Κύπρος: Μειωμένη η προσέλευση στις κάλπες

Ομαλά εξελίσσεται η  ψηφοφορία για τις προεδρικές εκλογές της Κύπρου, ωστόσο το ποσοστό προσέλευσης των ψηφοφόρων στην κάλπη ήταν χαμηλότερο, σε σύγκριση με τις προεδρικές εκλογές του 2013.

Ο έφορος προεδρικής εκλογής, Κύπρος Κυπριανού, δήλωσε ότι μέχρι τις 5 το απόγευμα, ψήφισε το 66% του εκλογικού σώματος, ποσοστό που στις προεδρικές του 2013 ήταν 72%. Η ψηφοφορία επαναλήφθηκε στις 13:00 και θα ολοκληρωθεί στις 18:00. Μπορεί να δοθεί παράταση μέχρι τις 21:00, αν διαπιστωθεί ότι υπάρχει προσέλευση ψηφοφόρων.

Το τελικό αποτέλεσμα αναμένεται να ανακοινωθεί μεταξύ 20:30 και 21:00 ώρα Ελλάδος. Σημειώνεται ότι η διενέργεια exit poll δεν απαγορεύεται από τον νόμο, ωστόσο απαγορεύεται η δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων τους πριν την ανακοίνωση του Γενικού Εφόρου Εκλογών ότι έχουν κλείσει κανονικά οι κάλπες σε όλα τα εκλογικά κέντρα.

Οι δηλώσεις των υποψηφίων

Οι βασικοί υποψήφιοι είναι: Νίκος Αναστασιάδης, Νικόλας Παπαδόπουλος, Σταύρος Μαλάς, Γιώργος Λιλλήκας και Χρίστος Χρίστου.

Οι υποψήφιοι έκαναν δηλώσεις , μετά την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος.

Ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης χαρακτήρισε τη σημερινή μέρα «γιορτή της δημοκρατίας» και πρόσθεσε ότι ο λαός ως κυρίαρχος θα αποφασίσει ποιος θα είναι Πρόεδρος την προσεχή πενταετία. Στις προηγούμενες ημέρες, είπε, «οι υποψήφιοι είχαμε την ευκαιρία να παραθέσουμε τις προτάσεις, αλλά και τα διλήμματα, που τίθενται ενώπιόν μας».

Ο κ. Αναστασιάδης προέτρεψε τους πολίτες να συμμετάσχουν στις εκλογές στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό με νηφαλιότητα, πάντα έχοντας κατά νου πως η επόμενη ημέρα πρέπει να βρει όλους ενωμένους. Γιατί, πρόσθεσε, «πολιτικός αντίπαλος όλων είναι τα καθημερνά προβλήματα του λαού. Και τα προβλήματα του λαού θέλουν ενότητα, συνεργασία, σοβαρότητα και σωστό προγραμματισμό».

Ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Νικόλας Παπαδόπουλος, δήλωσε ότι σήμερα «πρωταγωνιστές είναι οι πολίτες, οι οποίοι με τη συμμετοχή τους ενισχύουν τη δημοκρατία και με τις επιλογές τους καθορίζουν το μέλλον της πατρίδας».

Με την επιλογή τους, κατέληξε ο κ. Παπαδόπουλος, αποφασίζουν για «νέα στρατηγική στο Κυπριακό, για ανάπτυξη της πραγματικής οικονομίας, για αποκατάσταση της μεσαίας τάξης, για αλλαγή, αξιοπιστία και ελπίδα».

Σήμερα είναι η ημέρα της Δημοκρατίας, «η ημέρα, που θα μιλήσουν οι πολίτες», δήλωσε ο υποψήφιος για την προεδρία Σταύρος Μαλάς, μετά την άσκηση του εκλογικού του δικαιώματος. Κάλεσε όλους να προσέλθουν μαζικά στις κάλπες και να ψηφίσουν, εκείνους, όπως είπε, οι οποίοι κρίνουν ότι δίνουν απαντήσεις για καλύτερο μέλλον.

