Δεσμεύσεις και πολιτικό ρίσκο

Δεν ισχυριζόμαστε ότι είμαστε ειδικοί στην πολιτική ανάλυση. Όμως, από τα συμφραζόμενα του πρωθυπουργού κ. Τσίπρα και άλλων κυβερνητικών αξιωματούχων κατανοούμε πως το θέμα της περικοπής της «προσωπικής διαφοράς» στις συντάξεις των «ευγενών ταμείων» παίζει καθοριστικό ρόλο στους εκλογικούς σχεδιασμούς τους.

Κοινώς, οι συντάξεις φαίνεται πως θα κρίνουν σε σημαντικό βαθμό τον χρόνο των επόμενων βουλευτικών εκλογών.

Είναι κάτι που συζητείται ευρέως όπως κι όλα τα πιθανά σενάρια για τον χρόνο των εκλογών, κάτι αφύσικο για άλλες χώρες αλλά απολύτως φυσιολογικό για την Ελλάδα, όπου σπανίως οι εκλογές διεξάγονται σύμφωνα με τη συνταγματική επιταγή.

Στα μάτια των ανθρώπων της αγοράς, αυτή η ιστορία σηματοδοτεί επίσης την έναρξη της άτυπης προεκλογικής περιόδου, που παραδοσιακά μεταφράζεται σε αυξημένο πολιτικό ρίσκο και αβεβαιότητα.

Λογικά, το τελευταίο θα γίνεται πιο ορατό όσο θα πλησιάζουμε σε κρίσιμες ημερομηνίες, όπως η κατάθεση του προσχεδίου τον Οκτώβριο και εν συνεχεία του προϋπολογισμού του 2019 τον Νοέμβριο.

Αυτή τη στιγμή γνωρίζουμε πως υπάρχει ψηφισμένος νόμος για την περικοπή της «προσωπικής διαφοράς» από την 1η Ιανουαρίου του 2019 και οι ανεπίσημες κυβερνητικές διαβεβαιώσεις πως οι περικοπές δεν θα συμπεριληφθούν στον προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς.

Φυσικά, οι θεσμοί δεν έχουν τοποθετηθεί δημοσίως για το θέμα. Όμως, διαρροές από κυβερνητικά στελέχη και τρίτους εμφανίζουν υψηλόβαθμα στελέχη της Κομισιόν, των οποίων η θητεία λήγει σ’ ένα 12μηνο, να συντάσσονται με την Αθήνα.

Αντίθετα, το ΔΝΤ τάσσεται υπέρ της εφαρμογής του μέτρου από την 1η Ιανουαρίου αλλά δεν έχει το ίδιο ειδικό βάρος.

Οι συμμετέχοντες στις αγορές τα γνωρίζουν όλα αυτά. Ξέρουν επίσης τα αποτελέσματα των γκάλοπ που δίνουν μεγάλο προβάδισμα στη ΝΔ αλλά και το γεγονός ότι οι μεθεπόμενες εκλογές θα γίνουν με το σύστημα της απλής αναλογικής.

Οπως κι ότι τα κόμματα εξουσίας στη χώρα μας είναι παραδοσιακά πολύ γενναιόδωρα προεκλογικά, με αποτέλεσμα το κοκτέιλ που προκύπτει να μοιάζει εκρηκτικό παρά τις διακηρύξεις για τήρηση των δημοσιονομικών στόχων.

Επιπλέον, ξέρουν ότι οι πιστωτές έχουν συμπεριλάβει αντικίνητρα στα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, αν η Αθήνα δεν εφαρμόσει τα συμφωνηθέντα.

Ο επικεφαλής του ESM κ. Ρέγκλινγκ προειδοποίησε ότι τυχόν πισωγύρισμα στις μεταρρυθμίσεις θα στοιχίσει την επιστροφή των κερδών των ελληνικών ομολόγων που διακρατά το ευρωσύστημα στη χώρα και κάπου 200 εκατ. ευρώ σε εξοικονόμηση τόκων τον χρόνο.

Όμως, εκείνο που μάλλον πολλοί δεν γνωρίζουν και είναι λογικό είναι κάτι άλλο. Οι ελληνικές αρχές έχουν αναλάβει κι άλλες δεσμεύσεις με χαρτί και καλαμάρι απέναντι στους δανειστές. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης (early warning system).

Κοινώς, η παροχή λεπτομερών στοιχείων σε μηνιαία βάση στους θεσμούς για τις δαπάνες, τα έσοδα, τις πληρωμές για τοκοχρεολύσια κ.τ.λ.

Επιπλέον, η κυβέρνηση δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τα ποσά του αποθεματικού ρευστότητας από τα δάνεια του ESM για προεκλογικές παροχές, όπως νομίζουν μερικοί.

Χωρίς λοιπόν να αμφισβητούμε το επιχείρημα πως η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να ενισχύσει τις πιθανότητες επανεκλογής της με προεκλογικές παροχές τους επόμενους μήνες, φρονούμε πως αυτό δεν μπορεί να γίνει με τα λεφτά του ESM από το αποθεματικό ρευστότητας.

Κοντολογίς, η ιστορία με τις περικοπές στις συντάξεις των ευγενών ταμείων κ.τ.λ. και την έναρξη της άτυπης προεκλογικής περιόδου είναι εύλογο να οδηγήσει σε αύξηση του πολιτικού ρίσκου.

Από την άλλη πλευρά, το αντίβαρο μπορεί να είναι οι έγγραφες δεσμεύσεις της χώρας προς τους δανειστές -μερικές από τις οποίες είναι άγνωστες στο ευρύ κοινό.

Μήπως λοιπόν θα άξιζε τον κόπο να «κρεμάσουν» τις δεσμεύσεις στα μανταλάκια, για να καθησυχασθούν σε κάποιο βαθμό τουλάχιστον;

Dr. Money