Μισοτιμής θέλουν να αποκτήσουν ακίνητα στην Ελλάδα τα ξένα χαρτοφυλάκια που επιθυμούν να επενδύσουν στη χώρα μας. Έτσι, παρά το γεγονός ότι την τελευταία διετία οι τιμές έχουν υποχωρήσει 15% - 30%, οι ξένοι επενδυτές αποφεύγουν να προχωρήσουν σε συναλλαγές εκτιμώντας ότι η διόρθωση θα συνεχιστεί και το επόμενο διάστημα.

Μάλιστα, υπολογίζουν πως σταδιακά τα ακίνητα είναι δυνατόν να χάσουν ακόμη 20 – 30% της αξίας τους. Επιπλέον, τη στάση αναμονής που αυτοί τηρούν φαίνεται να υπαγορεύει και το γεγονός ότι το πλαίσιο για την υλοποίηση επενδύσεων στην ελληνική κτηματαγορά εξακολουθεί να είναι ευμετάβλητο, ασαφές και αναχρονιστικό.

«Σε θεωρητική βάση υπάρχει ενδιαφέρον για επενδύσεις σε ακίνητα από ξένους, κυρίως δε από θεσμικά χαρτοφυλάκια του εξωτερικού. Όμως, δεν είναι διατεθειμένοι να τοποθετηθούν στην ελληνική αγορά αν προηγουμένως δεν μειωθούν περαιτέρω οι τιμές και δεν υπάρξουν ξεκάθαροι όροι για την υλοποίηση μεγάλων επενδύσεων real estate» αναφέρει η κ. Νίκη Σύμπουρα, διευθύνουσα σύμβουλος της εταιρίας παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών σε θέματα ακίνητης περιουσίας Propius – Cushman & Wakefield.

Σύμφωνα με την ίδια, το κλειδί για τη διόρθωση των τιμών έχουν οι τραπεζικοί οργανισμοί, καθώς ελέγχουν ένα σημαντικό χαρτοφυλάκιο ακινήτων – δικών τους και των πελατών τους – που θα μπορούσαν να «ρίξουν» στην αγορά για να την αναθερμάνουν. «Προς το παρόν, όμως, διστάζουν να εκποιήσουν αυτό το χαρτοφυλάκιο, κάτι που ίσως αναγκαστούν να πράξουν στο μέλλον. Μόνο τότε θα υπάρξει ένας νέος γύρος αναπροσαρμογής στις αξίες των ακινήτων, ώστε αυτά να γίνουν ελκυστικά για τους ξένους επενδυτές», υποστηρίζει η κ. Σύμπουρα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι την ελληνική κτηματαγορά, τόσο σε ότι αφορά στα εμπορικά – επαγγελματικά όσο και στα τουριστικά της ακίνητα, εποφθαλμιούν επενδυτικοί οίκοι από τις πλούσιες αραβικές χώρες, την Κίνα, τη δυτική Ευρώπη, αλλά και από τις ΗΠΑ. Ασφαλώς, επενδύσεις προτίθενται να πραγματοποιήσουν και πολλοί ελληνικών συμφερόντων όμιλοι.

Όμως, όπως ακριβώς οι ξένοι, έτσι και οι έλληνες επενδυτές δεν σχεδιάζουν να προωθήσουν τα σχέδιά τους πριν οι τιμές των ακινήτων υποχωρήσουν σε χαμηλότερα από τα σημερινά επίπεδα. Είναι ενδεικτικό ότι ακόμη και οι ΑΕΕΑΠ που διαθέτουν υψηλή ρευστότητα και παραδέχονται πως σήμερα υπάρχουν αξιόλογες ευκαιρίες στην εγχώρια κτηματαγορά, αποφεύγουν να προβούν σε συναλλαγές με την ελπίδα καλύτερων τιμών και αποδόσεων στο προσεχές μέλλον.

Σχεδόν διπλάσια προσφορά ακινήτων

Σήμερα οι αποδόσεις των καταστημάτων στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον επικεφαλής εμπορικών ακινήτων της Δανός – BNP Paribas Real Estate Γιώργο Λίτσα, διαμορφώνονται στο 7,5%, των γραφειακών χώρων στο 8,5% και των αποθηκών στο 10%. «Οι επενδυτές και δη οι ξένοι περιμένουν υψηλότερες αποδόσεις και για το λόγο αυτό θεωρούν ότι είναι πρώιμο να τοποθετηθούν στην αγορά. Εξάλλου, τα διαθέσιμα για επένδυση ακίνητα είναι σχεδόν 80% περισσότερα σε αριθμό σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν», σημειώνει ο κ. Λίτσας.

Πάντως, διευκρινίζει ότι η μεγάλη αύξηση των προς πώληση εμπορικών – επαγγελματικών ακινήτων οφείλεται σε ένα βαθμό και στο γεγονός ότι πριν από την κρίση εκείνα που είχαν πωλητήριο ήταν λίγα. Το στέλεχος της εταιρίας Δανός – BNP Paribas Real Estate αναφέρει, επίσης, πως εκτός από τις τιμές πώλησης οι διεθνείς επενδυτές αναμένουν περαιτέρω αποκλιμάκωση και σε ότι αφορά στο ύψος των ενοικίων που δεν αποκλείεται να κινηθεί κατά μέσο όρο στο 25%.

Κατά τον κ. Λίτσα, οι χώροι γραφείου ενδεχομένως θα εμφανίσουν τις μεγαλύτερες μειώσεις. «Οι επενδυτές είναι διστακτικοί και για το γεγονός ότι έχει αυξηθεί το ρίσκο της επαναδιαπραγμάτευσης των μισθώσεων», αναφέρει ο ίδιος και επισημαίνει ότι το κλίμα θα αλλάξει ριζικά όταν εκσυγχρονιστεί το θεσμικό πλαίσιο για τις επενδύσεις.

Ως προς το τελευταίο και ειδικά για τις μεγάλες τουριστικές επενδύσεις που εκτιμάται ότι θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια ανάπτυξης της χώρας, αυτή την εποχή τα συναρμόδια υπουργεία Περιβάλλοντος και Τουρισμού επεξεργάζονται το σχετικό ειδικό χωροταξικό πλαίσιο.

Παρά τις ενστάσεις που φέρονταν να υπήρχαν αρχικά από την πλευρά του ΥΠΕΚΑ, τελικά φαίνεται να θεσμοθετούνται η τουριστική κατοικία και οι σύνθετες αναπτύξεις, στοιχεία εξάλλου που προνοούσε το πρώτο ειδικό χωροταξικό πλαίσιο για τον τουρισμό (είχε συνταχθεί επί υπουργίας ΠΕΧΩΔΕ Γιώργου Σουφλιά).

Η διευθέτηση του ζητήματος της τουριστικής κατοικίας αναμένεται να ανοίξει το δρόμο για την υλοποίηση αρκετών επενδυτικών προγραμμάτων που έχουν «κολλήσει» εδώ και χρόνια, αλλά και να αποτελέσει την αφορμή για τον σχεδιασμό - υλοποίηση νέων μεγάλων projects με χρηματοδότηση από το εξωτερικό.