Δείτε εδώ την ειδική έκδοση

Σήμα συναγερμού στέλνουν τα λύματα στη Θεσσαλονίκη

«Κυνηγάμε τον χρόνο» δηλώνει ο καθηγητής του ΑΠΘ Θ. Καραπάντσιος. Γιατί ο Φεβρουάριος θυμίζει Οκτώβριο. Ποιος είναι ο βασικός πονοκέφαλος της επιστημονικής κοινότητας.

Σήμα συναγερμού στέλνουν τα λύματα στη Θεσσαλονίκη
  • του ανταποκριτή μας στη Θεσσαλονίκη Βασίλη Ιγνατιάδη

Το ιικό φορτίο του SARS-CoV-2, που ανιχνεύει η διεπιστημονική ομάδα του ΑΠΘ στα λύματα της Μονάδας Επεξεργασίας της ΕYΑΘ στη Σίνδο, παρουσιάζει σταθερή αύξηση τις τελευταίες τρεις εβδομάδες και στέλνει τα δικά του μηνύματα στους επιστήμονες, στα κέντρα λήψης αποφάσεων και στην κοινωνία της πόλης, η οποία βίωσε με δραματικό τρόπο τις επιπτώσεις του δεύτερου κύματος της πανδημίας.

Μιλώντας στο Euro2day.gr, ο καθηγητής Χημείας στο ΑΠΘ και μέλος της Ομάδας Θοδωρής Καραπάντσιος αποκωδικοποιεί με κατανοητό τρόπο τα μηνύματα αυτά και παρουσιάζει τις ομοιότητες και τις διαφορές της σημερινής εικόνας από αυτή του περασμένου Οκτωβρίου, πριν από την εκθετική αύξηση, που οδήγησε στην τραγωδία της Θεσσαλονίκης. «Δίνουμε μάχη με τον χρόνο», λέει, εξηγώντας πως είναι ιδιαίτερα κρίσιμο να καθυστερήσουμε την εκθετική αύξηση του φορτίου στα λύματα, προκειμένου στον κερδισμένο χρόνο να θωρακιστούν περισσότεροι ευάλωτοι πολίτες μέσω των εμβολιασμών και να μην ξαναζήσει η πόλη τις εικόνες του Νοεμβρίου.

Θοδωρής Καραπάντσιος, καθηγητής Χημείας

Ο Φεβρουάριος μοιάζει με τον Οκτώβριο

Μόλις σε τρεις εβδομάδες, από τις 21 Ιανουαρίου μέχρι τις 14 Φεβρουαρίου, τα επίπεδα του γονιδιώματος κορωνοϊού που ανιχνεύεται στα υγρά απόβλητα της Θεσσαλονίκης αυξήθηκαν κατά 345%. Το ποσοστό φαίνεται τεράστιο (σχεδόν 3,5 φορές πάνω), αλλά απέχει πολύ από την τρομακτική αύξηση του αντίστοιχου διαστήματος από τις 20 Οκτωβρίου ως τις 13 Νοεμβρίου, όταν το ιικό φορτίο στα λύματα «εκτοξεύτηκε» κατά 225 φορές!

Όπως λέει, ωστόσο, ο κ. Καραπάντσιος, παρόλο που η απόσταση μεταξύ των δύο περιόδων φαντάζει μακρινή, δεν είναι δύσκολο να συμβεί το ίδιο και η κατάσταση να ξεφύγει και πάλι, αν δεν προσέξουμε. «Αν αυτό αρχίσει να αυξάνεται εκθετικά, είναι πολύ δύσκολο να το μαζέψεις. Η αύξηση θα συνεχιστεί, αλλά πρέπει να κερδίσουμε χρόνο, να την καθυστερήσουμε. Αυτή την εποχή κυνηγάμε τον χρόνο», επισημαίνει και προσθέτει: «Αν καθυστερήσουμε κατά ένα μήνα κάτι που είναι προδιαγεγραμμένο, το κέρδος θα είναι πολύ μεγάλο, γιατί σε αυτό τον μήνα θα έχει εμβολιαστεί ένας μεγάλος αριθμός ευάλωτων συμπολιτών μας και θα έχει θωρακιστεί από τον κίνδυνο να νοσήσει, να νοσηλευτεί και πιθανό να διασωληνωθεί. Πρέπει να μαζευτούμε και να συνεχίσουμε να κερδίζουμε χρόνο».

Στο ίδιο πνεύμα, ο λοιμωξιολόγος στο ΑΧΕΠΑ, αναπληρωτής καθηγητής του ΑΠΘ και επίσης μέλος της ομάδας Συμεών Μεταλλίδης προειδοποιεί πως η αύξηση του ιικού φορτίου στα λύματα θα αποτυπωθεί το επόμενο διάστημα και στις νοσηλείες στα νοσοκομεία, η κατάσταση στα οποία είναι προς το παρόν ελεγχόμενη. «Στα λύματα έχουμε την έγκαιρη διάγνωση. Η εικόνα στα λύματα είναι συμβατή με ό,τι βλέπουμε μετά κλινικά», σημειώνει.

Συμεών Μεταλλίδης

Το τελευταίο διάστημα, λόγω των σημάτων κινδύνου που εκπέμπει ο συγκεκριμένος κρίσιμος δείκτης για την επιδημιολογική εικόνα της Θεσσαλονίκης, αλλά και της τραυματικής εμπειρίας του περασμένου φθινοπώρου, οι δειγματοληψίες έχουν ενταθεί και είναι πλέον καθημερινές, ώστε να εντοπιστεί έγκαιρα μια πιθανή «έκρηξη» της συγκέντρωσης. «Το καμπανάκι έχει χτυπήσει εδώ και εβδομάδες και πλέον το παρακολουθούμε πιο εντατικά. Ο δειγματολήπτης παίρνει δείγματα ανά μισή ώρα, καθ' όλο το 24ωρο. Έτσι, μειώνεται και το ποσοστό του στατιστικού λάθους», εξηγεί ο κ. Καραπάντσιος.

Ο πρύτανης του ΑΠΘ και επικεφαλής της διεπιστημονικής ομάδας Νίκος Παπαϊωάνου διαπιστώνει μια απότομη άνοδο της επιδημιολογικής καμπύλης στις τελευταίες μετρήσεις, έπειτα από έναν σχετικά ήπιο ρυθμό αύξησης του ιικού φορτίου μέχρι τα μέσα της περασμένης εβδομάδας. Η μέση τιμή των μετρήσεων της εβδομάδας από 8 ως 14 Φεβρουαρίου είναι αυξημένη κατά 70% σε σχέση με αυτή της εβδομάδας 1 με 7 Φεβρουαρίου, με την υψηλότερη τιμή να καταγράφεται την περασμένη Παρασκευή, 12 Φεβρουαρίου.

Νίκος Παπαϊωάννου, πρύτανης ΑΠΘ

«Σε σχέση με το κύμα της πανδημίας του φθινοπώρου βρισκόμαστε σε επίπεδα ιικού φορτίου στα τέλη Οκτωβρίου, ακριβώς πριν από το ξεκίνημα της εκθετικής αύξησης που κορυφώθηκε στα μέσα Νοεμβρίου», δήλωσε ο ίδιος στο ΑΠΕ, προσθέτοντας ωστόσο πως υπάρχουν σημαντικές ποιοτικές διαφορές μεταξύ των δύο περιόδων. Αυτές αφορούν την κινητικότητα στην πόλη, τη λειτουργία της αγοράς, αλλά και επιβαρυντικούς παράγοντες όπως τα μεταλλαγμένα στελέχη που βρίσκονται στην κοινότητα και είναι πιο μεταδοτικά.
«Αυτό που όλοι απευχόμαστε, είναι στις επόμενες μετρήσεις να δούμε μια επανάληψη του μοτίβου του περασμένου Νοέμβρη», υπογράμμισε.

