Το αδιανόητο προ των πυλών

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Τυπικώς, έτσι όπως στέκουν σήμερα τα πράγματα, η μόνη σταθερά σε σχέση με το Brexit είναι η ημερομηνία αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε. στις 29 Μαρτίου του 2019.

Όλα τα υπόλοιπα παραμένουν ρευστά.

Εάν θα υπάρξει συμφωνία ή εάν θα δούμε ένα «άτακτο» Brexit, εάν η υπάρχουσα συμφωνία θα εγκριθεί από το βρετανικό κοινοβούλιο, ο χρόνος κατά τον οποίο θα κατατεθεί -εάν κατατεθεί- προς ψήφιση αυτή η συμφωνία, εάν θα υπάρξει ενδεχομένως ένα νέο δημοψήφισμα ή ακόμη κι αν το Ηνωμένο Βασίλειο ανακαλέσει την αίτηση εξόδου του από την ΕΕ, όπως έκρινε χθες το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ότι έχει τη δυνατότητα να πράξει.

Τα πάντα είναι κυριολεκτικά στον αέρα, συμπεριλαμβανομένου βεβαίως του ενδεχομένου η κυβέρνηση της κας Τερ. Μέι να καταρρεύσει υπό το βάρος του κύματος δυσαρέσκειας που έχουν προξενήσει οι χειρισμοί της στην υπόθεση του Brexit.

Με τελευταία εξέλιξη τη χθεσινή αναβολή της ψηφοφορίας επί της συμφωνίας περί Brexit από τη Βουλή των Κοινοτήτων, με απόφαση της τελευταίας στιγμής από την κα Μέι -όταν διαπίστωσε ότι πιθανότατα δεν θα συγκέντρωνε την απαραίτητη πλειοψηφία-, η Βρετανίδα πρωθυπουργός έχει κατορθώσει να στρέψει σχεδόν τους πάντες εναντίον της, υπέρμαχους και πολέμιους του Brexit, ως αποτέλεσμα της συμφωνίας στην οποία κατέληξε με την Κομισιόν σχετικά με τους όρους αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Για όσους αντιτίθενται στο Brexit, τους λεγόμενους «remainers», η συμφωνία κρατά μεν τη Βρετανία εντός ΕΕ από την «πίσω πόρτα», μέσω Β. Ιρλανδίας, η οποία διατηρεί το σημερινό τελωνειακό καθεστώς της, όμως έτσι διχοτομείται το Ηνωμένο Βασίλειο «de facto» και συνάμα απευθύνεται ανοικτή πρόσκληση στη Σκωτία για μία νέα απόπειρα αυτονόμησης.

Για τους πολέμιους του Brexit, τους «leavers», η συμφωνία είναι κάκιστη για ακριβώς τους ίδιους λόγους αλλά και εξαιτίας του γεγονότος ότι δεν υπάρχει οδός διαφυγής ή διάρρηξης του πρωτοκόλλου για το τελωνειακό καθεστώς της Β. Ιρλανδίας, όπως είναι το Άρθρο 50 της Συνθήκης ΕΕ, για αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Πρόκειται για μία κατάσταση η οποία, σύμφωνα με τους ίδιους, μπορεί να οδηγήσει τη Βρετανία σε καθεστώς ομηρείας καθώς οι «κανόνες» θα μπορούν να αλλάξουν, δίχως όμως η ίδια να έχει άποψη επ' αυτών και δίχως δυνατότητα αποδέσμευσης από τη συμφωνία.

Όλα αυτά, δε, στο Ηνωμένο Βασίλειο, ήτοι μία χώρα με μακρά παράδοση θεσμών και δημοκρατικών διαδικασιών αλλά και γνωστή για τη σοβαρότητα και υπευθυνότητα με την οποία προσεγγίζει τα πράγματα.

Ιδιότητες, οι οποίες, κατά τα φαινόμενα, «έφυγαν από το παράθυρο» στην υπόθεση του Brexit, με πλέον χαρακτηριστική τη δήλωση της κας Μέι ότι θα επιχειρήσει κατά την επικείμενη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, να πείσει τους Ευρωπαίους ηγέτες για την ανάγκη επαναδιαπραγμάτευσης της συμφωνίας που η κυβέρνησή της... ήδη συνήψε με την Κομισιόν.

Πρόκειται, βέβαια, για ένα ενδεχόμενο το οποίο έχει ήδη αποκλείσει κατηγορηματικά η Κομισιόν -όπως και ο πρόεδρος Ντ. Τουσκ-, άποψη στην οποία αναμένεται ότι θα εμμείνουν και οι ηγέτες των 27 κρατών-μελών, οι οποίοι συναντώνται εκτάκτως για το ζήτημα την Πέμπτη.

Ωστόσο, ακόμη και για την περίπτωση του χάους, όπως αυτό στο οποίο έχει οδηγηθεί η υπόθεση του Brexit, υπάρχουν προβλέψεις της ύστατης ώρας ή ακόμη και... μετά από αυτήν.

Βάσει του Άρθρου 50 της Συνθήκης ΕΕ, το οποίο επικαλέστηκε το Ηνωμένο Βασίλειο για να καταθέσει αίτηση αποχώρησης από την ΕΕ, μπορούν να υπάρξουν διαπραγματεύσεις σχετικά με το τελωνειακό καθεστώς μεταξύ των δύο πλευρών ακόμη και μετά την αποχώρηση ενός κράτους-μέλους.

Κατά πόσον τα πράγματα θα οδηγηθούν στο σημείο αυτό και δεν θα υπάρξει μία πλήρως «άτακτη» αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ, με ιδιαίτερα οδυνηρές επιπτώσεις στο εμπορικό πεδίο για όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές, είναι βεβαίως άγνωστο...