοι ανά τον κόσμο. Παρ’ όλα αυτά, στη χώρα μας ισχύει η φορολόγηση των εσόδων από ακίνητα των off shore εταιριών και η Κυβέρνηση έχει επιβάλλει φόρο επί των ίδιων ακινήτων με το Ενιαίο Τέλος Ακινήτων (ΕΤΑΚ).

Καμία αναφορά επίσης δεν γίνεται στη φορολόγηση της εκκλησιαστικής περιουσίας, γιατί η Επιτροπή γνωρίζει, σε αντίθεση με τον κ. Παπανδρέου, ότι η ακίνητη περιουσία της Εκκλησίας για πρώτη φορά φορολογείται στη χώρα μας μέσω του ΕΤΑΚ.

Ο διάλογος για την έξοδο από την κρίση απαιτεί δύσκολες αλλά αναγκαίες αποφάσεις. Και όχι ανέφικτες και λαϊκίστικες υποσχέσεις».

Η επίσημη ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Ειδικότερα, όπως αναφέρει το επίσημο δελτίο τύπου, "Μετά την αξιολόγηση, το Φεβρουάριο, των αντίστοιχων προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε σήμερα προθεσμίες για τη διόρθωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων της Ελλάδας, της Ισπανίας, της Γαλλίας και της Ιρλανδίας, που ήδη υπερέβαιναν το 3% το 2008.

Η Επιτροπή προτείνει επίσης νέα προθεσμία για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι προτεινόμενες προθεσμίες λαμβάνουν υπόψη τις αντίστοιχες δημοσιονομικές και μακροοικονομικές καταστάσεις των οικείων χωρών. Μόλις εγκριθούν οι συστάσεις από το Συμβούλιο, οι πέντε χώρες θα έχουν έξι μήνες στη διάθεσή τους για να ορίσουν ποια μέτρα σκοπεύουν να λάβουν για να μειώσουν σταδιακά το έλλειμμα. Η Επιτροπή εξέτασε επίσης το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας της Κύπρου και διαπίστωσε ότι η δημοσιονομική πολιτική το 2009 θα είναι μάλλον επεκτατική. Αυτό προβλέπεται να αντιστραφεί στα επόμενα έτη ενόψει των μεγάλων εξωτερικών ανισορροπιών.

«Οι εθνικές δημοσιονομικές θέσεις στην ΕΕ και αλλού επιδεινώθηκαν σημαντικά το προηγούμενο έτος και πρόκειται να επιδεινωθούν περαιτέρω εξ αιτίας της οικονομικής κρίσης που διανύουμε σήμερα και των μέτρων κατά διακριτική ευχέρεια τα οποία δικαίως θέσπισαν τα κράτη μέλη προκειμένου να στηρίξουν τη ζήτηση και να προωθήσουν τις επενδύσεις. Για να περιοριστεί το κόστος του χρέους για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές, είναι σημαντικό να διαμορφώσουν οι κυβερνήσεις μια πορεία προσαρμογής με την οποία θα δεσμευθούν να διορθώσουν τα δημόσια ελλείμματα από τη στιγμή που θα αρχίσει η ανάκαμψη της οικονομίας, η οποία αναμένεται ότι θα συμβεί βαθμιαία το 2010. Το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης αποτελεί το πλαίσιο για αυτήν την στρατηγική εξόδου και την επιστροφή σε υγιή και βιώσιμα δημόσια οικονομικά μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα,» δήλωσε ο επίτροπος οικονομικών και νομισματικών υποθέσεων κ. Joaquin Almunia.

Το Συμβούλιο Ecofin αναμένεται ότι θα συζητήσει σχετικά με τις συστάσεις κατά την προσεχή άτυπη σύνοδο του Απριλίου και θα οριστικοποιήσει τη θέση του σε μια προσεχή σύνοδο του Συμβουλίου. Στο σημείο εκείνο, τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη θα διαθέτουν έξι μήνες προκειμένου να ορίσουν ποια μέτρα σκοπεύουν να λάβουν για να μειώσουν σταδιακά το δημοσιονομικό έλλειμμα.

ΕΛΛΑΔΑ

Έχοντας ανέλθει σε 3,5% του ΑΕΠ το 2007, το δημόσιο έλλειμμα της Ελλάδας υπολογίζεται σε 3,7% του ΑΕΠ το 2008, υπερβαίνοντας έτσι την τιμή αναφοράς του 3% και τα δύο έτη. Το έλλειμμα αναμένεται ότι θα παραμείνει υψηλότερο από 3% το 2009 και θα υπερβεί το 4% το 2010 εφόσον δεν υπάρξει καμία αλλαγή της πολιτικής.

