Η Ευρώπη, τα πλαφόν και η χαμένη ουσία

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Εάν η Ευρώπη οδηγήθηκε με την υπόθεση της επιβολής πλαφόν στην τιμή του ρωσικού φυσικού αερίου σε μία “μη λύση” έως τώρα, με την Κομισιόν να προτείνει την τιμή των 275 ευρώ ανά Mwh, καθιστώντας στην ουσία ανεφάρμοστο αυτό το μέτρο, τότε με την υπόθεση της επιβολής πλαφόν στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου, η ΕΕ εμφανίζεται απλώς να κυνηγά την … ουρά της.

Στις 3 Ιουνίου εφέτος, η ΕΕ υιοθέτησε ένα έκτο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένου ενός μερικού εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο. Βάσει αυτών των κυρώσεων από τις 5  Δεκεμβρίου θα τερματίζονταν οι μεταφορές ρωσικού πετρελαίου από θαλάσσης ενώ αντίστοιχος φραγμός τίθεται και για ορισμένα πετρελαϊκά προϊόντα από τις 5 Φεβρουαρίου, 2023.

Ωστόσο, υπό το φως όσων συνέβησαν συνολικά στην αγορά ενέργειας με την εκτόξευση των τιμών μετά τον περιορισμό των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου και υπό το φόβο του ενδεχομένου να υπάρξει ένας νέος “αυτοπυροβολισμός” της ΕΕ σε περίπτωση πλήρους τερματισμού των από θαλάσσης εισαγωγών πετρελαίου από την Ρωσία, οι 27 συζητούν το τελευταίο δίμηνο για την υποκατάσταση του εμπάργκο, με πλαφόν στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου. Πρόταση δε ως προς αυτό είχαν και από τις χώρες του G7, ώστε να μειωθούν οι οικονομικές δυνατότητες της Μόσχας να διεξάγει τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας.

Εδώ, όμως, είναι που αρχίζουν τα δύσκολα αλλά και το “μάδημα” της μαργαρίτας.

Έως χθες βράδυ, την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, εκπρόσωποι των 27 προσδιόριζαν το ύψος του πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο που θα μεταφέρεται από θαλάσσης στα 60 δολ. ανά βαρέλι, επίπεδο στο οποίο καλούσαν χώρες όπως η Πολωνία, η Λιθουανία και η Εσθονία να συναινέσουν.

Πέραν της επιβολής πλαφόν, δε, οι τρεις χώρες, κάποτε είτε τμήμα, είτε στενά συνδεδεμένες με την ΕΣΣΔ, ζητούν και την επιβολή σειράς άλλων κυρώσεων τιμωρητικού χαρακτήρα προς την Ρωσία, συμπεριλαμβανομένης της προσθήκης περισσοτέρων προσώπων στον κατάλογο όσων δεν μπορούν να εισέλθουν στην ΕΕ και που θα αντιμετώπιζαν “πάγωμα” των περιουσιακών στοιχείων που έχουν στην Ευρώπη, τον αποκλεισμό περισσοτέρων ρωσικών κρατικών ΜΜΕ, την αποσύνδεση περισσοτέρων ρωσικών τραπεζών από το σύστημα συναλλαγών swift και ούτω καθ’ εξής…

Σύμφωνα με τις τρεις χώρες δε, το πλαφόν πρέπει να οριστεί σαφώς χαμηλότερα και πάντως πλησιέστερα στο επίπεδο των 30 δολ. ανά βαρέλι, καθώς εκεί και για την ακρίβεια λίγο χαμηλότερα, προσδιορίζουν το κόστος παραγωγής αυτού του καυσίμου. Και τούτο την ίδια ώρα που το πετρέλαιο Μπρέντ κυμαινόταν την Τετάρτη περί την τιμή των 85,36 δολ. το βαρέλι.

Πρόκειται, ωστόσο, για μία προοπτική στην οποία στέκουν αρνητικά χώρες όπως η δική μας ή η Μάλτα, που έχουν ισχυρή ναυτιλία και άρα συμφέρον να συνεχιστεί το διαμετακομιστικό έργο τους στην ρωσική πετρελαϊκή αγορά.

Σε οποιαδήποτε περίπτωση, η φιλτάτη Ούρσουλα φον ντε Λάιεν δήλωσε χθες ότι η Κομισιόν ήδη μελετά και θα παρουσιάσει προσεχώς το ένατο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, στο πλαίσιο μίας κίνησης που ερμηνεύεται και ως κατευναστική προς την Πολωνία, ώστε να άρει τις επιφυλάξεις της.

Ωστόσο, εάν έχουν όντως έτσι τα πράγματα, τότε τι ακριβώς προσπαθεί να κάνει η Ευρώπη και τι επιτυγχάνει;

Προσπαθώντας να άρει το μέτρο που η ίδια έθεσε, δηλαδή  τον τερματισμό των από θαλάσσης εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου, ώστε να μην εκτοξευτούν εκ νέου οι ενεργειακές τιμές, προσκρούει στις αντικρουόμενες επιθυμίες των μελών της και – τουλάχιστον έως τώρα – στέκει αδύναμη να περιορίσει τα ρωσικά έσοδα από τον τομέα της ενέργειας, με τα οποία η Μόσχα χρηματοδοτεί τον πόλεμο που διεξάγει ενάντια  στην Ουκρανία!

Παρά το μέγεθός της και την οικονομική της ισχύ, η απουσία κατεύθυνσης και ενιαίας πολιτικής εξακολουθεί να την κρατά αδύναμη να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων.