Οι αγορές, η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η αναταραχή στις αναδυόμενες αγορές και η εύθραυστη κατάσταση στην Ιταλία έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο στην άνοδο των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων.

Είναι φυσιολογικό.

Η Ελλάδα ανήκει στην ευρωπεριφέρεια, η διαβάθμισή της από τους οίκους αξιολόγησης είναι χαμηλότερη από την επενδυτική βαθμίδα ενώ κατατάσσεται στις αναδυόμενες αγορές.

Όμως, δεν είναι μόνον αυτός ο λόγος που τα ελληνικά ομόλογα υποαποδίδουν κι αυτό φάνηκε χθες.

Η απόδοση του 10ετούς ιταλικού ομολόγου υποχώρησε αισθητά κάτω από το 3% ενώ η απόδοση του αντίστοιχου ελληνικού κινήθηκε ανοδικά προς το 4,6%.

Υπό τις σημερινές συνθήκες, η χώρα θα πλήρωνε αρκετά ακριβά μια νέα έκδοση ομολόγου, π.χ. 10ετούς, αν έβγαινε στην αγορά.

Φρονούμε λοιπόν ότι αξίζει να ρίξει κανείς μια ματιά στις στρατηγικές που ακολούθησαν οι άλλες χώρες της ευρωζώνης που βγήκαν από τα μνημόνια, π.χ. Ιρλανδία και Πορτογαλία, τα τελευταία χρόνια, για να αποκτήσουν σταθερή πρόσβαση στις αγορές.

Σ’ αυτή την προσπάθεια βοηθά μια μελέτη που έπεσε στα χέρια μας και φέρει τον τίτλο «Regaining access to capital markets: An overview of issues and strategies”.

Οι συγγραφείς της μελέτης είναι ο Μιχάλης Παπαϊωάννου, επισκέπτης καθηγητής στο Drexel University και σύμβουλος του ΔΝΤ, και ο Γιώργος Τσετσέκος, καθηγητής χρηματοοικονομικής στο Drexel University στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ.

Εκεί λοιπόν διαβάζουμε ότι η στρατηγική της Ιρλανδίας για πρόσβαση στις αγορές περιελάμβανε τρία βήματα.
Πρώτον, το στάδιο της προετοιμασίας, όπου δόθηκε έμφαση στην επικοινωνία της αξιόπιστης προσήλωσης της ιρλανδικής κυβέρνησης στη δημοσιονομική πειθαρχία και την ανακεφαλαιοποίηση και αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα.

Δεύτερον, στη σταδιακή επανάκαμψη στις αγορές με βραχυχρόνιες εκδόσεις, τη διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου και τις ευκαιριακές ανταλλαγές (switches).

Τρίτον, στην ομαλοποίηση της πρόσβασης στις αγορές, με το τελικό στάδιο που περιελάμβανε ένα κανονικό πρόγραμμα ομολογιακών εκδόσεων, δίνοντας έμφαση στις αποδόσεις που είναι συμβατές με τη φερεγγυότητα του χρέους και τη διαχείριση της ρευστότητας της αγοράς.

Η Ιρλανδία ευτύχησε να συνοδεύσει τη μεταμνημονιακή έξοδό της στις αγορές το 2014 με πολύ υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και την έναρξη του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE) από την ΕΚΤ τον Μάρτιο του 2015.

Στην ίδια μελέτη, ο επικεφαλής του πορτογαλικού οργανισμού διαχείρισης χρέους επισημαίνει ότι η χώρα του απέκτησε πλήρη πρόσβαση στις αγορές το 2014 πριν τη λήξη του προγράμματος προσαρμογής τον Μάιο της ίδιας χρονιάς.

Ξεκινώντας από τα μέσα του 2012, η Πορτογαλία έθεσε σε εφαρμογή το σχέδιο της σταθερής πρόσβασης στις αγορές σε τρία διαφορετικά στάδια.

Πρώτον, την αποκατάσταση της επαφής με την επενδυτική κοινότητα, που είχε στόχο να κατανοήσουν καλύτερα τις επιδόσεις της πορτογαλικής οικονομίας και τη διαχείριση του χρέους της.

Δεύτερον, η Πορτογαλία επιδίωξε τη μείωση του ρίσκου αναχρηματοδότησης και την αύξηση της μεσοσταθμικής διάρκειας του χρέους της με εξομάλυνση του προφίλ των αποπληρωμών και την επέκταση της μεσοσταθμικής ληκτικότητας των δανείων του EFSF.

Tρίτον, την εξασφάλιση ενός σχετικά υψηλού αποθέματος ρευστότητας, ώστε να μη χρειάζεται να εκδίδει ομόλογα σε περιόδους υψηλής μεταβλητότητας στις αγορές και να μπορεί να προχωρά σε επαναγορές χρέους για να μειώσει το ρίσκο αναχρηματοδότησης.

Ως γνωστόν, η Πορτογαλία επωφελήθηκε επίσης από το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ καθώς ο καναδικός οίκος αξιολόγησης τη διατήρησε στην επενδυτική βαθμίδα.

Επιπλέον, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία επωφελήθηκαν από τις γενικά ευνοϊκές συνθήκες που επικρατούσαν στην αγορά ομολόγων την περίοδο 2014-2017.

Από τα ανωτέρω μπορεί κανείς να βγάλει κάποια συμπεράσματα αναφορικά με τα βασικά στοιχεία που θα έπρεπε να περιλαμβάνει η στρατηγική των Αθηνών για σταθερή πρόσβαση στις αγορές.

Θα σταθούμε σε δύο σημεία.

Πρώτον, στην επικοινωνία με τους συμμετέχοντες στην αγορά και δεύτερον, στην αξιόπιστη προσήλωση της ελληνικής κυβέρνησης στη δημοσιονομική πειθαρχία και στα συμφωνηθέντα.

Dr. Money