Πρόσθεσε, ότι οι ψηφοφόροι άκουσαν τους υποψηφίους, έκαναν τη σύγκρισή τους και τώρα είναι η ώρα να τους κρίνουν. Να κρίνουν, ανέφερε ο κ. Μαλάς, εκείνους, «που δεν υποτίμησαν τη νοημοσύνη τους και εκείνους, που πραγματικά προσφέρουν ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον».

«Γιορτή της δημοκρατίας», χαρακτήρισε τη σημερινή ψηφοφορία, ο υποψήφιος για την προεδρία Γιώργος Λιλλήκας. Κάλεσε όλους τους πολίτες να προσέλθουν στις κάλπες και να αποφασίσουν οι ίδιοι ποιον επιθυμούν να διαχειριστεί το μέλλον τους, εκφράζοντας την ελπίδα ότι το ποσοστό αποχής δεν θα είναι υψηλό. Τονίζοντας ότι ο τόπος βρίσκεται ενώπιον μεγάλων προβλημάτων και προκλήσεων, ο κ. Λιλλήκας ευχήθηκε ότι η επομένη των εκλογών θα βρει όλους ενωμένους.

Ο πρόεδρος του Ε.ΛΑ.Μ, Χρίστος Χρίστου δήλωσε ότι έφτασε η ώρα οι πολίτες και ο λαός «να αποφασίσουν σε ποιους θα δώσουν τη δύναμη και ποιους εμπιστεύονται να επιλύσουν τα προβλήματά τους». Ο κ. Χρίστου, κάλεσε τον κυπριακό λαό να ψηφίσει και εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι τα αποτελέσματα θα είναι θετικά.

Ο υποψήφιος για την προεδρία Μιχάλης Μηνά, μετά την άσκηση του εκλογικού του δικαιώματος, κάλεσε τους νέους «να σηκωθούν από τα καφέ και να πάνε να ψηφίσουν, εκφράζοντας ταυτόχρονα την ανάγκη δημιουργίας κυβέρνησης εθνικής σωτήριας.

Ο υποψήφιος για την προεδρία Χάρης Αριστείδου δήλωσε ότι αν ο λαός που έπαθε τόσες φορές τόσα κακά, τον εκλέξει, «θα φορέσει χειροπέδες σε όλους εκείνους, οι οποίοι δια ψευδών παραστάσεων έκλεψαν τη ψήφο του».

Ο υποψήφιος Ανδρέας Ευστρατίου κάλεσε τον κόσμο να επιλέξει εκείνον που θεωρεί καταλληλότερο και ευχαρίστησε το Υπουργείο Εσωτερικών για τις διευκολύνσεις που παραχωρεί σε άτομα με αναπηρία.

Ο υποψήφιος Χριστάκης Καπηλιώτης δήλωσε ότι, ανεξαρτήτως του αποτελέσματος, «νιώθει ικανοποιημένος, αφού του δόθηκε η ευκαιρία να στείλει τα μηνύματά του στον κόσμο».

Η εκλογική διαδικασία

Αν επαληθευτούν οι δημοσκοπήσεις, ο νυν Πρόεδρος θα περάσει πρώτος στον δεύτερο γύρο και το ζητούμενο είναι ποιος θα είναι ο αντίπαλός του. 

Ορισμένα γκάλοπ δείχνουν τον Νικόλα Παπαδόπουλο και άλλες τον Σταύρο Μαλά, ωστόσο, η διαφορά τους βρίσκεται στα όρια του στατιστικού λάθους.

Νίκος Αναστασιάδης, Νικόλας Παπαδόπουλος, Σταύρος Μαλάς, Γιώργος Λιλλήκας και Χρίστος Χρίστου, απευθύνθηκαν προς τον λαό καλώντας τον να προσέλθει στις κάλπες. 

Με συναισθηματική γλώσσα, όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο, οι υποψήφιοι επιχείρησαν να αγγίξουν ευαίσθητες χορδές του εκλογικού σώματος στο τελικό κάλεσμα για την κάλπη.

Σε οργανωτικό επίπεδο τα επιτελεία συνεχίζουν να δουλεύουν στο «κόκκινο», επιδιώκοντας την εξασφάλιση ψήφων της τελευταίας στιγμής. 