Τα γραφήματα δίνουν την εικόνα

Η διεπιστημονική ομάδα έδωσε στη δημοσιότητα τρία γραφήματα, που αποτυπώνουν τη γραμμική εξέλιξη του ιικού φορτίου στα λύματα.

Στο πρώτο, καταγράφεται η αυξητική πορεία από τον Οκτώβριο μέχρι σήμερα. Είναι φανερή η άνοδος του δείκτη επικινδυνότητας από το πράσινο του Ιανουαρίου στο κίτρινο των τελευταίων εβδομάδων, αλλά και η απόσταση που χωρίζει τη σημερινή εικόνα από το «κόκκινο» του Νοεμβρίου. Οι συγκεντρώσεις σήμερα βρίσκονται στα επίπεδα της 28ης Οκτωβρίου.

ΓΡΑΦΗΜΑ 1 Οκτώβριος έως σήμερα

Το δεύτερο γράφημα καταγράφει την πτωτική τάση της καμπύλης κατά τον μήνα Δεκέμβριο, τη σταθεροποίησή της σε πράσινα επίπεδα κατά τον Ιανουάριο και την εκ νέου κλιμάκωση τον Φεβρουάριο.

ΓΡΑΦΗΜΑ 2 Δεκέμβριος έως σήμερα

Το τρίτο γράφημα αποτυπώνει την πορεία των τελευταίων δύο μηνών, από τα μέσα Δεκεμβρίου μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου. Η καμπύλη παρουσιάζει την αντίστροφη πορεία κλιμάκωσης του πρώτου μισού του Φεβρουαρίου, ομοιόμορφη με την πορεία αποκλιμάκωσης του δεύτερου μισού του Δεκεμβρίου, καθώς και τη σταθεροποίηση σε χαμηλά επίπεδα όλο τον Ιανουάριο.

ΓΡΑΦΗΜΑ 3 οι τελευταίοι δύο μήνες (1)


Η πορεία των τελευταίων μετρήσεων

Το πρώτο «καμπανάκι» που σήμανε την έναρξη της πορείας αύξησης του ιικού φορτίου στα λύματα, έπειτα από μια μακρά περίοδο σταθεροποίησης σε χαμηλά επίπεδα, ήχησε στις 3 Φεβρουαρίου. Τα στοιχεία που ανακοίνωσε το ΑΠΘ, αποτυπώνοντας τα αποτελέσματα των μετρήσεων από τις 27 Ιανουαρίου, έδειξαν αύξηση του φορτίου κατά 50% σε σχέση με τη μέση τιμή δύο εβδομάδες νωρίτερα.

Δύο μέρες μετά, οι μετρήσεις έδειξαν σταθεροποίηση στα επίπεδα των προηγούμενων, χωρίς περαιτέρω αύξηση, για να ακολουθήσει το δεύτερο και πιο ηχηρό προειδοποιητικό σήμα στις 9 Φεβρουαρίου. Οι μετρήσεις της 5ης και της 7ης Φεβρουαρίου, μετά τον περιβαλλοντικό εξορθολογισμό τους από τους επιστήμονες, έδειξαν αύξηση της συγκέντρωσης κατά 100% σε σχέση με αυτές της 1ης και 3ης Φεβρουαρίου. Το φορτίο διπλασιάστηκε μέσα σε ελάχιστες μέρες, προσεγγίζοντας τα επίπεδα της 20ής Οκτωβρίου, λίγο πριν την «έκρηξη» του Νοεμβρίου.

Το ίδιο μοτίβο επαναλήφθηκε και στη συνέχεια, με την επόμενη ανακοίνωση (11/2) να καταγράφει σταθεροποίηση στα αυξημένα επίπεδα της προηγούμενης. Στις 13/2 οι μετρήσεις έδειξαν μικρή περαιτέρω αύξηση της συγκέντρωσης σε ποσοστό της τάξης του 15%, για να ακολουθήσει νέα μεγάλη αύξηση κατά 70% στις μετρήσεις αυτής της εβδομάδας, με τα αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν την Τρίτη.

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v