Νέα επώδυνα δημοσιονομικά μέτρα φέρνει το επόμενο έτος, καθώς η κυβέρνηση θα πρέπει να εφαρμόσει... κατά γράμμα τη συνταγή της τρόικας για να εξασφαλίσει την εκταμίευση της τέταρτης δόσης τον Μάρτιο, ύψους 15 δισ. ευρώ, και να βάλει τις βάσεις για την ομαλή χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας από τον μηχανισμό στήριξης με το συνολικό ποσό των 110 δισ. ευρώ έως τον Μάιο του 2013.

Στο πρώτο τρίμηνο του 2011 η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να έχει οριστικοποιήσει επιπλέον μέτρα συνολικού δημοσιονομικού οφέλους 12 δισ. ευρώ, ή 5% του ΑΕΠ, που έχουν ήδη ενταχτεί στους προϋπολογισμούς της περιόδου 2012 - 2014, βάσει του αρχικού μνημονίου.
Επίσης, έχει δεσμευτεί να εξειδικεύσει τα μέτρα αυτά μέχρι τον προσεχή Μάρτιο, παρουσιάζοντας αναλυτικό σχέδιο δημοσιονομικής προσαρμογής για την τριετή αυτήν περίοδο στην κατεύθυνση που ζητούν οι δανειστές της χώρας.

Έτσι, αναπόφευκτα το τρίτο πακέτο θα περιλαμβάνει νέες περικοπές σε επιδόματα κοινωνικού χαρακτήρα, επιπλέον μειώσεις στις αποδοχές 1.000.000 εργαζομένων στο Δημόσιο και στις ΔΕΚΟ, περαιτέρω αυξήσεις στα τιμολόγια των ΔΕΚΟ και στους χαμηλούς συντελεστές ΦΠΑ, περικοπές στις φοροαπαλλαγές των επιχειρήσεων και κατάργηση 200 - 300 δημοσίων οργανισμών.

Η έκθεση προόδου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, η οποία συνόδευσε την εκταμίευση της τρίτης δόσης των 2,5 δισ. ευρώ (πρόκειται για τη συμμετοχή του ΔΝΤ στη δόση των 9 δισ. ευρώ), δεν αφήνει κανένα περιθώριο ελιγμών.

--- Η λίστα

Ο κατάλογος των σκληρών μέτρων που ζητούνται είναι σαφής: Για τα προγράμματα κοινωνικών παροχών οι δανειστές μας απαιτούν τη μείωση των επιδομάτων και των λοιπών εισοδηματικών ενισχύσεων κοινωνικού χαρακτήρα για όσους βρίσκονται πάνω από το όριο της φτώχειας.

Δηλαδή, όλοι όσοι έχουν ετήσιο ατομικό εισόδημα άνω των 6.480 ευρώ θα λαμβάνουν σε μεγάλο βαθμό περικομμένα τα ποσά συγκεκριμένων κοινωνικών παροχών, όπως είναι τα επιδόματα ανεργίας, τα επιδόματα τριτέκνων και πολυτέκνων, το φοιτητικό επίδομα των 1.000 ευρώ και το ΕΚΑΣ των χαμηλοσυνταξιούχων! Πάντως, όσον αφορά στο εισοδηματικό κριτήριο των 40.000 ευρώ, που είχε τεθεί για τη χορήγηση των πολυτεκνικών επιδομάτων, η κυβέρνηση υπαναχώρησε μετά την κατακραυγή που προκλήθηκε.

Στο μέτωπο της μισθολογικής δαπάνης στον στενό δημόσιο τομέα (υπουργεία, ΝΠΔΔ, οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, ασφαλιστικά ταμεία κ.λπ.) ζητούνται: 

* Η συνέχιση του παγώματος των προσλήψεων και η μείωση του προσωπικού σε όλη τη γενική κυβέρνηση.

* Η αύξηση των ωρών εργασίας από τις 7 στις 8 ώρες την ημέρα, ώστε το ωράριο του δημόσιου τομέα να εξομοιωθεί με αυτό του ιδιωτικού.

* Η επιβολή περιορισμών στο ύψος των επιδομάτων που λαμβάνουν οι υπάλληλοι και οι λειτουργοί του Δημοσίου. Προτείνεται π.χ. να μειωθεί η αναλογία των επιδομάτων προς τους βασικούς μισθούς και να συνδεθούν τα επιδόματα με την παραγόμενη εργασία.
Ακόμη, τίθεται θέμα αύξησης του χρόνου ωρίμανσης των βασικών μισθών όλων των υπαλλήλων και λειτουργών του Δημοσίου.

Σήμερα, η μισθολογική ωρίμανση, δηλαδή η άνοδος των αποδοχών κάθε υπαλλήλου σε υψηλότερο μισθολογικό κλιμάκιο, γίνεται ανά διετία. Κάθε δύο χρόνια ο υπάλληλος ανεβαίνει σε νέο, ανώτερο μισθολογικό κλιμάκιο και ο βασικός μισθός του αυξάνεται. Προτείνεται αυτό το χρονικό διάστημα να διευρυνθεί πάνω από τα 2 χρόνια, ώστε η ωρίμανση των βασικών μισθών να γίνεται βραδύτερα, δηλαδή οι βασικοί μισθοί να παραμένουν παγωμένοι για μεγαλύτερα διαστήματα.

