Η άλλη όψη της ανατίμησης του χρυσού

Αν ρίξετε μια ματιά στην απόδοση του χρυσού έναντι του αμερικανικού δείκτη S&P 500 ή του παγκόσμιου δείκτη μετοχών της MSCI χωρίς τις ΗΠΑ από τον περασμένο Νοέμβριο που ο Ντόναλντ Τράμπ κέρδισε τις προεδρικές εκλογές μέχρι σήμερα θα διαπιστώσετε κάτι ενδιαφέρον.

Ο χρυσός έχει υπεραποδώσει τόσο έναντι του χρηματιστηριακού δείκτη S&P 500  όσο και του παγκόσμιου δείκτη μετοχών της MSCI χωρίς τις αμερικανικές μετοχές όπως έδειξε χθες άρθρο του Bloomberg.  Αισθητή είναι ακόμη η υπεραπόδοση  του χρυσού έναντι του πανευρωπαϊκού χρηματιστηριακού δείκτη Stoxx 600 Europe. 

                                               ΣΥΝΟΛΙΚΉ ΑΠΌΔΟΣΗ      

ΔΕΙΚΤΗΣ                       Last year          Last 5 years      Last 10 years

Gold spot price             28.6%                73.8%                    187.8%

STOXX Europe 600       8.2%               73.9%                      79.0%

Αυτή η εξέλιξη αντικατοπτρίζει τις ανησυχίες που υπάρχουν διεθνώς για την γεωπολιτική αστάθεια, το δολάριο και τον ρόλο του ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, τον πληθωρισμό και τα αμερικανικά επιτόκια. Οι συνεχιζόμενες αγορές από κεντρικές τράπεζες, όπως η κινεζική, τουρκική κ.τ.λ., και επενδυτές υποστηρίζουν την ανοδική τάση του χρυσού.    

Από την άλλη πλευρά, ο χρυσός υποαπέδωσε έναντι του «ψηφιακού χρυσού», όπως αποκαλούν το bitcoin οι οπαδοί του, την ίδια περίοδο παρά την υψηλή μεταβλητότητα του κρυπτονομίσματος.  

Σημειώνεται ότι η τιμή του χρυσού καταγράφει κέρδη 35% και άνω από την αρχή της χρονιάς, μια από τις καλύτερες των τελευταίων δεκαετιών μέχρι στιγμής. Ομως πολλοί θεωρούν ότι το ράλι έχει αρκετά καύσιμα ακόμη ώστε να βρεθεί πιο κοντά στις 4.000 δολάρια η ουγκιά. 

Χθες το βράδυ, η τιμή του χρυσού ξεπερνούσε τις 3.630 δολάρια από  2.650 δολάρια στα μέσα Δεκεμβρίου του 2025. Υπενθυμίζεται ότι η Goldman Sachs είχε προβλέψει ότι θα σκαρφαλώσει στις 4.000 δολάρια μέχρι τα μέσα του 2026. Το ίδιο κι η JPMorgan. 

Σύμφωνα με την Samantha Dart, αναλύτρια της Goldman Sahs, αν το 1% της αγοράς αμερικανικών κρατικών ομολόγων μετακινείτο στο χρυσό, η τιμή του πολύτιμου μετάλλου θα ανέβαινε κοντά στις 5.000 δολάρια η ουγκιά. Ολα αυτά υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχει αλλάξει κάτι άλλο (ceteris paribus).

Γιατί όμως να μετακινηθούν οι επενδυτές από τα αμερικανικά μακροπρόθεσμα ομόλογα στο χρυσό;

Μια ματιά σ' ένα γράφημα που παρατίθεται στο βιβλίο του διάσημου επενδυτή Ray Dalio με τίτλο «Πώς οι χώρες χρεοκοπούν» δείχνει κάτι ενδιαφέρον. Ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ των χωρών του G7 (ΗΠΑ, Γερμανία, Γαλλία, Βρετανία, Ιαπωνία, Ιταλία, Καναδάς) θα συνεχίζει να αυξάνεται, φθάνοντας το 170% και άνω το 2050 έναντι 110% περίπου το 2025. 

Αυτό σε συνδυασμό με την προσπάθεια των μεγάλων κεντρικών τραπεζών να ξεφορτωθούν κάποια από τα ομόλογα που είχαν αγοράσει στο παρελθόν (QE) οδηγεί σε κάτι άλλο. Υψηλότερες αποδόσεις ώστε να προσελκύσουν περισσότερους αγοραστές. στα μακροχρόνια ομόλογα, π.χ. 30ετή, τους και να χρηματοδοτήσουν το χρέος.

Αν όμως το κόστος δανεισμού ανέβει αρκετά, η φερεγγυότητα του χρέους των χωρών του G7 θα αμφισβητηθεί από τις αγορές. Το επόμενο βήμα θα είναι η  κρίση χρέους και ο αποπληθωρισμός.

Ομως, κανείς δεν θέλει κάτι τέτοιο. Επομένως, πιο πιθανή είναι η  λιγότερο επώδυνη λύση της συμπίεσης των επιτοκίων παρέμβασης από τις κεντρικές τράπεζες. Αν οι μειώσεις δεν οδηγήσουν σε χαμηλότερες αποδόσεις των μακροπρόθεσμων ομολόγων, ίσως επιδιώξουν να το επιτύχουν, «πείθοντας ή ενθαρρύνοντας» αγορές τέτοιων ομολόγων από εγχώριους θεσμικούς επενδυτές.

Φυσικά, η αποφυγή της χρεοκοπίας έχει τίμημα. Την υποτίμηση του εθνικού νομίσματος. Οι ομολογιούχοι θα πληρωθούν σ' ένα νόμισμα που θα αξίζει λιγότερο. 

Κάλλιστα, ο  συνδυασμός χαμηλών επιτοκίων και αδύναμου νομίσματος μπορεί να οδηγήσει είτε σε πληθωρισμό (λιγότερο πιθανό) είτε σε μια νέα Ιαπωνία. Είναι σοβαροί λόγοι για να προτιμούν ολοένα και περισσότεροι επενδυτές τον χρυσό έναντι των κρατικών ομολόγων.