Παρά τις αρχικές προσδοκίες που υπήρχαν στον κλάδο της ιδιωτικής υγείας για βελτίωση της ρευστότητας και για σταδιακή ομαλοποίηση της κατάστασης, τελικά τα πράγματα περιπλέκονται ακόμη περισσότερο και τα σύννεφα για τις ιδιωτικές κλινικές και τα διαγνωστικά κέντρα φαίνεται να πυκνώνουν περισσότερο.

Σε θεωρητική βάση, οι εταιρείες του κλάδου είχαν δύο βάσιμους λόγους να πιστεύουν πως μέσα στο 2013 θα δουν τη ρευστότητά τους να βελτιώνεται σημαντικά:

Πρώτον, λόγω της αναμενόμενης εξόφλησης των οφειλών του λιβυκού κράτους έναντι της περυσινής νοσηλείας Λίβυων ασθενών στις ιδιωτικές μονάδες υγείας της χώρας μας.

Πράγματι, η εξόφληση αυτή ξεκίνησε πέρυσι και ολοκληρώθηκε πρόσφατα, αλλά τελικά οι ελληνικές εταιρείες υποχρεώθηκαν σε «κούρεμα» το οποίο σε γενικές γραμμές κυμάνθηκε μεταξύ του 20% και του 25%.

Ένα δεύτερο θετικό μήνυμα για τις ιδιωτικές κλινικές και τα διαγνωστικά κέντρα αφορά και πάλι το μέτωπο της ρευστότητας, καθώς μέσα στη φετινή χρονιά αναμενόταν να εξοφληθεί το σύνολο, ή έστω μεγάλο ποσοστό, των παλαιών απαιτήσεων που είχαν από τα ασφαλιστικά ταμεία. Προς την κατεύθυνση αυτή έχουν συμβάλει οι δανειακές δόσεις που έλαβε και πρόκειται να λάβει το ελληνικό δημόσιο από τους Ευρωπαίους εταίρους της χώρας και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Το ελληνικό δημόσιο, ωστόσο, ανακοίνωσε πως η συγκεκριμένη εξόφληση θα συνοδευτεί από «κούρεμα» της τάξεως του 8% στα νοσήλια των κλινικών και του 20% στα υλικά και στα φάρμακα. Ωστόσο, η ανακοίνωση της κυβέρνησης έφερε πλήθος ασάφειες στους παράγοντες της αγοράς καθώς:

• Οι ιδιωτικές εταιρείες έκοβαν τιμολόγια για το σύνολο των ποσών, άρα δεν είναι σε θέση να διαχωρίσουν ποιο ποσοστό θα κουρευτεί με 8% και ποιο με 20%.

• Δεν έχει διευκρινιστεί επί ποιου ποσού θα γίνει το κούρεμα. Συνήθως, τα ταμεία προκατέβαλλαν το 70%-90% του ποσού των τιμολογίων και άφηναν το υπόλοιπο ποσό ως χρέος προς τις ιδιωτικές εταιρείες, μέχρις ότου ολοκληρωθεί η εκκαθάριση. Μια εκκαθάριση που… δεν ολοκληρωνόταν ποτέ. Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται είναι το εξής: το κούρεμα θα αφορά το σύνολο κάθε τιμολογίου, ή μόνο το ποσό που οφείλεται στις εταιρείες; Γιατί αν συμβαίνει το πρώτο, τότε το συνολικό κούρεμα είναι πολύ μεγαλύτερο, και μάλιστα θα υπάρξουν πολλές περιπτώσεις όπου οι ιδιωτικές κλινικές δεν θα εισπράξουν ούτε 1 ευρώ! (Τα μικρά υπόλοιπα που θα απομείνουν θα συμψηφιστούν με τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των κλινικών προς τα ασφαλιστικά ταμεία και το δημόσιο!)

• Μέχρι σήμερα, το ελληνικό δημόσιο και οι εταιρείες δεν έχουν συμφωνήσει ποιο είναι το οφειλόμενο ποσό. Οι εταιρείες το ανεβάζουν κοντά στο 1,5 δισ. ευρώ, ωστόσο τα ασφαλιστικά ταμεία δεν έχουν απαντήσει και δηλώνουν πως δεν μπορούν να ελέγξουν τα τιμολόγια λόγω ελλείψεως προσωπικού! Έτσι, θα επιλεγεί σε κάποια μελλοντική χρονική ανεξάρτητος συμβουλευτικός οίκος, ο οποίος θα αναλάβει την υπόθεση του προσδιορισμού του τελικού ποσού. Και μέχρι σήμερα, δεν έχει ξεκινήσει η διαδικασία του διαγωνισμού ώστε να επιλεγεί ο σύμβουλος…