Το μεγάλο στοίχημα για όλους είναι «αφενός η μέγιστη δυνατή συσπείρωση των κομμάτων, που στηρίζουν την υποψηφιότητά τους και αφετέρου η αλίευση στα νερά των ψηφοφόρων της αποχής».

Ο Γενικός Έφορος Εκλογών, Κύπρος Κυπριανού ανέφερε ότι ο συνολικός αριθμός των εγγεγραμμένων εκλογέων στον μόνιμο εκλογικό κατάλογο ανέρχεται στους 550.593. 

Στον ειδικό εκλογικό κατάλογο των εγκλωβισμένων, περιλαμβάνονται άλλοι 283 εκλογείς, ανεβάζοντας τον αριθμό των εκλογέων που έχουν δικαίωμα ψήφου στις εκλογές της 28ης Ιανουαρίου στις 550.876. 

Από αυτούς, 11.683 θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα σε ένα από τα 38 εκλογικά κέντρα, που θα λειτουργήσουν σε 15 χώρες στο εξωτερικό.

Ο αριθμός των εκλογέων κατά εκλογική περιφέρεια έχει ως ακολούθως:

ΛΕΥΚΩΣΙΑ: 213.033
ΛΕΜΕΣΟΣ: 152.115
ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΣ: 31.485
ΛΑΡΝΑΚΑ: 92.795
ΠΑΦΟΣ: 49.765
ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ: 11.683

Σύμφωνα με τον Γενικό Έφορο Εκλογών, οι εκλογείς οφείλουν να ελέγχουν και να βεβαιώνονται ότι το ψηφοδέλτιο που τους δίνεται στο εκλογικό κέντρο για να ψηφίσουν είναι δεόντως σφραγισμένο. 

Κάθε ψηφοδέλτιο για να είναι έγκυρο θα πρέπει να έχει στο εξωτερικό του μέρος την επίσημη σφραγίδα.

Το λευκό ψηφοδέλτιο, σημειώνεται, είναι άκυρο και δεν λαμβάνεται υπόψη κατά την καταμέτρηση των ψήφων.

Σε ό,τι αφορά τα άτομα, που στελεχώνουν τα εκλογικά κέντρα, δόθηκε σε όλους ειδικό βιβλιάριο με λεπτομερείς οδηγίες για το πώς θα πρέπει να χειριστούν την όλη διαδικασία.

Όλοι ανεξαιρέτως κλήθηκαν και παρακολούθησαν ενημερωτικά σεμινάρια μέσω των οποίων έτυχαν της αναγκαίας εκπαίδευσης, έτσι ώστε η διεξαγωγή των εκλογών και η έκδοση των αποτελεσμάτων να προχωρήσει το συντομότερο δυνατόν και χωρίς προβλήματα. 

Όπως έγινε και σε προηγούμενες εκλογές, έτσι και τώρα, στα εκλογικά κέντρα απασχολούνται και περίπου 1.000 άνεργοι πτυχιούχοι. 

Την ημέρα των εκλογών αναμένεται ότι θα εργασθούν συνολικά περίπου 7.500 υπάλληλοι και αστυνομικοί, που θα καλύψουν όλες τις φάσεις των εκλογών, δηλαδή την ψηφοφορία στα εκλογικά κέντρα, τη διαλογή και καταμέτρηση των ψήφων, τη φρούρηση, την ασφαλή μεταφορά των καλπών, την έκδοση των εκλογικών αποτελεσμάτων και την ανακήρυξη του νέου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Τις εκλογές θα παρακολουθήσει και ομάδα παρατηρητών του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ). 

Κύριο αντικείμενο της αποστολής τους είναι η παρακολούθηση της προεκλογικής εκστρατείας και η κάλυψή της από τα ΜΜΕ, όπως επίσης και το ζήτημα των προεκλογικών δαπανών των υποψηφίων. 

Πρόσθετα, και έπειτα από αίτημα της επιτρόπου Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, ομάδα λειτουργών του Γραφείου της θα επισκεφθεί εκλογικά κέντρα, ώστε επί τόπου να βεβαιωθεί ότι τα προσωπικά δεδομένα των εκλογέων τυγχάνουν σεβασμού.

