του Γιώργου Α. Σαββάκη

**Οι σχετικοί πίνακες δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη ”Συνοδευτικό Υλικό”

Σε αναζήτηση κατεύθυνσης δείχνει να βρίσκεται τις τελευταίες εβδομάδες η Σοφοκλέους. Το μούδιασμα φαίνεται να ενισχύεται από τη διεθνή αβεβαιότητα για τις εξελίξεις στο μέτωπο των επιτοκίων.

Ωστόσο, αυτό το κλίμα συσσώρευσης ευνοεί τις ψύχραιμες τοποθετήσεις ή και τις εναλλαγές σε επίπεδο χαρτοφυλακίου, χωρίς τη βιασύνη που δημιουργεί η ύπαρξη σημαντικού momentum.

Άλλωστε, σύμφωνα με την άποψη των διεθνών αναλυτών, οι μετοχές εξακολουθούν να κρατούν τα σκήπτρα στις προτιμήσεις και στις... προοπτικές, ενώ και στην ελληνική αγορά δεν έπαψαν να υπάρχουν βάσιμες προσδοκίες για υψηλότερα επίπεδα.

Με την αγορά να ισορροπεί στα τρέχοντα επίπεδα, οι επενδυτικές επιλογές οφείλουν να εστιάσουν σε τίτλους που είτε διαθέτουν συγκριτικά χαμηλές αποτιμήσεις είτε έχουν σοβαρές πιθανότητες να ενισχύσουν σημαντικά τα μεγέθη τους, χωρίς η άνοδος στις τιμές τους να βασίζεται σε φήμες και σε παραφιλολογία ή να έχει ήδη σε μεγάλο βαθμό προεξοφληθεί.

Με λίγα λόγια, όλα δείχνουν ότι στη Σοφοκλέους, μέχρι νεωτέρας τουλάχιστον, επίκειται κυνήγι ευκαιριών, αφού τα κέρδη από την αρχή του έτους είναι σημαντικά σε αρκετές κατηγορίες τίτλων και ειδικά στη μικρή κεφαλαιοποίηση, όπου σε πολλές περιπτώσεις πολύ αισιόδοξα σενάρια έχουν ήδη προεξοφληθεί στις τρέχουσες αποτιμήσεις των μετοχών. Αυτό το στοιχείο χρήζει προσοχής από τους επενδυτές.

Από την άλλη πλευρά, βέβαια, η Σοφοκλέους... παραδοσιακά κρύβει εταιρείες-εκπλήξεις οι οποίες για διάφορους λόγους δεν αποτιμώνται ορθά από την αγορά ώσπου να παρουσιαστεί ο κατάλληλος ”καταλύτης”.

H αποτίμηση της Σοφοκλέους, σε σχέση με τις μεγάλες ευρωπαϊκές και αμερικανικές αγορές, δείχνει ότι το όποιο premium μειώνεται και ότι στην εγχώρια αγορά μετοχών υπάρχουν πραγματικές ευκαιρίες που οι επενδυτές αξίζει να αναζητήσουν. Το premium του Γενικού Δείκτη, βάσει των εκτιμήσεων για το τρέχον έτος, έχει περιοριστεί στο 10%, ενώ στις μετοχές της υψηλής κεφαλαιοποίησης η ψαλίδα κλείνει ακόμα περισσότερο.

Το στοιχείο που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι ότι ο δείκτης FTSE/ASE-20 διαπραγματεύεται με discount πλέον για το 2008, ενώ η συγκεκριμένη κατηγορία μετοχών έχει σαφώς υποαποδώσει τους τελευταίους μήνες και οι δείκτες αποτίμησής της μπορούν να χαρακτηριστούν ιδιαίτερα δελεαστικοί.

Σε αυτήν την κατηγορία μετοχών πρέπει πιθανόν να εστιαστεί το κυνήγι των ευκαιριών στη Σοφοκλέους. Πιο συγκεκριμένα, η σταθμισμένη αύξηση κερδών ανά μετοχή των blue chips εκτιμάται σε 32% για το 2007 και σε 20% για το 2008, έναντι 9% και 12% για τον ευρωπαϊκό δείκτη αντίστοιχα.

