Σημαντική μείωση, η οποία ξεπερνά πλέον το 12%, καταγράφεται στις συνταγογραφήσεις φαρμάκων λόγω του μνημονίου αλλά και των μέτρων της κυβέρνησης για περιορισμό της φαρμακευτικής δαπάνης.

Την ίδια ώρα, στον αέρα κινδυνεύουν τα τιναχτούν οι παράλληλες εξαγωγές προς τη Γερμανία εξαιτίας την απόφασης της γερμανικής κυβέρνησης να μειώσει τις τιμές των φαρμάκων, εξέλιξη η οποία θα έχει θετικό αντίκτυπο στην ελληνική αγορά και δη στους ασθενείς.

Ειδικότερα και σε ό,τι αφορά τις συνταγογραφήσεις φαρμάκων, τους τρεις μήνες του καλοκαιριού καταγράφηκε, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, μείωση 12% στον όγκο των συνταγών.

Αυτή η εξέλιξη, σε συνδυασμό με τα μέτρα της κυβέρνησης για πτώση των τιμών των φαρμάκων, έχει οδηγήσει σε μείωση της δαπάνης για τα ασφαλιστικά ταμεία κατά 28% - 32%.

Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα εκτελούνται περίπου 100 εκατομμύρια συνταγές τον χρόνο, όταν στη Δανία, χώρα με το μισό περίπου του πληθυσμού της χώρας μας, εκτελούνται περίπου 15 εκατομμύρια συνταγές ετησίως!

Η εξέλιξη αυτή της μείωση της συνταγογράφησης, αναμένεται να γίνει ακόμη πιο έντονη και πιο ουσιαστική με την εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης των φαρμάκων, το σχέδιο νόμου για την οποία έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση η οποία ολοκληρώνεται στις 19 Σεπτεμβρίου.

Σημειώνεται ότι η συνταγογράφηση των φαρμάκων και των ιατρικών πράξεων συνιστά μία από τις κρισιμότερες λειτουργίες των τομέων της υγείας και της κοινωνικής ασφάλισης, αφού επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τόσο τη δημόσια υγεία όσο και τα δημόσια οικονομικά.

Η φαρμακευτική δαπάνη των ασφαλιστικών ταμείων ανήλθε για το 2009 σε 5 δισ. ευρώ, ποσό που ισοδυναμεί με το 40% της ετήσιας κρατικής επιχορήγησης προς αυτά. Το ύψος της δαπάνης οφείλεται, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην έκθεση του νομοσχεδίου για την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, σε πολλούς παράγοντες, μεταξύ των οποίων η προκλητή, η κατευθυνόμενη, η παράνομη συνταγογράφηση, η εικονική χρήση συνταγών ή η χρήση τους για άλλους σκοπούς.


Το μερίδιο όλων αυτών στη δαπάνη ισοδυναμεί με το 20% - 25% του συνόλου, ο δε έλεγχός τους θα προκαλούσε εξοικονομήσεις της τάξεως του 1 δισ. ευρώ. Επιπλέον, έχει υπολογιστεί πως η ηλεκτρονική καταχώριση και εκτέλεση συνταγών θα οδηγήσει στην εξοικονόμηση 100 ωρών εργασίας ανά ιατρό το έτος.

Το σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης λειτουργεί ήδη στη Μ. Βρετανία, στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Ισπανία, στο Βέλγιο, στην Ολλανδία, στο Λουξεμβούργο, στη Φινλανδία, στη Σουηδία, στη Νορβηγία και στη Δανία, αλλά και στις ΗΠΑ.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι στις 15 Οκτωβρίου ξεκινά πιλοτικά η ηλεκτρονική συνταγογράφηση φαρμάκων και το πρώτο ταμείο που θα την εφαρμόσει θα είναι ο Οργανισμός Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών.

Παράλληλες εξαγωγές

Εν τω μεταξύ, στον αέρα κινδυνεύουν να τιναχτούν οι παράλληλες εξαγωγές φαρμάκων προς τη Γερμανία -πρώτο σε αξία εξαγώγιμο προϊόν της χώρας μας- λόγω των μέτρων που προωθεί η κυβέρνηση της κ. Μέρκελ για μείωση των τιμών. Αυτή η εξέλιξη μπορεί να πλήξει τις ελληνικές εξαγωγές, ωστόσο θα έχει σημαντικό όφελος για τους Έλληνες ασθενείς, αφού δεν θα υπάρχει έλλειψη φαρμάκων, όπως συμβαίνει σήμερα.

