Στις κάλπες προσέρχονται σήμερα οι Φινλανδοί

Οι Φινλανδοί προσέρχονται σήμερα στις κάλπες, έτοιμοι να εκλέξουν τον πρώτο αριστερό πρωθυπουργό μετά από δύο δεκαετίες, αν επαληθευτούν οι δημοσκοπήσεις για τις βουλευτικές εκλογές της Κυριακής. Οι σοσιαλδημοκράτες, οι οποίοι μέχρι σήμερα βρίσκονται στην αντιπολίτευση, αναμένεται να αναδειχθούν στο μεγαλύτερο κόμμα της χώρας και να εξασφαλίσουν έναν ρόλο-κλειδί στον σχηματισμό της επόμενης κυβέρνησης. Εντούτοις, η δυνατότητά τους να κυβερνήσουν ενδέχεται να παρεμποδιστεί από την ραγδαία άνοδο που καταγράφει το εθνικιστικό-λαϊκιστικό Κόμμα των Φινλανδών.

Ως αντιπολίτευση οι σοσιαλδημοκράτες και άλλα κόμματα άσκησαν κριτική εναντίον των προγραμμάτων λιτότητας της κυβέρνησης του κεντροδεξιού συνασπισμού πρωθυπουργού Γιούχα Σίπιλα υποστηρίζοντας ότι είναι εις βάρος των συνταξιούχων, των οικογενειών με μικρά παιδιά, των φοιτητών και των ανέργων.

Η πιο πρόσφατη δημοσκόπηση που διενεργήθηκε για λογαριασμό του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού σταθμού YLE προβλέπει ότι οι σοσιαλδημοκράτες θα εξασφαλίσουν την πρώτη θέση συγκεντρώνοντας το 19% των ψήφων, δίνοντας στον αρχηγό του κόμματος Άντι Ρίνε την ευκαιρία να προχωρήσει σε συνομιλίες για τον σχηματισμό συνασπισμού.

Το Κόμμα των Φινλανδών, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, θα κερδίσει τη δεύτερη θέση με 16,3%, αυξάνοντας ραγδαία τα ποσοστά του, κερδίζοντας πολιτικά οφέλη από τις κατηγορίες ότι πολλά πρόσφατα κρούσματα σεξουαλικών επιθέσεων και αποπλάνησης νεαρών κοριτσιών στην πόλη Ούλου της βόρειας Φινλανδίας διαπράχτηκαν από αιτούντες άσυλο.

Με τις ευρωεκλογές λιγότερο από δύο μήνες απόσταση όπως θυμίζει το ΑΠΕ, οι Βρυξέλλες θα παρακολουθήσουν το εκλογικό αποτέλεσμα και το ποσοστό που θα καταγράψει το εθνικιστικό-λαϊκιστικό. Ένα υψηλό ποσοστό του Κόμματος των Φινλανδών μπορεί να ενισχύσει το μπλοκ ακροδεξιών εθνικιστικών κομμάτων της Ευρώπης.

«Βιώνουμε ένα πολιτισμικό σοκ στην Φινλανδία. Ένα μέρος του πληθυσμού βρίσκεται σε μια κατάσταση σοκ εν μέσω όλης της αλλαγής που συμβαίνει και κατά συνέπεια στηρίζονται στο Κόμμα των Φινλανδών» δήλωσε η Καρίνα Χούτιλα, επικεφαλής ερευνητής στο think tank e2.

Τα εκλογικά τμήματα θα ανοίξουν στις 9:00 το πρωί (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας) και κλείνουν στις 20:00. Ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας Yle θα δώσει την πρώτη εκτίμησή του για τα αποτελέσματα λίγο μετά τη λήξη της ψηφοφορίας.

Ο Ρίνε χαρακτηρίσει τη μεταναστευτική στάση του κόμματός του ως τη «μέση οδό», στηρίζοντας την μετανάστευση που σχετίζεται με θέσεις εργασίας, προκειμένου να αντισταθμιστεί η γήρανση του πληθυσμού της Φινλανδίας, αλλά τάσσεται επίσης υπέρ της υποδοχής προσφύγων και για ανθρωπιστικούς λόγους, όπως κάνει μέχρι τώρα η χώρα.

Ο 56χρονος πρώην ηγέτης συνδικάτου υπόσχεται επίσης να αυξήσει τους φόρους για να χρηματοδοτήσει την κοινωνική πρόνοια και να καταπολεμήσει την οικονομική ανισότητα, που λέει ότι έχει αυξηθεί κάτω από τον κυβερνώντα κεντροδεξιό συνασπισμό πρωθυπουργού του Σίπιλα.

