Πώς πλήττει η ουκρανική κρίση τις εφοδιαστικές αλυσίδες

Οι τιμές του πετρελαίου και του αερίου αναμένεται να καταγράψουν ακόμα μεγαλύτερη άνοδο, καθώς κλιμακώνεται η κρίση Ρωσίας-Ουκρανίας, όμως η επίπτωση στην ενέργεια δεν θα είναι η μοναδική.

Από τo σιτάρι μέχρι το κριθάρι και από τον χαλκό μέχρι το νικέλιο, οι εφοδιαστικές αλυσίδες αναμένεται να διαταραχθούν καθώς θα επιδεινώνεται η κρίση, λένε αναλυτές στο CNBC.

Η Ουκρανία θεωρείται ο «σιτοβολώνας της Ευρώπης» και μια εισβολή θα είχε ως αποτέλεσμα να δεχθεί «σκληρό πλήγμα» η εφοδιαστική αλυσίδα στα τρόφιμα, σύμφωνα με τον Alan Holland, CEO και ιδρυτή της εταιρείας τεχνολογίας sourcing Keelvar. Η Ρωσία και η Ουκρανία είναι επίσης μεγάλοι προμηθευτές μετάλλων και άλλων εμπορευμάτων, σημειώνουν οι αναλυτές.

Το CNBC παρουσιάζει τους κινδύνους στην περίπτωση στρατιωτικής σύγκρουσης ή επιβολής εξοντωτικών κυρώσεων.

Ασφάλεια τροφίμων

Η Ουκρανία παράγει σιτάρι, κριθάρι και σίκαλη από τα οποία εξαρτάται μεγάλο μέρος της Ευρώπης, σημειώνουν οι αναλυτές. Είναι επίσης μεγάλος παραγωγός καλαμποκιού.

«Αν και η εποχή του θέρους εξακολουθεί να απέχει μερικούς μήνες, μια παρατεταμένη σύγκρουση θα μπορούσε να δημιουργήσει ελλείψεις στο ψωμί (και αυξημένες τιμές καταναλωτή) αυτό το φθινόπωρο», σύμφωνα με τον Holland.

Μάλιστα, δεν είναι μόνο η Ευρωπαϊκή Ένωση που θα πληγεί, αφού πολλά κράτη στη Μέση Ανατολή και στην Αφρική επίσης εξαρτώνται από το ουκρανικό σιτάρι και καλαμπόκι, και οι διαταραχές στις προμήθειες αυτές θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ασφάλεια τροφίμων στις περιοχές αυτές, σύμφωνα με την Dawn Tiura, πρόεδρο της Sourcing Industry Group.

«Η Κίνα επίσης είναι μεγάλος δέκτης ουκρανικού καλαμποκιού -μάλιστα, η Ουκρανία αντικατέστησε τις ΗΠΑ ως κορυφαίος προμηθευτής καλαμποκιού της Κίνας το 2021», όπως επισημαίνει.

Οι τιμές του σιταριού και του καλαμποκιού ήδη κινούνταν στα ύψη. Τα futures του σιταριού στο Σικάγο έχουν κάνει άλμα περίπου 12% από την αρχή του έτους, ενώ τα futures του καλαμποκιού εκτινάχθηκαν κατά 14,5% την ίδια περίοδο.

Ο πληθωρισμός των τροφίμων αυξάνεται και θα μπορούσε να επιδεινωθεί στην περίπτωση που ξεσπάσει ένοπλη σύγκρουση. «Οι αυξανόμενες τιμές τροφίμων θα επιδεινώνονταν από τα επιπλέον σοκ στις τιμές, ιδιαίτερα εάν βασικές αγροτικές περιοχές της Ουκρανίας καταληφθούν από φιλορώσους», σύμφωνα με τον Per Hong, senior partner της εταιρείας συμβούλων Kearney.

