Νομικές ενέργειες κατά Βρετανίας ξεκινά η ΕΕ για το Brexit

Προειδοποιητική επιστολή στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει στείλει η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερλ Λάιεν, όπως η ίδια δήλωσε την Πέμπτη, σχετικά με το σχέδιο του Λονδίνου για παράκαμψη της συμφωνία «διαζυγίου» από την ΕΕ. Όπως μεταδίδει το CNBC, πρόκειται για το πρώτο βήμα επίσημης νομικής διαδικασίας («διαδικασία επί παραβάσει»).  Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει προθεσμία ενός μηνός για να απαντήσει στη σημερινή επιστολή.

Το βρετανικό νομοσχέδιο αίρει ορισμένες από τις ρυθμίσεις της συμφωνίας σχετικά με τους τελωνειακούς ελέγχους και τις επιδοτήσεις, οι οποίες αφορούν την επαρχία της Βόρειας Ιρλανδίας. Οι ρυθμίσεις αυτές είχαν συμφωνηθεί για να αποφευχθεί η επαναφορά των συνόρων ανάμεσα στην Βόρεια Ιρλανδία και την Δημοκρατία της Ισλανδίας και μέλος της Ενωσης μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου.

Η κίνηση έρχεται μετά την έγκριση που δόθηκε από τους Βρετανούς βουλευτές στο Νομοσχέδιο Εσωτερικής Αγοράς του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον, παρόλο που ορισμένοι υπουργοί παραδέχθηκαν ότι η νομοθεσία θα μπορούσε να οδηγήσει στη χώρα σε παραβίαση του διεθνούς δικαίου.

Το άρθρο 5 της συμφωνίας αποχώρησης ορίζει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει να λάβουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλίσουν την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που απορρέουν από τη συμφωνία αποχώρησης, και να απόσχουν από τη λήψη κάθε μέτρου ικανού να διακυβεύσει την επίτευξη των εν λόγω στόχων. Και τα δύο μέρη δεσμεύονται από την υποχρέωση καλόπιστης συνεργασίας για την εκτέλεση των καθηκόντων που απορρέουν από τη συμφωνία αποχώρησης.

Επόμενα βήματα

Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει προθεσμία μέχρι το τέλος του μήνα για να υποβάλει τις παρατηρήσεις του σχετικά με την προειδοποιητική επιστολή. Κατόπιν εξέτασης των παρατηρήσεων αυτών ή εάν δεν υποβληθούν παρατηρήσεις, η Επιτροπή μπορεί, εφόσον το κρίνει σκόπιμο, να αποφασίσει να εκδώσει αιτιολογημένη γνώμη.

Ιστορικό

Η συμφωνία αποχώρησης κυρώθηκε τόσο από την ΕΕ όσο και από το Ηνωμένο Βασίλειο. Άρχισε να ισχύει την 1η Φεβρουαρίου 2020 και παράγει έννομα αποτελέσματα βάσει του διεθνούς δικαίου.

Μετά τη δημοσίευση από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου του «σχεδίου νόμου για την εσωτερική αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου» στις 9 Σεπτεμβρίου 2020, ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής κ. Μάρος Σέφτσοβιτς συγκάλεσε έκτακτη συνεδρίαση της μικτής επιτροπής ΕΕ-ΗΒ προκειμένου να ζητηθεί από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου να αναλύσει τις προθέσεις της και να απαντήσει στους σοβαρούς προβληματισμούς της ΕΕ. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου στο Λονδίνο, μεταξύ του Michael Gove, Καγκελάριου του Δουκάτου του Lancaster και του αντιπροέδρου κ. Μάρος Σέφτσοβιτς.

Κατά τη συνεδρίαση, ο Αντιπρόεδρος κ. Μάρος Σέφτσοβιτς δήλωσε ότι, εάν το νομοσχέδιο εγκριθεί, θα συνιστούσε εξαιρετικά σοβαρή παραβίαση της συμφωνίας αποχώρησης και του διεθνούς δικαίου. Κάλεσε την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου να αποσύρει τα εν λόγω μέτρα από το νομοσχέδιο το συντομότερο δυνατό και, σε κάθε περίπτωση, έως το τέλος του Σεπτεμβρίου.

Κατά την τρίτη τακτική συνεδρίαση της μικτής επιτροπής στις 28 Σεπτεμβρίου 2020, ο αντιπρόεδρος κ. Μάρος Σέφτσοβιτς κάλεσε εκ νέου την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου να αποσύρει τα επίμαχα μέτρα από το νομοσχέδιο. Κατά τη συνεδρίαση αυτή, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου επιβεβαίωσε την πρόθεσή της να προχωρήσει με το σχέδιο νόμου.

Στη συμφωνία αποχώρησης προβλέπεται ότι, κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει δικαιοδοσία και ότι η Επιτροπή έχει τις εξουσίες που της ανατίθενται από το δίκαιο της Ένωσης σε σχέση με το Ηνωμένο Βασίλειο, μεταξύ άλλων όσον αφορά την ερμηνεία και την εφαρμογή της συμφωνίας αποχώρησης.