Λαμβάνοντας υπόψη τις υπάρχουσες μακροοικονομικές ανισορροπίες και την τρέχουσα επαναξιολόγηση των κινδύνων στις χρηματαγορές, που ασκούν περαιτέρω πίεση στον υψηλό φόρτο του χρέους, καθώς επίσης και το μέγεθος της απαραίτητης αναπροσαρμογής που είναι σχετικά μικρό, φαίνεται ότι ενδείκνυται η ταχεία διόρθωση του ελλείμματος έως το 2010.

Η Επιτροπή συνιστά ως εκ τούτου στο Συμβούλιο να ενισχύσει η Ελλάδα τη δημοσιονομική διόρθωση το 2009 με τον διαρκή περιορισμό των δαπανών. Στη συνέχεια, η χώρα θα πρέπει να θεσπίσει πρόσθετα μόνιμα μέτρα το 2010 για τη μείωση του ονομαστικού ελλείμματος σαφώς κάτω από την τιμή αναφοράς του 3% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος του έτους με σκοπό την ανάκτηση των απωλειών ανταγωνιστικότητας και την αντιμετώπιση των υφιστάμενων εξωτερικών ανισορροπιών.

Η Ελλάδα θα πρέπει επίσης να καταβάλει προσπάθειες για τον έλεγχο των άλλων παραγόντων, εκτός των καθαρών δανειακών αναγκών, που συμβάλλουν στη μεταβολή των επιπέδων του δημόσιου χρέους, καθώς επίσης και για τη βελτίωση της συλλογής και επεξεργασίας των οικονομικών δεδομένων και ιδίως των δεδομένων του δημοσίου. Τέλος, η Ελλάδα καλείται να βελτιώσει την ποιότητα και την διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών της και, με σκοπό την ανάκτηση των απωλειών ανταγωνιστικότητας και την αντιμετώπιση των υφιστάμενων εξωτερικών ανισορροπιών, να εφαρμόσει επειγόντως τολμηρές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις".

Πρόγραμμα σταθερότητας της Κύπρου

Η Επιτροπή εξέτασε επίσης το πρόγραμμα σταθερότητας της Κύπρου.

Η Κύπρος ενέκρινε μια σημαντική δέσμη κινήτρων για το 2009 σύμφωνα με το ευρωπαϊκό σχέδιο για την ανάκαμψη της οικονομίας που αναμένεται ότι θα οδηγήσει, στο πλαίσιο του προγράμματος, σε δημοσιονομικό έλλειμμα σχεδόν 1% το 2009, σε αντίθεση με ένα κατ' εκτίμηση ισόποσο πλεόνασμα πέρυσι. Κατά τα επόμενα έτη, το διαρθρωτικό έλλειμμα αναμένεται ότι θα αυξηθεί περαιτέρω. Αν και το έλλειμμα αναμένεται ότι θα παραμείνει κάτω από 3%, αυτό δεν φαίνεται ότι δικαιολογείται με βάση τις οικονομικές προοπτικές, οι οποίες παραμένουν σχετικά καλές, ή ότι είναι επιθυμητό λαμβάνοντας υπόψη την ύπαρξη μεγάλων εξωτερικών ανισορροπιών.

Επιπλέον, στο πλαίσιο της σφοδρής επιδείνωσης του παγκόσμιου οικονομικού περιβάλλοντος, η δημοσιονομική στρατηγική υπόκειται σε σοβαρούς κινδύνους αρνητικών εξελίξεων. Με γνώμονα τις μεγάλες εξωτερικές ανισορροπίες, η τήρηση συνετών δημοσιονομικών πολιτικών και η ενίσχυση της δημοσιονομικής διατηρησιμότητας θα εξακολουθήσουν να αποτελούν ύψιστη προτεραιότητα.

Η Επιτροπή συνιστά συνεπώς στο Συμβούλιο να καλέσει την Κύπρο: (i) Να εφαρμόσει μέτρα ανταποκρινόμενη στο σχέδιο για την ανάκαμψη της οικονομίας σύμφωνα με το πρόγραμμα αλλά να αποφύγει την περαιτέρω επιδείνωση των δημόσιων οικονομικών το 2009 σε σχέση με το στόχο· (ii) Να αντιστρέψει την προβλεπόμενη δημοσιονομική χαλάρωση το 2010 και μετέπειτα, περιορίζοντας τις δαπάνες προκειμένου να εξασφαλίσει υγιή δημοσιονομική θέση μεσοπρόθεσμα· (iii) Λόγω της συνεχιζόμενης δημοσιονομικής επιδείνωσης και του προβλεπόμενου αντικτύπου της δημογραφικής γήρανσης στις δημόσιες δαπάνες, να βελτιώσει τη μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημοσίων οικονομικών επιδιώκοντας τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος και του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης.