Ισραήλ: Πάγος στα επιτόκια, σε επιφυλακή η κεντρική τράπεζα

Το Ισραήλ απέφυγε να προχωρήσει σε περικοπή επιτοκίων καθώς η κεντρική τράπεζα της χώρας βρίσκεται σε επιφυλακή απέναντι στους ευρύτερους πολεμικούς κινδύνους, και ενώ η φετινή οικονομική ανάκαμψη εντείνει τις ανησυχίες για τον πληθωρισμό.

Η νομισματική επιτροπή άφησε το βασικό επιτόκιο στο 4,5%, εκπλήσσοντας τους περισσότερους οικονομολόγους που συμμετείχαν σε έρευνα του Bloomberg, οι οποίοι ανέμεναν δεύτερη συνεχόμενη μείωση κατά 25 μονάδες βάσης.

Η κεντρική τράπεζα επανέλαβε την καθοδήγησή της του Ιανουαρίου, αναφέροντας ότι «εστιάζει στη σταθεροποίηση των αγορών και στη μείωση της αβεβαιότητας, παράλληλα με τη σταθερότητα των τιμών και τη στήριξη της οικονομικής δραστηριότητας», σύμφωνα με δήλωση που συνοδεύει την απόφαση.

«Υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα σχετικά με την αναμενόμενη δριμύτητα και διάρκεια του πολέμου», ανέφερε. «Η επιτροπή εκτιμά ότι εξακολουθούν να υπάρχουν κίνδυνοι πιθανής επιτάχυνσης του πληθωρισμού».

Η παύση στα επιτόκια αντανακλά τον ανταγωνισμό προτεραιοτήτων για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, καθώς ο πόλεμος κατά της Χαμάς πλησιάζει στον έκτο μήνα του. Αν και έχει επίγνωση των κινδύνων για την οικονομία μετά από ένα τρίμηνο πρωτοφανούς συρρίκνωσης, η κεντρική τράπεζα έχει επίσης προειδοποιήσει ότι οι βαριές δημόσιες δαπάνες για να ανταποκριθεί η κυβέρνηση στη σύγκρουση θα μπορούσαν να αποτελέσουν εμπόδιο στην περαιτέρω νομισματική χαλάρωση, πλέον των ανησυχιών για την αστάθεια του σέκελ, για τη γεωπολιτική και την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας.

Κρίνοντας από την επιβράδυνση της αύξησης τιμών τους τελευταίους μήνες, υπάρχει άφθονο περιθώριο κινήσεων για την Τράπεζα του Ισραήλ. Το τμήμα ερευνών της προβλέπει επιτόκιο 3,75%-4% το τέταρτο τρίμηνο του 2024, προοπτική που, όπως είπε ο διοικητής Αμίρ Γιαρόν, θα μπορούσε να σημαίνει έως και τέσσερις περικοπές φέτος.

Αφήνοντας κατά μέρος τη μείωση των επιτοκίων, το Ισραήλ ευθυγραμμίζεται επίσης πιο στενά με τις πολιτικές των παγκόσμιων κεντρικών τραπεζών.

Οι αξιωματούχοι της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ κατέστησαν πρόσφατα σαφές ότι δεν βιάζονται να μειώσουν τα επιτόκια. Αρκετοί υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τονίζουν ότι η νομισματική χαλάρωση δεν μπορεί να ξεκινήσει έως ότου προκύψουν περισσότερα στοιχεία για τους επόμενους μήνες.

Οικονομολόγοι της Barclays δήλωσαν εξάλλου ότι πιθανή παύση οφείλεται «στην αυξημένη γεωπολιτική αβεβαιότητα, στην καθυστέρηση των περικοπών από τη Fed, στη σταδιακή οικονομική ανάκαμψη και στις προσεκτικές κινήσεις της Τράπεζας του Ισραήλ».

Σχετική ηρεμία έχει επικρατήσει μέχρι στιγμής στις ισραηλινές αγορές, παρά την πρόσφατη υποβάθμιση από τη Moody's, στην πρώτη μείωση της πιστοληπτικής ικανότητας του Ισραήλ.

Από εκείνη την απόφαση, το σέκελ έχει τη δεύτερη καλύτερη απόδοση στο καλάθι 31 σημαντικών νομισμάτων που παρακολουθεί το Bloomberg, παίρνοντας φόρα από τα κέρδη στις παγκόσμιες μετοχές τεχνολογίας. Διαπραγματεύεται σε επίπεδο υψηλότερο απ' ό,τι πριν από τον πόλεμο, σημειώνοντας άνοδο 12% μετά το χαμηλό 11 ετών που έπιασε στα τέλη Οκτωβρίου.

Ο ετήσιος πληθωρισμός στο Ισραήλ επιβραδύνθηκε τους τελευταίους 12 μήνες, εισερχόμενος στο εύρος στόχου 1%-3% για πρώτη φορά μετά από δύο χρόνια.

Ωστόσο, η αύξηση των κρατικών δαπανών αυξάνει τον κίνδυνο πληθωρισμού, ειδικά εάν διαρκέσουν οι ελλείψεις εργαζομένων, και καθώς το υψηλότερο κόστος αποστολής αγαθών αυξάνει τις πιέσεις.

Η οικονομική επιβράδυνση στα τέλη του περασμένου έτους έρχεται σε αντίθεση με τα σημάδια μιας γρήγορης ανάκαμψης μέχρι στιγμής το 2024, ειδικά στην ιδιωτική κατανάλωση και σε μια αγορά εργασίας με απότομη μείωση της ανεργίας, μετά την απότομη άνοδό της τον Οκτώβριο.