Ο συνδυασμός των τριών προηγούμενων μέτρων αναμένεται να μειώσει τις συνολικές αποδοχές των 768.000 υπαλλήλων και λειτουργών του στενού δημόσιου τομέα σε ποσοστά που μπορεί να φτάσουν μέχρι και το 25% την τριετία 2012 - 2014. Οι ρυθμίσεις αυτές θα οδηγήσουν σε περικοπές και στις συντάξεις των υπαλλήλων και των λειτουργών του Δημοσίου!

--- Οι δημόσιες επιχειρήσεις

Σαφές είναι το... φιρμάνι για τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς του Δημοσίου: Αναμόρφωση της τιμολογιακής πολιτικής, για την κάλυψη του κόστους. Περιορισμός των επιδοτήσεων των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Συνέχιση του παγώματος των προσλήψεων, περαιτέρω μείωση στα επιδόματα των εργαζομένων και περικοπή του λειτουργικού κόστους.

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην ανάγκη πώλησης μη στρατηγικών τομέων, στην κατάργηση όλων των φορέων που δεν προσφέρουν έργο όπως και αυτών με λειτουργίες και αρμοδιότητες οι οποίες επικαλύπτονται και στη μεταφορά των δραστηριοτήτων τους στις αρμόδιες διευθύνσεις των εποπτευόντων υπουργείων.

Συνολικά, προτείνεται να καταργηθούν 200 - 300 οργανισμοί και φορείς του Δημοσίου.

Η ΠΛΗΓΗ ΤΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Η φοροδιαφυγή χαρακτηρίζεται ένα από τα μεγαλύτερα αγκάθια της ελληνικής οικονομίας, γι’ αυτό και προτείνονται τα εξής:

* Περαιτέρω διεύρυνση της φορολογικής βάσης του ΦΠΑ, μέσω της μείωσης των περιπτώσεων στις οποίες εφαρμόζονται χαμηλοί συντελεστές. Ουσιαστικά, προτείνεται η μετάταξη μεγάλου αριθμού προϊόντων και υπηρεσιών από τον υπερμειωμένο και τον μειωμένο συντελεστή -που από την 1η/1/2011 θα είναι 6,5% και 13% αντίστοιχα- στον υψηλό συντελεστή 23%. Ζητείται επίσης η κατάργηση της εφαρμογής συντελεστών ΦΠΑ μειωμένων κατά 30% στα ελληνικά νησιά.

Από τις νέες αυξήσεις των συντελεστών ΦΠΑ που ζητά το ΔΝΤ αναμένεται να προκύψουν ανατιμήσεις της τάξης του 10% - 20% σε μεγάλο αριθμό προϊόντων και υπηρεσιών, όπως τα τρόφιμα, τα σερβιριζόμενα είδη στα εστιατόρια και στα λοιπά καταστήματα μαζικής εστίασης, στα εισιτήρια των μεταφορικών μέσων, στα κόμιστρα των ταξί, στους λογαριασμούς ρεύματος, νερού και φυσικού αερίου, στις υπηρεσίες επισκευής παλαιών κατοικιών, στις ιατρικές εξετάσεις σε ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα κ.λπ.

* Διεύρυνση της φορολογικής βάσης και στη φορολογία των εισοδημάτων των επιχειρήσεων (νομικών προσώπων), μέσω της μείωσης στα ποσοστά των αποσβέσεων, της κατάργησης φοροαπαλλαγών και της διατήρησης του ελέγχου των ενδοομιλικών τιμολογήσεων μέσα από την επιβολή νέων κανόνων και περιορισμών.
 
Τα μέτρα αυτά θα αυξήσουν σημαντικά τις φορολογικές επιβαρύνσεις των ελληνικών εταιρειών. Θα οδηγήσουν σε σημαντική αύξηση των φορολογητέων καθαρών κερδών των ανωνύμων εταιρειών, των επιχειρήσεων περιορισμένης ευθύνης, των ομορρύθμων και ετερορρύθμων εταιρειών και των λοιπών νομικών προσώπων κερδοσκοπικού χαρακτήρα. 

* Εκλογίκευση του συστήματος φορολόγησης των εισοδημάτων τα οποία προέρχονται από ακίνητα ή κινητά περιουσιακά στοιχεία, δηλαδή από μισθώματα, υπεραξίες μετοχών και μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων, τόκους καταθέσεων, ομολόγων, εντόκων γραμματίων του Δημοσίου, ρέπος κ.λπ.

Όπως επισημαίνεται, το καθεστώς φορολογίας των εισοδημάτων αυτών είναι περίπλοκο. Από το στόχαστρο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου δεν εξαιρούνται ούτε οι στρατιωτικές δαπάνες, για τις οποίες ζητείται να συγκλίνουν στον μέσο όρο των μεγαλύτερων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

** Αναδημοσίευση από το 666ο φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας "ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ", 23 - 27 Δεκεμβρίου 2010.