Σημειώνεται ότι σήμερα, εξαιτίας των παράλληλων εξαγωγών προς τη Γερμανία, την Πολωνία και προς άλλες χώρες, αρκετά φάρμακα είναι υπό εξαφάνιση από την ελληνική αγορά. Μεταξύ αυτών το Celcept (φάρμακο για την αποδοχή των μοσχευμάτων), το Maldopar (για το πάρκινσον) και το Cybalta (για τη σχιζοφρένεια). Είναι χαρακτηριστικό ότι από τις παράλληλες εξαγωγές το όφελος των εξαγωγέων μπορεί και να ξεπεράσει και το 85%.

Σημειώνεται ότι τα φάρμακα και τα συναφή παρασκευάσματα αποτελούν την κυριότερη κατηγορία ελληνικών εξαγωγών στη Γερμανία. Με αξία πωλήσεων 325 εκατ. ευρώ το 2009 και αύξηση 1,5% από το 2008 έχουν σταθεροποιηθεί την τελευταία τριετία στο επίπεδο αυτό.

Ωστόσο, με τα νέα μέτρα ενδέχεται να μειωθεί η διαφορά τιμής, άρα να εκλείψει το πλεονέκτημα των φαρμακευτικών παρασκευασμάτων, που παράγονται είτε στην Ελλάδα είτε στη Γερμανία και στη συνέχεια επανασυσκευάζονται και επιστρέφουν στη γερμανική αγορά. Κατά συνέπεια, ενδέχεται, όπως σημειώνεται σε σχετικό report του ΟΕΥ στη Γερμανία, κατά τα επόμενα 2 - 3 έτη να υπάρξει επιδείνωση των συνθηκών της αγοράς για τα ελληνικά προϊόντα με αντίστοιχη μείωση των εξαγωγών.

Μία τέτοια εξέλιξη θα επηρεάσει αρνητικά τα συνολικά μεγέθη των ελληνικών εξαγωγών προς τη γερμανική αγορά. 

Η  γερμανική κυβέρνηση επεξεργάζεται μέτρα περιορισμού της φαρμακευτικής δαπάνης. Στόχος είναι η κατάργηση της δυνατότητας των φαρμακευτικών βιομηχανιών να καθορίζουν οι ίδιες την τιμή διάθεσης των φαρμάκων. Το 2009 τα δημόσια ασφαλιστικά ταμεία κατέβαλαν ποσό 32 δισ. ευρώ, 1,5 δισ. ευρώ υψηλότερο του 2008. Βάσει πρόσφατου νόμου, προβλέπονται μέτρα μείωσης των φαρμακευτικών δαπανών κατά 1,7 δισ. ευρώ το 2011, που θα αυξηθεί τα επόμενα έτη.

Παρ’ όλα αυτά, το έλλειμμα του Συνδέσμου Ασφαλιστικών Ταμείων (GKV) το 2011 αναμένεται να ανέλθει σε περίπου 7 δισ. ευρώ. Σημειώνεται ότι το ποσοστό έκπτωσης που οι φαρμακευτικές εταιρίες χορηγούν στα ταμεία θα αυξηθεί από 6% σε 16% έως το 2013 και οι τιμές θα διατηρηθούν στο επίπεδο της 1ης Αυγούστου του 2009. Με άλλο νόμο, που θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου του 2011, επιδιώκεται η περαιτέρω εξοικονόμηση ποσού 2 δισ. ευρώ ετησίως.

Ο νέος νόμος θα ρυθμίζει τον τρόπο καθορισμού της τιμής πώλησης των νέων φαρμάκων, καθώς αυτή δεν θα καθορίζεται πλέον από την εταιρία παραγωγής. Εισάγεται επίσης η βασική διάκριση μεταξύ εκείνων των φαρμάκων που επιφέρουν νέες χρήσεις - ωφέλειες και εκείνων που δεν διαφέρουν από τα ήδη κυκλοφορούντα στην αγορά. Η τιμή της δεύτερης κατηγορίας θα καθορίζεται βάσει της τιμής ανάλογων σκευασμάτων που κυκλοφορούν ήδη στην αγορά.

Για φάρμακα που έχουν νέες χρήσεις η εταιρία παραγωγής θα προσκομίζει έκθεση από όπου να προκύπτουν αυτές. Θα ακολουθεί η επί τρίμηνο αξιολόγηση του φαρμάκου από κοινό όργανο ιατρών και ασφαλιστικών ταμείων, ενώ εντός ενός έτους θα πρέπει ύστερα από διαπραγματεύσεις μεταξύ παραγωγού εταιρίας και GKV να καθορίζεται η τιμή τους.

Σε περίπτωση αδυναμίας συμφωνίας, η τιμή θα καθορίζεται από ένα κεντρικό όργανο που θα έχει αυτόν τον ρόλο.