• Το όλο θέμα περιπλέκεται ακόμη περισσότερο, μετά τον έλεγχο του ΣΔΟΕ σε δύο μεγάλες εταιρείες του κλάδου για έκδοση τιμολογίων προς τα ασφαλιστικά ταμεία, χωρίς να έχουν γίνει οι σχετικές ιατρικές εξετάσεις. Το πρόβλημα ξεκίνησε μετά από καταγγελία και φούντωσε καθώς τα ασφαλιστικά ταμεία δήλωσαν αδυναμία να επιδείξουν τα τιμολόγια που πλήρωσαν στους παρόχους υγείας, επικαλούμενα πως οι σχετικοί φάκελοι είτε είχαν χαθεί, είτε είχαν κλαπεί! Σήμερα, γιατροί και ασθενείς καλούνται να καταθέσουν σχετικά και λέγεται πως η συνολική υπόθεση ενδέχεται να φτάνει και τα 250 εκατ. ευρώ σε μία πενταετία! Κύκλοι της αγοράς λοιπόν φοβούνται πως η εξέταση αυτής της υπόθεσης και πιθανώς κάποιων άλλων να επιμηκύνει τον χρόνο αποπληρωμής των οφειλών του δημοσίου.

Μεγάλες λογιστικές ζημίες

Προφανώς, το «κούρεμα» τόσο των Λιβύων όσο και του ελληνικού δημοσίου θα αναγκάσει τις εταιρείες να εγγράψουν καθόλου ευκαταφρόνητες λογιστικές ζημίες. Αν υποθέσουμε πως μεγάλες εταιρείες του κλάδου έχουν απαιτήσεις από το δημόσιο και τους Λίβυους δεκάδες εκατ. ευρώ (ή ποσά που υπερβαίνουν ακόμη και τα 100 εκατ. ευρώ), ένα μεσοσταθμικό κούρεμα της τάξεως του 15% θα σήμαινε λογιστικές απώλειες πολλών εκατομμυρίων, οι οποίες θα εγγραφούν στις λογιστικές καταστάσεις του 2012.

Έρχεται και τρίτο κούρεμα

Αν όμως όλα τα προηγούμενα αφορούν μια σημαντική, αλλά «μια κι έξω» (one off) ζημία για τις ιδιωτικές κλινικές, αυτό δεν ισχύει για τον σχεδιασμό του υπουργείου Υγείας να μειώσει τα Κλειστά Ενοποιημένα Νοσήλια (ΚΕΝ), δηλαδή το ποσό που θα καταβάλλει ανά περιστατικό ο ΕΟΠΥΥ για την εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων του από τις εταιρείες του ιδιωτικού τομέα.

Επίσημη απόφαση για το ποσοστό της μείωσης δεν υπάρχει, ωστόσο οι εκπρόσωποι του ιδιωτικού τομέα φοβούνται πως θα είναι διψήφιο, με ενδεχόμενο να φτάνει ακόμη και το 20%. Και έτσι, αν με τα περυσινά ΚΕΝ οι εταιρείες του κλάδου υγείας «απλώς έβγαιναν, κερδίζοντας κάτι», με τα νέα μειωμένα τιμολόγια:

• Είτε θα αναγκαστούν να αυξήσουν την επιβάρυνσή τους προς τους ασφαλισμένους πελάτες τους, γεγονός δύσκολο σε μια περίοδο σημαντικής μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος των Ελλήνων (άρα θα χάσουν μέρος των ασθενών τους).

• Είτε κινδυνεύουν να δουν ένα σημαντικό ποσοστό των ασθενών τους να μένουν μεν στις ιδιωτικές κλινικές, αλλά να φιλοξενούνται σε δωμάτια με περισσότερα κρεβάτια, γεγονός που μειώνει τα περιθώρια μικτού κέρδους που σήμερα οι ιδιωτικές κλινικές απολαμβάνουν.

Από την πλευρά τους, οι εταιρείες θα κάνουν ό,τι μπορούν για να περιορίσουν το λειτουργικό τους κόστος, ενώ παράλληλα μεσοπρόθεσμα ελπίζουν πως θα αντισταθμίσουν σε κάποιον βαθμό τις απώλειες από ενδεχόμενη μείωση κλινών στα κρατικά νοσοκομεία.