Ποιοί παράγοντες θα κρίνουν το αποτέλεσμα

Οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι εκλογές, εκτός μιας «μεγάλης και απίθανης έκπληξης» θα κριθούν στον δεύτερο γύρο, που θα γίνει στις 4 Φεβρουαρίου. Επίσης, εκτιμούν ότι το τελικό αποτέλεσμα θα καθορίσουν οι «αναποφάσιστοι» και η «κρυφή ψήφος».

Η προεκλογική εκστρατεία γενικά δεν παρουσίασε κάτι το ιδιαίτερο . Οι υποψήφιοι επανέλαβαν σε όλα τα θέματα- Κυπριακό, υδρογονάνθρακές, οικονομία, εσωτερική διακυβέρνηση- τις γνωστές τους θέσεις, και μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως επισημαίνουν αρθρογράφοι, με «υπερβολικές υποσχέσεις και λαϊκισμούς».

Ειδικά στο Κυπριακό, όπου τα πράγματα είναι πλέον οριακά , οι υποψήφιοι δεν παρουσίασαν «νέες και ευφάνταστες» ιδέες , εκτός από κάποιες αναφορές του Νικόλα Παπαδόπουλου σε πιο ορθολογική οργάνωση των συνομιλιών . Ωστόσο, απέφυγε να δηλώσει ρητώς κατά πόσον αποδέχεται ως μορφή λύσης του Κυπριακού την Διζωνική, Δικοινοτική Ομοσπονδία (ΔΔΟ) , την οποία απορρίπτουν οι εταίροι του.

Ο πρόεδρος Αναστασιάδης και ο Σταύρος Μαλάς στηρίζουν τη συνέχιση της μέχρι τώρα διαπραγμάτευσης, ενώ ο Νικόλας Παπαδόπουλος προκρίνει ακύρωση των συγκλίσεων, οι οποίες επιτεύχθηκαν από το 2008. Ο κ. Παπαδόπουλος δήλωσε πως θεωρεί τις προεδρικές «δημοψήφισμα» για την πολιτική στο Κυπριακό, μεταξύ της γραμμής Αναστασιάδη και Μαλά και της «νέας στρατηγικής» που προτείνει. Επίσης, ανέφερε ότι «δεν έχει αλλεργία» με την ομοσπονδία, αλλά διαφωνίες με το περιεχόμενο της λύσης, που δρομολογείται, και συγκεκριμένα σε θέματα διακυβέρνησης, περιουσιακού και κυρίως ασφάλειας και εγγυήσεων.

Οι διαφοροποιήσεις Αναστασιάδη - Μαλά εντοπίζονται σε θέματα τακτικής. Ο πρόεδρος Αναστασιάδης υπερασπίζεται τους χειρισμούς του, ιδιαίτερα το περασμένο καλοκαίρι στο Κραν Μοντανά, ενώ ο Σταύρος Μαλάς τον επικρίνει, υποστηρίζοντας ότι έχασε μια σημαντική ευκαιρία για συμφωνία.
Από τους πέντε βασικούς υποψήφιους, ο μόνος που ξεκάθαρα απορρίπτει λύση ομοσπονδίας είναι ο Χρίστος Χρίστου του ΕΛΑΜ, χωρίς και πάλι να προτείνει καινούργια προσέγγιση.

Από τις θέσεις των υποψηφίων ξεχωρίζουν και οι προτάσεις Νικόλα Παπαδόπουλου και Γιώργου Λιλλήκα για καλύτερη αξιοποίηση του Εθνικού Συμβουλίου με συγκεκριμένες δομές και διαδικασίες, καθώς και για την ανάγκη συμμετοχής εμπειρογνωμόνων στη διαχείριση του Κυπριακού, αλλά και ευρύτερα της εξωτερικής πολιτικής.

Ο Γ. Λιλλήκας τάσσεται υπέρ της διεξαγωγής δημοψηφίσματος για την μορφή λύσης του Κυπριακού, θέση την οποία δεν φαίνεται να απορρίπτουν οι κύριοι Παπαδόπουλος και Χρίστου.