Τα ευρωομόλογα και η τελευταία ευκαιρία

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Σήμερα στις 3 το απόγευμα, ώρα Βρυξελλών, οι 27 υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ αναμένεται να συμμετάσχουν σε τηλεδιάσκεψη, στο πλαίσιο συνεδρίασης του Ecofin υπό καθεστώς κορωνοϊού και ενώ η ευρωπαϊκή οικονομία βρίσκεται σε κατάσταση… κατ’ οίκον περιορισμού.

Το κύριο αντικείμενο αυτής της συνεδρίασης είναι, ευλόγως, «... οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας Covid-19 και οι απαραίτητες αντιδράσεις πολιτικής…», όπως σημειώνεται στη σχετική ημερήσια διάταξη που δημοσιεύτηκε.

Κατά τη συνεδρίαση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δια στόματος της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόκειται να παρουσιάσει τις προτάσεις της προς αυτή την κατεύθυνση και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, ύψους 750 δισ. ευρώ, που ανακοίνωσε μόλις την προηγούμενη εβδομάδα, η διοικητής της, Κριστίν Λαγκάρντ.

Μολονότι στην παραπάνω ατζέντα δεν διευκρινίζεται εάν θα τεθεί ως θέμα, η πρόεδρος της Κομισιόν τάχθηκε σαφώς, κατά τη διάρκεια συνέντευξής της στον γερμανικό ραδιοσταθμό Deutschlandfunk την προηγουμένη εβδομάδα, υπέρ της έκδοσης ευρωομολόγων για τη χρηματοδότηση των πολιτικών που θα επιστρατευτούν στη μάχη κατά των οικονομικών επιπτώσεων της νόσου Covid-19. Επιπτώσεων οι οποίες αφορούν, δίχως αμφιβολία, οικονομική οπισθοδρόμηση και ενδεχομένως έως και βαθιά ύφεση για την Ευρωζώνη και βεβαίως την ΕΕ.

Μολονότι η Φον ντερ Λάιεν υποστήριξε ότι η ΕΕ θα κάνει τα πάντα για να στηρίξει την οικονομία των κρατών-μελών «χωρίς ίσως και αλλά», κατ’ αντιστοιχία του «θα κάνουμε ό,τι απαιτείται» που είχε δηλώσει η Λαγκάρντ, επικρατεί διάχυτος σκεπτικισμός κατά πόσον θα υπάρξει συμφωνία ως προς την έκδοση ευρωομολόγων.

Για την ακρίβεια, δεν είναι καν γνωστό εάν το θέμα θα συζητηθεί, ώστε να… απορριφθεί στη συνέχεια.

Κύρια αιτία ως προς αυτό είναι οι ενστάσεις που έχουν κατά καιρούς εγείρει χώρες της Β. Ευρώπης, όπως η Γερμανία (σ.σ. παρότι πρόσφατα η Αγκελα Μέρκελ δήλωσε ανοικτή στη συγκεκριμένη συζήτηση), η Ολλανδία κ.α., κατά της έκδοσης ευρωομολόγων και του ενδεχομένου ανάληψης, έτσι, των χρεών είτε των κρατών του «αμαρτωλού» Νότου είτε οποιουδήποτε άλλου κράτους-μέλους.

Εάν, όμως, όντως επικρατήσουν ο σκεπτικισμός και οι επιφυλάξεις για ακόμη μία φορά, ίσως χαθεί και η τελευταία ευκαιρία που διαθέτει η ΕΕ ώστε να δικαιολογήσει τον λόγο ύπαρξής της και να απαντήσει στο κύμα ευρωσκεπτικισμού που τη διαπερνά.

Η έκδοση ευρωομολόγων, από κοινού με το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων που εξήγγειλε η ΕΚΤ, θα προσέφεραν στο σύνολο των κρατών-μελών της ΕΕ νέες χρηματοδοτικές δυνατότητες, οι οποίες αν και απολύτως απαραίτητες για την αντιστάθμιση των οικονομικών επιπτώσεων του Covid-19, σήμερα απουσιάζουν.

Για την ακρίβεια, μέχρι στιγμής, πέραν της εξαγγελίας προθέσεων, τόσο στο δημοσιονομικό πεδίο όσο και σε εκείνο της αγοράς ομολόγων, η ΕΕ εμφανίζεται να έχει κάνει λιγότερα για τα κράτη-μέλη της από ό,τι ακόμη και η μακρινή… Κίνα, η οποία απέστειλε πρόσφατα αεροπορικώς σε σειρά ευρωπαϊκών κρατών, της Ιταλίας και της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένων, τόνους φαρμακευτικών και νοσηλευτικών προμηθειών.

Σήμερα παρέχεται μία ευκαιρία στην ΕΕ να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων και να συμπεριφερθεί, τουλάχιστον, ως κάτι περισσότερο από ένα απλό οικονομικό μόρφωμα εντός του οποίου το κάθε κράτος-μέλος μεριμνά αποκλειστικά για τα δικά του συμφέροντα.

Κατά πόσον η ΕΕ είναι πρόθυμη να αδράξει αυτή την ευκαιρία, βεβαίως, είναι ασαφές.