Η δέσμευσή του για αύξηση της φορολογίας είναι απίθανο να απομακρύνει ψηφοφόρους, πολλοί από τους οποίους αποτιμούν ιδιαιτέρως το κράτος πρόνοιας της Φινλανδίας. Σήμερα η χώρα των 5,5 εκατομμυρίων κατοίκων παρέχει τις περισσότερες υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής πρόνοιας μέσα από τους 295 δήμους της χώρας.

Ωστόσο, ο Ρίνε θα δυσκολευτεί πιθανότατα να σχηματίσει έναν λειτουργικό κυβερνητικό συνασπισμό, αν το Κόμμα των Φινλανδών καταγράψει υψηλό ποσοστό και με τον Εθνικό Συνασπισμό του υπουργού Οικονομικών Πέτερι Όρπο, που πιθανόν να κερδίσει την τρίτη θέση να χαρακτηρίζει «ανεύθυνη» την οικονομική πολιτική που θέλει να ακολουθήσει ο Ρίνε.

Ο αρχηγός των σοσιαλδημοκρατών απέκλεισε σχηματισμό κυβέρνησης με τους εθνικιστές υπό την ηγεσία του Γιούσι Χάλα-αχο, 47 ετών, ενός σκληροπυρηνικού υποστηρικτή αντι-μεταναστευτικών πολιτικών.

Συνολικά, 19 κόμματα συμμετέχουν στις εκλογές, με οκτώ από αυτά κατέχουν μέχρι σήμερα έδρες στο κοινοβούλιο, από το περιβαλλοντικό Κόμμα Πρασίνων που οι δημοσκοπήσεις δείχνουν να συγκεντρώνει το 12,2% των ψήφων έως το μικρό φεμινιστικό κόμμα που ιδρύθηκε μόλις πριν από δύο χρόνια.

Πέντε πράγματα που ξέρουμε για τη Φινλανδία

Ο πιο χαρούμενος λαός στον κόσμο

Έρευνα που έκανε ο ΟΗΕ κατέταξε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά τους Φινλανδούς στην πρώτη θέση σχετικού καταλόγου που συνέταξε για τους πιο ευτυχισμένους ανθρώπους στον κόσμο.

Οι περίπου 5,5 εκατομμύρια Φινλανδοί χαίρουν μιας υψηλού επιπέδου επιπέδου ποιότητας ζωής χάρη σε ένα λειτουργικό σύστημα παιδείας και σε ένα από τα πιο χαμηλά επίπεδα κοινωνικών ανισοτήτων στον κόσμο.

Η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει ωστόσο να ασχοληθεί με το ακανθώδες θέμα του κράτους πρόνοιας, ένα από τα πιο γενναιόδωρα στον κόσμο, το οποίο βρίσκεται αντιμέτωπο με την γήρανση του πληθυσμού και την μείωση των γεννήσεων.

Το θέμα των δημοσίων δαπανών, σε μια χώρα που δοκιμάστηκε από τέσσερα χρόνια λιτότητας, βρέθηκε στο επίκεντρο των προεκλογικών εκστρατειών. Οι σοσιαλδημοκράτες που έρχονται πρώτοι στις δημοσκοπήσεις έκαναν εκστρατεία κατά των μέτρων λιτότητας που εφήρμοσε η απερχόμενη κεντροδεξιά κυβέρνηση.

Καθώς μόνον ένα 6,6% του πληθυσμού της έχει γεννηθεί στο εξωτερικό, η Φινλανδία βρίσκεται μεταξύ των λιγότερο πολυπολιτισμικών χωρών της δυτικής Ευρώπης.

Μολαταύτα οι υποστηρικτές των Αληθινών Φινλανδών, του λαϊκιστικού κόμματος που τάσσεται κατά των μεταναστών, κινητοποιήθηκαν πριν από τις εκλογές αυτές περισσότερο από ποτέ, κυρίως μετά την σύλληψη, η οποία πήρε μεγάλες διαστάσεις στα μέσα ενημέρωσης, μεταναστών που είναι ύποπτοι για σεξουαλικές επιθέσεις σε κορίτσια. Το ακροδεξιό αυτό κόμμα έρχεται δεύτερο ή τρίτο στις δημοσκοπήσεις για τις σημερινές εκλογές.