Σημείωσε πως η Ρωσία είναι επίσης ο κορυφαίος εξαγωγέας σιταριού στον κόσμο. Μαζί με την Ουκρανία αντιπροσωπεύουν περίπου το 29% της παγκόσμιας αγοράς εξαγωγών σιταριού. Επιπλέον, οποιαδήποτε διαταραχή στην προμήθεια φυσικού αερίου θα επηρεάσει με τη σειρά της την παραγωγή προϊόντων όπως τα λιπάσματα, και αυτό είναι δεδομένο ότι θα πλήξει ακόμα περισσότερο την αγροτική παραγωγή, σύμφωνα με τον Holland. Ήδη υπήρχαν ελλείψεις στις προμήθειες λιπασμάτων πέρυσι, κάτι που οδήγησε σε εκτίναξη των τιμών. Η Ρωσία ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου και πετρελαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης πέρυσι.

Μέταλλα και πρώτες ύλες

Η Ουκρανία έχει αυξήσει σταθερά τις εξαγωγές της με την πάροδο των ετών και τώρα είναι ένας «τεράστιος πάροχος» πρώτων υλών, χημικών προϊόντων, ακόμα και μηχανολογικού εξοπλισμού όπως εξοπλισμού μεταφορών, σύμφωνα με την Tiura. Είναι επίσης σημαντικός προμηθευτής μεταλλευμάτων και άλλων εμπορευμάτων, όπως επισημαίνουν οι αναλυτές.

«Το νόμισμα της Ουκρανίας άρχισε να χάνει την αξία του από τότε που οι Ρώσοι στρατιώτες άρχισαν να συγκεντρώνονται στα σύνορα. Αυτό θα αυξήσει το κόστος των εξαγωγών τους», πρόσθεσε η Tiura.

Η Ρωσία ελέγχει επίσης περίπου το 10% των παγκόσμιων αποθεμάτων χαλκού και είναι μεγάλος παραγωγός νικελίου και πλατίνας, σύμφωνα με τον Hong.

To νικέλιο είναι μια βασική πρώτη ύλη που χρησιμοποιείται στις μπαταρίες των ηλεκτρικών οχημάτων και ο χαλκός -που θεωρείται ως διαμορφωτής των εξελίξεων στην οικονομία- χρησιμοποιείται ευρέως στην κατασκευή ηλεκτρονικών και στην κατασκευή κατοικιών.

«Η αμερικανική βιομηχανία τσιπ βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο νέον από την Ουκρανία και η Ρωσία επίσης εξάγει αρκετά στοιχεία που είναι κρίσιμης σημασίας για την κατασκευή ημιαγωγών, μηχανών jet, αυτοκινήτων και φαρμάκων», αναφέρει ο Hong.

Η επίπτωση στη Γερμανία

Ενώ το μεγαλύτερο μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα επηρεαστεί από την κλιμακούμενη κρίση, η Γερμανία θα δεχθεί ιδιαίτερα ισχυρό πλήγμα. Η χώρα καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος των ενεργειακών της αναγκών για τη μεταποίηση και τον ηλεκτρισμό από το φυσικό αέριο που παίρνει από τη Ρωσία, αναφέρει ο Atul Vashistha, πρόεδρος και CEO της εταιρείας πληροφοριών εφοδιαστικών αλυσίδων Supply Wisdon.

«Αν οι εντάσεις συνεχίσουν να αυξάνονται και δούμε μια αύξηση στις διαταράξεις λόγω ενός πιθανού πολέμου ή κυρώσεων, θα δημιουργήσουν εμπόδια στη μεταποίηση στη Γερμανία. Τα εργοστάσια θα χρειαστεί να περιορίσουν την παραγωγή και θα υπάρξει ντόμινο στη μεταποίηση σε άλλες χώρες», είπε στο CNBC.

Οι κορυφαίες εξαγωγές από τη Γερμανία περιλαμβάνουν αυτοκίνητα και εξαρτήματα αυτοκινήτων, εξοπλισμό άλλων μεταφορών, ηλεκτρονικά, μέταλλα και πλαστικά.