Αφήστε τα κέρδη να τρέξουν

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Η υπόθεση των ακινήτων, για τον περισσότερο κόσμο, είναι μία υπόθεση που πονάει.

Είναι το όνειρο που έγινε εφιάλτης.

Όχι μόνον εξαιτίας του ΕΝΦΙΑ και του τρόπου με τον οποίο βεβαιώνεται αυτός ο φόρος -τόσα θέλω (2,65 δισ. ευρώ) και θα τα πάρω χρεώνοντάς σας με 3,2 δισ. ευρώ, βάσει αμιγώς πλασματικών αντικειμενικών αξιών-, αλλά κυριότερα εξαιτίας της σφοδρής εσωτερικής υποτίμησης που συνόδευσε τον μνημονιακό βίο της χώρας.

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, από την αρχή της κρίσης έως πρόσφατα η πτώση τιμών στον τομέα των ακινήτων ήταν της τάξης του 50%.

Ως αποτέλεσμα δε της συνολικής εικόνας στην αγορά ακινήτων, δηλαδή της πιστωτικής ασφυξίας, της υπερφορολόγησης, της «παγίδας των τεκμηρίων» και της μείωσης των εισοδημάτων, η χώρα βιώνει εδώ και καιρό ένα πρωτοφανές για τα έως τώρα χρονικά της φαινόμενο: τις αποποιήσεις κληρονομιών και δη κατά τρόπο μαζικό.  

Σύμφωνα με στοιχεία του Ελληνικού Ινστιτούτου Εκτιμητικής, το 2018 στην Αθήνα ο αριθμός των αποποιήσεων κληρονομιάς άγγιξε τις 150.000 ενώ το 2013 δεν είχαν υπερβεί τις 30.000.

Πλέον, όμως, η εικόνα αλλάζει.

Είτε εξαιτίας της λεγομένης οικονομίας διαμοιρασμού (λέγε με Airbnb), είτε λόγω του προγράμματος Golden Visa, είτε λόγω των μειώσεων στον ΕΝΦΙΑ, είτε χάρη στη βελτίωση της εμπιστοσύνης που καταγράφεται προς τις ευρύτερες οικονομικές συνθήκες, είτε εξαιτίας όλων αυτών των λόγων, οι τιμές στην αγορά ακινήτων ακολουθούν ανοδική τροχιά.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η Τράπεζα της Ελλάδος μόλις πρόσφατα, το β' τρίμηνο του 2019 οι τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους) ήταν κατά μέσο όρο αυξημένες κατά 7,7% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018.

Με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, δε, το α' τρίμηνο του 2019 η αντίστοιχη αύξηση διαμορφώθηκε στο 4,9%, ενώ για το σύνολο του 2018 οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 1,7%, γεγονός που καταδεικνύει τη σαφώς ανοδική τροχιά που ακολουθούν οι τιμές στην αγορά ακινήτων και δη των διαμερισμάτων την τελευταία διετία.

Με άλλα λόγια, δημιουργούνται συνθήκες ουσιαστικής αναθέρμανσης της συγκεκριμένης αγοράς, οι οποίες -δυνητικά- μπορούν να προσφέρουν την ευκαιρία «απεγκλωβισμού» όσων επένδυσαν σε αυτήν προ κρίσης σε υψηλότερα επίπεδα τιμών.

Αντίστοιχα, πρόκειται για συνθήκες οι οποίες ευνοούν και την τραπεζική αγορά -όσο και το πελατειακό της κοινό- καθώς βελτιώνουν τους όρους τιμών υπό τους οποίους διεξάγονται οι δημοπρασίες ακινήτων μη εξυπηρετούμενων δανείων, ενώ ευνοούν και την «υγεία» των λοιπών ενυπόθηκων τραπεζικών χαρτοφυλακίων.

Όλα αυτά τα θετικά και ωφέλημα, δε, αναμένεται να συνεχιστούν όσο βελτιώνονται οι οικονομικές συνθήκες στη χώρα μας, εκτός εάν υπάρξει αλλοίωση των όρων επί των οποίων κινείται σήμερα η αγορά ακινήτων.

Καταλυτικής σημασίας ως προς αυτό θα μπορούσε να είναι η εκ νέου αλλαγή του θεσμικού πλαισίου που διέπει τη λειτουργία των βραχυχρόνιων μισθώσεων τύπου Airbnb, όπως εξήγγειλαν πρόσφατα κυβερνητικά στελέχη, επικαλούμενα τις αυξήσεις ενοικίων, ιδίως σε συγκεκριμένες περιοχές της Αθήνας και ορισμένων τουριστικών προορισμών.

Μολονότι η έως τώρα αλλαγή των συνθηκών στην αγορά ακινήτων έχει επιπτώσεις σε αδύναμες οικονομικά πληθυσμιακές ομάδες, όπως οι φοιτητές, είναι σαφές ότι τούτο πρέπει να προσμετρηθεί στην ευρύτερη εικόνα, η οποία αποτελεί σανίδα σωτηρίας για την οικονομική κατάσταση χιλιάδων νοικοκυριών στα αστικά κέντρα και στους τουριστικούς προορισμούς.

Εάν το κράτος επιθυμεί να παρέμβει καθ’ οιονδήποτε τρόπο στην αγορά, ας μεριμνήσει για την πάταξη της φοροδιαφυγής, τόσο στις βραχυχρόνιες μισθώσεις όσο και στα ενοικιαζόμενα δωμάτια και τα ξενοδοχεία.

Ας μη «διορθώσει», όμως, κάτι που φαίνεται ότι πάει να… φτιάξει από μόνο του και το οποίο ωφελεί χιλιάδες πολίτες αυτού του τόπου.