Οι εκτιμήσεις για την αύξηση των κερδών ανά μετοχή αποτελούν ίσως και την κύρια πηγή αισιοδοξίας για τις ελληνικές μετοχές, αλλά και ένα μεγάλο όπλο στη φαρέτρα των ελληνικών εταιρειών. Τόσο οι εγχώριοι αναλυτές όσο και οι ξένοι ποντάρουν σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση των κερδών ανά μετοχή όσον αφορά στις μετοχές της υψηλής κεφαλαιοποίησης για την τρέχουσα διετία.

Παράλληλα, οι ελληνικές μετοχές της συγκεκριμένης κεφαλαιοποίησης εμφανίζουν discount και σε όρους μερισματικής απόδοσης. Η μέση σταθμισμένη μερισματική απόδοση εκτιμάται στο 3,26% για φέτος και στο 3,84% για το 2008, έναντι 3% και 3,29% για τις ευρωπαϊκές μετοχές του δείκτη DJ Euro Stoxx.

Γιατί κοιτάμε... ψηλά

Πέραν όμως των δεικτών αποτίμησης, μερικά ακόμα στοιχεία οδηγούν προς αναζήτηση των ευκαιριών στις μετοχές της υψηλής κεφαλαιοποίησης.

Από την αρχή του 2007 οι δείκτες της μεσαίας και της μικρής κεφαλαιοποίησης έχουν αποδώσει διπλάσια και τετραπλάσια (+20% ο FTSE/ASE Mid 40 και +32% ο FTSE/ASE Small Cap 80) συγκρινόμενοι με τον δείκτη των blue chips, γεγονός που έχει οδηγήσει πολλές μετοχές μικρότερης κεφαλαιοποίησης σε οριακές πλέον αποτιμήσεις.

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, το γεγονός ότι σε όρους P/E οι τίτλοι της μεσαίας κεφαλαιοποίησης διαπραγματεύονται με premium 13% τόσο για φέτος όσο και για το επόμενο έτος, ενώ στις αρχές του 2007 ο δείκτης της μεσαίας κεφαλαιοποίησης διαπραγματευόταν με discount της τάξεως του 10%!

Ειδικά σε κάποιες περιπτώσεις της μικρής κεφαλαιοποίησης, η αύξηση των τιμών από την αρχή του έτους σε μεγάλο βαθμό έχει στηριχτεί σε επενδυτικά σχέδια με υψηλό επίπεδο αβεβαιότητας ως προς την τελική τους επιτυχία ή ακόμα και σε φήμες, οι οποίες προς ώρας δεν φαίνεται να επαληθεύονται.

Παράλληλα, σε κάποιο αριθμό εταιρειών με πραγματικά επενδυτικά προγράμματα τα τρέχοντα επίπεδα τιμών έχουν πλήρως ενσωματώσει τις όποιες προοπτικές και ευκαιρίες των επόμενων χρήσεων.

Για όλους τους παραπάνω λόγους το κυνήγι μετοχών στη Σοφοκλέους θα πρέπει να εστιαστεί σε αυτές της υψηλής κεφαλαιοποίησης, χωρίς ωστόσο να αποκλείονται περιπτώσεις από τη μικρότερη αγορά, με ”αρμονικούς” ακόμα δείκτες αποτίμησης. Οι παρακάτω μετοχές ανήκουν κυρίως στην υψηλή κεφαλαιοποίηση σε συνδυασμό με κάποιες επιλογές από τη μεσαία και τη μικρότερη.

Οι εταιρείες

Τα κριτήρια που χρησιμοποιήθηκαν για την ανάδειξη των μετοχών ήταν απλά: χαμηλοί δείκτες αποτίμησης, όπως πολλαπλασιαστής κερδοφορίας σε σχέση με την αγορά και τιμής προς εσωτερική αξία. Για τις μετοχές έχουν ληφθεί υπόψη οι εκτιμήσεις για το 2007 και το 2008 από τη βάση δεδομένων της FactSet.

Το σημαντικότερο ίσως στοιχείο για εκείνες που παρουσιάζονται στους πίνακες είναι ότι τόσο ο αριθμός τους όσο και τα διαφορετικά χαρακτηριστικά τους, επιτρέπουν τη σύνθεση χαρτοφυλακίων με μειωμένο ρίσκο σε σχέση με την επιλογή μίας ή δύο.

Κι αυτό γιατί εκτός από μετοχές υψηλής κεφαλαιοποίησης μπορεί να περιλαμβάνει και κάποιες με υψηλό growth, με αμυντικά χαρακτηριστικά ή με υψηλή μερισματική απόδοση, διασφαλίζοντας έτσι θεωρητικά τις μελλοντικές αποδόσεις των επενδυτών.

Από την υψηλή κεφαλαιοποίηση προκύπτουν οι μετοχές των Εθνική Τράπεζα, EFG Eurobank, Alpha Bank, ΟΠΑΠ, Cosmote, Τράπεζα Πειραιώς, Τράπεζα Κύπρου, Marfin Popular Bank, Ελληνικά Πετρέλαια, Τιτάν, ATEbank, Εμπορική Τράπεζα, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και Motor Oil.

Οι δύο μετοχές των διυλιστηρίων αποτελούν τους μοναδικούς τίτλους με αρνητικό πρόσημο στην αύξηση των κερδών ανά μετοχή για ένα από τα δύο έτη.

Για τα Ελληνικά Πετρέλαια, έπειτα από μια χρονιά-ρεκόρ το 2006, η απόδοσή τους στη διάρκεια του 2007 κινείται σε ικανοποιητικά επίπεδα της τάξεως του 13%. Το ιστορικό μετά φόρων P/E (πολλαπλασιαστής κερδών) κινείται στα επίπεδα του 13,69, ενώ ο δείκτης τιμής προς εσωτερική αξία (P/BV) διαμορφώνεται σε 1,49 φορά.

Ο ρυθμός αύξησης των κερδών ανά μετοχή (EPS -Earnings per Share) εκτιμάται ότι θα κινηθεί σε αρνητικό έδαφος. Ακόμα όμως κι έτσι, ο δείκτης P/E της εταιρείας για το 2007 διαμορφώνεται σε 14,74 φορές και ο δείκτης P/BV στα επίπεδα του 1,48.

Για τη δεύτερη εταιρεία του κλάδου οι δείκτες εσωτερικής αξίας δεν είναι χαμηλοί, όμως η αύξηση που προβλέπεται στα κέρδη ανά μετοχή για το 2007 είναι 21% και το P/E προβλέπεται σε 13,45 φορές τα καθαρά κέρδη της χρήσης του 2007, ενώ οι μερισματικές αποδόσεις της μετοχής ξεπερνούν κατά πολύ το 6% τόσο για φέτος όσο και για το επόμενο έτος.

Η μετοχή της Τιτάν για το 2008 διαπραγματεύεται με 10,73 φορές τα προβλεπόμενα κέρδη της. Όσον αφορά στις υπόλοιπες και ειδικά στις τραπεζικές συμμετοχές, οι δείκτες αποτίμησης είναι αρκετά χαμηλότεροι απ’ ό,τι οι μέσοι όροι της αγοράς, ενώ οι ρυθμοί αύξησης των κερδών θα εξακολουθήσουν να παραμένουν ισχυροί για τα επόμενα έτη.

Από τις τραπεζικές μετοχές, η Alpha Bank, παρά την πρόσφατη υπεραπόδοσή της, εξακολουθεί να εμφανίζει τους χαμηλότερους δείκτες P/E μαζί με την Εθνική Τράπεζα, ενώ σε όρους λογιστικής αξίας η Marfin Popular Bank και η Εμπορική Τράπεζα κινούνται στη χαμηλότερη κλίμακα.

Από τις 26 μετοχές, οι 12 ανήκουν στη μεσαία και τη μικρότερη κεφαλαιοποίηση και αξίζουν προσεκτικότερη ματιά: ΣΙΔΕΝΟΡ, Μυτιληναίος, Ηρακλής, Folli Follie, Σωληνουργεία Κορίνθου, ΜΕΤΚΑ, ΧΑΛΚΟΡ, Blue Star, Σαράντης, Autohellas, Νηρέας και Inform Λύκος.

Οι παραπάνω μετοχές, εκτός από τα χαμηλότερα P/E σε σχέση με την αγορά και την ικανοποιητική μεταβολή στα κέρδη ανά μετοχή, διαπραγματεύονται με ελκυστικότερη αποτίμηση σε όρους εσωτερικής αξίας. Από αυτές, η ΣΙΔΕΝΟΡ και η ΜΕΤΚΑ διαπραγματεύονται με μονοψήφια P/E για το 2008, ενώ για τις μετοχές του Λύκου, του Νηρέα και του Ηρακλή το προβλεπόμενο P/BV κινείται κάτω από τη μιάμιση φορά.

**Οι σχετικοί πίνακες δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη ”Συνοδευτικό Υλικό”

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 484 της εφημερίδας ”ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ”, 29/6-3/7/2007.