Μπροστά στις κάμερες, σε πολύ φιλικό τόνο, ο ένας αποκάλεσε τον άλλον «φίλε μου». Πίσω από τις κλειστές πόρτες, όμως, ο πρόεδρος του Eurogroup, Jean-Claude Juncker, προειδοποίησε τον Έλληνα πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά ότι η κατάσταση έχει παρατραβήξει και πως η ελληνική κυβέρνηση δεν μπορεί να περιμένει πλέον καμία ειδική μεταχείριση από τους εταίρους της. Του είπε επίσης ότι το να ζητά συνεχώς περισσότερο χρόνο για τις μεταρρυθμίσεις δε βοηθάει, αναφέρει το Spiegel. 

Όταν ήταν στην αντιπολίτευση, ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας είχε τη φήμη ότι αντιστεκόταν στις συμβουλές των Ευρωπαίων συντηρητικών. Τώρα όμως φαίνεται πως... μαθαίνει γρήγορα. Επισκεπτόμενος το Βερολίνο την Παρασκευή, δεν ζήτησε πια επιπλέον χρόνο για να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις.

Ο Σαμαράς έχει πλέον στη διάθεσή του μόλις δύο - τρεις εβδομάδες για να οριστικοποιήσει το πακέτο μέτρων των περίπου 14 δισ. ευρώ για τα επόμενα δύο χρόνια. Ο Έλληνας πρωθυπουργός υπόσχεται να προχωρήσει σε ιδιωτικοποιήσεις κρατικών επιχειρήσεων, σε περικοπές θέσεων εργασίας στο Δημόσιο και να εισπράξει φόρους με πιο αποτελεσματικό τρόπο. Όμως, οι πολιτικοί στο Βερολίνο και στις Βρυξέλλες αμφιβάλλουν αν αυτή η νέα του πορεία θα αποφέρει αποτελέσματα αρκετά γρήγορα.

Η τρόικα βρίσκεται ήδη στην Αθήνα, όπου θα παραμείνει ολόκληρο τον Σεπτέμβριο για να ελέγξει τα στοιχεία της Αθήνας. Το αν η έκθεσή της θα είναι έτοιμη μέχρι τη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης στις 8 Οκτωβρίου ήδη αμφισβητείται. Εν τω μεταξύ, τα επιτελεία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες εκτιμούν πως η σύνοδος κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα πραγματοποιηθεί στις 18-19 Οκτωβρίου θα αποτελέσει την αποφασιστική αναμέτρηση για την Ελλάδα.

Το ΔΝΤ τηρεί μια ιδιαίτερα σκληρή γραμμή στις διαπραγματεύσεις, υποστηρίζει το Spiegel. Τα κλιμάκά του αισθάνονται ότι τα χρέη της Ελλάδας δεν είναι βιώσιμα και απειλούν να αποσυρθούν από το πρόγραμμα βοήθειας τελείως. Η μόνη εναλλακτική για τους δημόσιους πιστωτές της, ιδιαίτερα για την ΕΚΤ, είναι να διαγράψει μέρος του χρέους της Ελλάδας.

Η γερμανική κυβέρνηση αντιμετωπίζει ένα δίλημμα. Η καγκελάριος Angela Merkel έχει θέσει ως όρο για οποιοδήποτε πακέτο διάσωσης της Ελλάδας τη συμμετοχή του ΔΝΤ, όμως αν οι επίσημοι πιστωτές συμφωνήσουν σε «κούρεμα» του χρέους τους, αυτό θα κοστίσει στη Γερμανία πολλά δισ. ευρώ.

Για τη Merkel, αυτό αποκλείεται, όπως επίσης αποκλείεται ένα τρίτο πακέτο διάσωσης ή η παράταση του υφιστάμενου προγράμματος κατά δύο χρόνια, όπως έχει ζητήσει ο Σαμαράς. Και οι δύο τελευταίες επιλογές θα κόστιζαν επιπλέον χρήματα και αυτό, όπως φοβάται η καγκελάριος, είναι κάτι που τα μέλη του κόμματός της, του CDU, και των κομμάτων του συνασπισμού θα αρνηθούν να στηρίξουν στο γερμανικό κοινοβούλιο.

Στην καλύτερη περίπτωση η καγκελάριος μπορεί να φανταστεί μια μικρή υπαναχώρηση. Δεν είναι απίθανο η μία ή η άλλη δόση του δανείου προς την Ελλάδα να αυξηθεί στο πλαίσιο του υφιστάμενου προγράμματος, σύμφωνα με κυβερνητικούς ειδήμονες - μόνο όμως αν μειωθούν αναλόγως και οι δόσεις της αποπληρωμής.

Αξιωματούχος παρομοιάζει τη μέθοδο αυτή με το να προσπαθεί κάποιος να παραμείνει ζεστός κάτω από μια κουβέρτα που είναι πολύ μικρή: όταν τραβήξει την κουβέρτα για να ζεστάνει τον λαιμό του θα κρυώσουν τα πόδια του.

Το σενάριο αποχώρησης της Ελλάδας από την ευρωζώνη δεν έχει αποκλειστεί. Ομάδες εργασίας σε όλη την ευρωζώνη προσπαθούν να καταλάβουν τι θα συνέβαινε μετά από κάτι τέτοιο. Υπάρχει μία τέτοια ομάδα εργασίας στην ΕΚΤ, μία στη γερμανική κεντρική Τράπεζα -την Bundesbank- και μία στο γερμανικό υπουργείο Οικονομικών. Και οι τρεις καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα: κανένας δεν μπορεί να γνωρίζει σίγουρα.

Οι ειδήμονες το βρίσκουν πολυ δύσκολο να υπολογίσουν τις επιπτώσεις στην οικονομία και στην αγορά εργασίας. Κανένας δεν γνωρίζει αν η παγκόσμια οικονομία θα έπεφτε στον γκρεμό, ή αν η Ελλάδα, η ευρωπαϊκή νομισματική ένωση και ο υπόλοιπος κόσμος θα ανακάμψουν γρήγορα από το σοκ. Είναι δυνατόν, ωστόσο, να ποσοτικοποιηθούν οι άμεσες επιπτώσεις στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό της Γερμανίας αν η Ελλάδα εγκαταλείψει το ευρώ και σταματήσει να αποπληρώνει τα χρέη της προς τους εταίρους της. Οι ειδικοί που εργάζονται για τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Wolfgang Schaeuble υπολογίζουν ένα ετήσιο κόστος 2,5 δισ. ευρώ, το οποίο θα υπάρχει για πολλές δεκαετίες.

Η Ελλάδα έχει λάβει το μήνυμα ότι το Βερολίνο, το Ελσίνκι και η Χάγη πιστεύουν πως ένα Grexit θα μπορούσε να απορροφηθεί οικονομικά. Αυτό έχει ωθήσει τον Έλληνα πρωθυπουργό να δοκιμάσει μια νέα στρατηγική: να υποδαυλίζει τους φόβους για ένα κύμα φτωχών μεταναστών. Αν η χώρα του αποσταθεροποιηθεί ως αποτέλεσμα εξόδου της από την ευρωζώνη, δηλώνει ο Σαμαράς, η υπόλοιπη Ευρώπη μπορεί να δει μεγάλο κύμα προσφύγων, καταλήγει το Spiegel.