Η πανδημία και τα βάρη που έρχονται

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Οι προβλέψεις για τις e-αποδείξεις και τα τεκμήρια που προωθεί για τις εφετινές φορολογικές δηλώσεις το Υπουργείο Οικονομικών μπορεί να ήχησαν ως θεάρεστες υπό τις παρούσες περιστάσεις, όμως δεν παύουν να θυμίζουν ότι τα συγκεκριμένα βάρη είναι... μπροστά μας.

Για πολλούς, δε, αυτά θα είναι αυξημένα, καθώς το αναπόφευκτο τέλος της εποχής των κάθε λογής «στηριγμάτων», όπως η επιστρεπτέα προκαταβολή, θα σημάνει και την έναρξη της περιόδου των αποπληρωμών, από το επόμενο έτος, εποχή κατά την οποία θα καταβάλλονται ταυτόχρονα και οι φόροι εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ, κ.ά.

Ακόμη χειρότερα, αυτή η περίοδος είναι πιθανόν να διαψεύσει -τουλάχιστον σε σημαντικό βαθμό- τις μεγάλες προσδοκίες περί της επανεκκίνησης της οικονομίας με «καύσιμο» το αυξημένο κατά περίπου 10 δισ. ευρώ αποταμίευμα των νοικοκυριών εν μέσω πανδημίας (από 117,2 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο 2019 σε 126,8 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο 2020), καθώς ένα τμήμα του ποσού αυτού θα οδεύσει για την αποπληρωμή φορολογικών και λοιπών υποχρεώσεων.

Κοντολογίς, η επιστροφή στην «κανονικότητα» συνεπάγεται και επάνοδο στην «εποχή των πληρωμών».

Ειδικότερα, αν και οι διαβεβαιώσεις εκ μέρους της κυβέρνησης για τη συνέχιση της παροχής στήριξης προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις είναι σχεδόν διαρκείς, ουδεμία αμφιβολία υπάρχει ότι το τέλος αυτής της ευεργετικής περιόδου, αφενός, δεν βρίσκεται μακριά και αφετέρου, θα συνοδεύσει την έναρξη επαναλειτουργίας σειράς οικονομικών δραστηριοτήτων, με πρώτη τον τουρισμό.

Ως αντίβαρο στην απουσία παροχής στήριξης, όποτε κι αν αυτή συμβεί, έστεκε η ελπίδα διοχέτευσης στη ζήτηση ενός σημαντικού τμήματος του αποταμιεύματος των νοικοκυριών, το οποίο συγκεντρώθηκε κατά τη διάρκεια του προηγούμενου 14μήνου, υπό το φως της αδυναμίας πραγματοποίησης σημαντικών καταναλωτικών δαπανών αλλά και της περιρρέουσας αβεβαιότητας για την πορεία της πανδημίας. Αβεβαιότητας η οποία ευλόγως ακόμη δεν έχει εκλείψει, τόσο ως προς την πορεία της πανδημίας όσο και ως προς το βάρος των οικονομικών της επιπτώσεων.

Η οικονομική κρίση που συνόδευσε την πανδημία σήμανε σημαντική ή και παντελή απώλεια εισοδήματος για ένα τμήμα των νοικοκυριών, όχι όμως όλων. Αντίθετα, για ένα άλλο τμήμα των νοικοκυριών σήμανε αυξημένες αποταμιεύσεις, όπως κατέδειξε και η αύξηση των καταθέσεων κατά περίπου 10 δισ. ευρώ, τη δωδεκάμηνη περίοδο έως τον Δεκέμβριο 2020.

Ωστόσο, η έναρξη της περιόδου των φορολογικών πληρωμών, η οποία παραδοσιακά τοποθετείται στο Β' εξάμηνο του έτους, αλλά και η έναρξη της διαδικασίας αποπληρωμής ορισμένων εκ των ποσών που αντλήθηκαν μέσω επιστρεπτέας προκαταβολής, αναμένεται να απορροφήσει ένα σημαντικό τμήμα αυτού του αποταμιεύματος, στερώντας έτσι την οικονομία από «καύσιμο» ανάκαμψης. Όπως είναι γνωστό, η επιστρεπτέα προκαταβολή Ι, ΙΙ, ΙΙΙ και ΙV επιστρέφεται μετά την 31η.12.2021 σε σαράντα (40) ισόποσες τοκοχρεωλυτικές μηνιαίες δόσεις.

Όπως αντίστοιχα, ένα άλλο τμήμα αυτού του ποσού αναμένεται να παραμείνει με τη μορφή καταθέσεων, υπό το φως της συνεχιζόμενης αβεβαιότητας περί την πορεία της πανδημίας.

Συνολικά, δε, τα επερχόμενα βάρη, φορολογικά και λοιπά, θα «αχρηστεύσουν» ένα μη αμελητέο ποσό από το αποταμίευμα με το οποίο, κατά τρόπο οξύμωρο, «προικοδότησε» την οικονομία η κρίση της πανδημίας.

Τουλάχιστον, εξακολουθούν να υφίστανται οι πάγιες ρυθμίσεις των 12 ή και 24ων δόσεων, στις οποίες πολλοί - εκ των συνεπών φορολογουμένων- αναμένεται να καταφύγουν και φέτος.