Ανησυχητικό σημάδι

Η πολιτικοποίηση των αριθμών καλά κρατεί. Διαβάζοντας τα νούμερα σχετικά με το ΑΕΠ, η κυβέρνηση  έδωσε έμφαση στον ρυθμό ανάπτυξης 2,2% του πρώτου εξαμήνου και στη συμπλήρωση 6 συνεχόμενων τριμήνων με θετικό ρυθμό ανάπτυξης.

Από την πλευρά της, η αντιπολίτευση έδωσε έμφαση στην επιβράδυνση του ρυθμού το δεύτερο τρίμηνο σε σύγκριση με το πρώτο και τη μη λειτουργία του «ελατηρίου» μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα.

Και οι δύο πλευρές έχουν δίκιο στις παρατηρήσεις τους. Όμως, οι αριθμοί δείχνουν κάτι ακόμη.

Η επιδιωκόμενη αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας, ώστε η ανάπτυξη να βασίζεται στις επενδύσεις και στις εξαγωγές, δεν δείχνει να μετουσιώνεται σε πράξη.

Οι επενδύσεις εμφανίζουν στασιμότητα ή μείωση, παραμένοντας σε πολύ χαμηλά επίπεδα ως ποσοστό του ΑΕΠ, σε αντίθεση με τις εξαγωγές που συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία.

Όμως, μια πιο προσεκτική ματιά στα στοιχεία δείχνει επίσης κάτι το ανησυχητικό.

Αρκεί μια μικρή αύξηση της τελικής καταναλωτικής δαπάνης της τάξης του 0,5%, για να αυξηθούν πολύ περισσότερο οι εισαγωγές, που ως απόλυτο νούμερο είναι αρκετά μεγαλύτερο από τις εξαγωγές.

Είναι πολύ πιθανόν η αύξηση των εισαγωγών να είναι ακόμη μεγαλύτερη, αν οι επενδύσεις αρχίσουν να ανακάμπτουν κάπως, γιατί δεν μπορούν να παραμείνουν σε τόσο χαμηλά επίπεδα.

Κι αυτό γιατί θα υπάρξουν εισαγωγές κεφαλαιουχικών αγαθών. Πιο συγκεκριμένα,  οι εισαγωγές αγαθών αυξήθηκαν στα 25,9 δισ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2018 έναντι 22,9 δισ. το αντίστοιχο διάστημα το 2017, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της ΤτΕ.

Κοινώς, κατέγραψαν αύξηση της τάξης των 3 δισ. ευρώ. Αν κανείς ρίξει μια ματιά στις εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία, θα διαπιστώσει πως η κατάσταση βελτιώνεται μεν αλλά η τάση παραμένει η ίδια.

Οι εισαγωγές χωρίς καύσιμα και πλοία έφθασαν τα 18,4 δισ. το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουνίου 2018 έναντι 17 δισ. ευρώ περίπου το ίδιο διάστημα το 2017.

Η διαφορά είναι μικρότερη και ίση με 1,4-1,5 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το σύνολο των εισαγωγών και εξηγείται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τα καύσιμα.

Όμως, συγκρινόμενη με τη διαφορά στις εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία το πρώτο εξάμηνο του 2017 προς το αντίστοιχο του 2016, που ήταν 1 δισ. ευρώ περίπου, διαπιστώνουμε μια χειροτέρευση.

Είναι πιθανόν οι εισαγωγές να αυξηθούν ακόμη περισσότερο τα επόμενα τρίμηνα, αν η κατανάλωση αυξηθεί περισσότερο στο μέτρο που βελτιώνεται η απασχόληση, ενισχύεται το διαθέσιμο εισόδημα και ανακάμπτει η καταναλωτική εμπιστοσύνη.

Δυστυχώς, η διάρθρωση της εγχώριας παραγωγικής βάσης δεν συμβαδίζει και δεν ανταποκρίνεται στο καταναλωτικό πρότυπο του μέσου Ελληνα. Ολοι γνωρίζουμε ότι η αλλαγή της παραγωγικής βάσης χρειάζεται χρόνο και σημαντικές επενδύσεις.

Από τη στιγμή που κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει, η αύξηση των εισαγωγών είναι μονόδρομος.

Κι αυτό είναι ανησυχητικό, γιατί αφορά κυρίως καταναλωτικά προϊόντα και τα νούμερα είναι πολύ μεγαλύτερα από τις εξαγωγές, με αποτέλεσμα την αύξηση του ελλείμματος στο εμπορικό ισοζύγιο και το ροκάνισμα του ρυθμού ανάπτυξης.

Dr. Money