Το κόμμα αυτό, το οποίο ιδρύθηκε το 1995 και βρισκόταν ακόμη στο περιθώριο στις βουλευτικές εκλογές του 2007 (4%), ανήλθε στην τρίτη θέση το 2011 (19%), αλλά αρνήθηκε να μετάσχει στην κυβέρνηση, λόγω του μεγάλου ευρωπαϊσμού της, σύμφωνα με το ίδιο. Το 2015, οπότε ήρθε δεύτερο στις βουλευτικές, εντάχθηκε σε έναν κυβερνητικό συνασπισμό με το Κόμμα του Κέντρου και τους συντηρητικούς.

Το κόμμα πλήρωσε ωστόσο το τίμημα της συμμετοχής του στην κυβέρνηση, όπως και των μετριοπαθών θέσεών της κυρίως απέναντι στην Ευρώπη. Το 2017 οι Αληθινοί Φινλανδοί, επίσης γνωστοί ως Κόμμα των Φινλανδών, διασπάστηκαν και εγκατέλειψαν την κυβέρνηση: μια πλειοψηφία των βουλευτών τους ίδρυσε τη Νέα Εναλλακτική (η οποία μετονομάστηκε στη συνέχεια σε Κόμμα της Μπλε Μεταρρύθμισης), η οποία παρέμεινε στην κυβέρνηση, ενώ οι υπόλοιποι συσπειρώθηκαν πίσω από τον νέο τους πρόεδρο, τον υπέρμαχο της αντιμεταναστευτικής πολιτικής Γιούσι Χάλα-άχο.

Η Ρωσία είναι από τους κύριους εμπορικούς εταίρους της Φινλανδίας, ως επί το πλείστον χάρη στην μεταξύ τους συνοριακή γραμμή των 1.300 χλμ.

Ωστόσο οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών χαρακτηρίζονται από επιφυλακτικότητα, κυρίως από την πλευρά της Φινλανδίας, ρωσικού εδάφους στο παρελθόν.

Η Φινλανδία απέκτησε την ανεξαρτησία της μόλις στο τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, μετά την πτώση της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Ωστόσο αναγκάστηκε και πάλι να πολεμήσει τον μεγάλο γείτονα τον χειμώνα του 1939-1940 και στη συνέχεια από τον Ιούνιο του 1941 ως τον Σεπτέμβριο του 1944, προκειμένου να αποφύγει την κατάληψή της από τους Κομμουνιστές.

Σήμερα οι Φινλανδοί ηγέτες καλλιεργούν εγκάρδιες σχέσεις με τους Ρώσους ομολόγους τους, διεκδικώντας ωστόσο παράλληλα περισσότερο από ποτέ στενές σχέσεις με τη Δύση.

Ταυτοχρόνως, η χώρα άρχισε τα τελευταία χρόνια να εκσυγχρονίζει τον στρατό της και να πολλαπλασιάζει τις πρωτοβουλίες της για την προσέγγισή της με το ΝΑΤΟ, χωρίς να ενταχθεί σε αυτό.

Η αγορά μαχητικών αεροσκαφών έχει εξάλλου αποτελέσει ένα σημαντικό προεκλογικό επιχείρημα.

Η φινλανδική οικονομία, η οποία υπέφερε πολύ από την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, βγήκε από την ύφεση μόλις το 2016 με τίμημα ένα δραστικό σχέδιο λιτότητας.

Η Φινλανδία είδε δύο πυλώνες της οικονομίας της να υποφέρουν ιδιαίτερα: η βιομηχανία ξυλείας, με τη μείωση της ζήτησης χαρτιού, και ο τομέας τεχνολογιών, με μια θεαματική πτώση της Nokia, η οποία έχασε τη θέση της ως πρώτη παγκοσμίως εταιρεία κινητών τηλεφώνων το 2012.

Η χώρα ενθαρρύνει σήμερα τον πληθυσμό της να επενδύσει σε τομείς όπως αυτός της καινοτομίας, των τεχνολογιών και της έρευνας.

Γνωστή για τα δάση της και τις 180.000 λίμνες της, η Φινλανδία αριθμεί επίσης περί τα τρία εκατομμύρια σάουνες. Η σάουνα αποτελεί μια ιεροτελεστία για τη χώρα αυτή και παράδοση, με τους Φινλανδούς να πηγαίνουν για να κάνουν τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα.

Στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, ο πρόεδρος της χώρας Ούρχο Κεκόνεν διαπραγματευόταν εκεί με αδαμιαία περιβολή, όπως γίνεται η σάουνα στη Φινλανδία, με σοβιετικούς διπλωμάτες. Το 2005 εξάλλου ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αναγκάστηκε επίσης να βγάλει την πετσέτα στη σάουνα συντροφιά με τον σύζυγο της φινλανδής ομολόγου του Τάρια Χάλονεν.