Το λάθος που δεν πρέπει να κάνει το Ισραήλ στη Γάζα

Το Ισραήλ δέχθηκε τη σημαντικότερη χερσαία εισβολή από το 1948, από τη Χαμάς, όμως η απάντησή του δεν μπορεί να είναι σαν μια οποιαδήποτε άλλη τυπική στρατιωτική επιχείρηση, γράφει στους Financial Times ο Michael Milshtein, επικεφαλής του Φόρουμ Παλαιστινιακών Σπουδών στο Κέντρο Νταγιάν του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ και ανώτερος αναλυτής στο Ινστιτούτο Πολιτικής και Στρατηγικής του Πανεπιστημίου Ράιχμαν.

Το Ισραήλ πρέπει να σκεφτεί πριν δράσει, τονίζει ο Milshtein. Μια κατοχή της Γάζας θα ήταν πολύ δαπανηρή. Αντ' αυτού, το Ισραήλ πρέπει να προετοιμαστεί για μια μακρά εκστρατεία περιθωριοποίησης και εκδίωξης της Χαμάς. 

Όπως επισημαίνει ο αναλυτής, την ώρα που η Χαμάς ενορχήστρωνε αυτή τη θανατηφόρα επίθεση -που έχει στοιχίσει τη ζωή περισσότερων από 1.500 ανθρώπων και έχει οδηγήσει σε περισσότερους από 100 Ισραηλινούς ομήρους- το Ισραήλ παρείχε πολιτικά και οικονομικά μέτρα που αποσκοπούσαν στη βελτίωση της ζωής στη Λωρίδα της Γάζας, με την υπόθεση ότι τέτοιες ενέργειες θα βοηθούσαν στην αποτροπή της επίθεσης.

Όμως,  η επίθεση δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει απόλυτα, αφού από τότε που ολοκληρώθηκε η επιχείρηση «Protective Edge» το καλοκαίρι του 2014, υψηλόβαθμα μέλη της Χαμάς επανειλημμένως είχαν υπονοήσει την πρόθεσή τους να ξεκινήσουν την επόμενη εκστρατεία, η οποία, σύμφωνα με τους ίδιους, θα διεξαγόταν εντός του ισραηλινού εδάφους -μια αλλαγή στη δυναμική σε σχέση με τους προηγούμενους γύρους των μαχών.

Το Ισραήλ θεωρούσε τη Χαμάς εχθρό, ωστόσο πίστευε ότι η οργάνωση δεν είχε κίνητρο να προωθήσει ευρεία κλιμάκωση και ότι το ακριβό φράγμα που κατασκευάστηκε γύρω από τα σύνορα με τη Γάζα θα εμπόδιζε οποιαδήποτε βίαιη κίνηση. Έτσι, αιφνιδιάστηκε διπλά: πρώτον, από τις προθέσεις της Χαμάς, οι οποίες ήταν αντίθετες με την εκτίμησή του, και δεύτερον, από τις απρόβλεπτες ικανότητές της, ιδίως όσον αφορά τη διάβαση του φράχτη χωρίς τη χρήση σηράγγων.

Το Ισραήλ πρέπει τώρα να βρει έναν τρόπο να αποκαταστήσει την αποτρεπτική του ικανότητα και την αντίληψη της ετοιμότητάς του, αφού η επίθεση της Χαμάς το Σαββατοκύριακο μπορεί κάλλιστα να έχει αποδυναμώσει τη στρατιωτική αξιοπιστία της χώρας, όχι μόνο στο εσωτερικό και με τους περιφερειακούς συμμάχους, αλλά και με αντιπάλους όπως το Ιράν και η Χεζμπολά, καθώς και με τη διεθνή κοινότητα στο σύνολό της, τονίζει ο Milshtein.

Κατά τον ίδιο, το χτύπημα του Ισραήλ κατά της Χαμάς πρέπει να είναι εκτεταμένο και διαρκές. Η διάλυση των μηχανισμών ασφαλείας και διακυβέρνησης της οργάνωσης είναι επιτακτική ανάγκη. Αλλά είναι σημαντικό το Ισραήλ να επιδείξει επίσης μια πειθαρχημένη στάση απέναντι στον λαό της Γάζας, απέχοντας από αδιάκριτες στοχεύσεις, ενώ παράλληλα θα παρέχει βοήθεια για τις ανθρωπιστικές ανάγκες των περισσότερων από 2 εκατ. Παλαιστινίων που είναι στοιβαγμένοι στη Λωρίδα.

Ταυτόχρονα, είναι ζωτικής σημασίας το Ισραήλ να προβεί σε μια ενδελεχή και ειλικρινή στρατηγική ανάλυση πριν από τη λήψη περαιτέρω μέτρων. Αν και η προοπτική είτε της κατάκτησης είτε μιας μακράς κατοχής της Λωρίδας της Γάζας είναι εφικτή, θα είχε υψηλό στρατηγικό κόστος, που θα συνεπαγόταν απώλειες, σημαντικούς οικονομικούς πόρους και πιθανή ζημιά στη διεθνή θέση του Ισραήλ.

Σημαντική πρόκληση αποτελεί η απουσία μιας βιώσιμης εναλλακτικής λύσης για την αντικατάσταση της δομής εξουσίας της Χαμάς, αφού η Παλαιστινιακή Αρχή είναι πολύ αδύναμη και το κενό εξουσίας θα καλυφθεί πιθανώς από συμμορίες.

Αυτό εγκυμονεί τον κίνδυνο να μετατραπεί η Λωρίδα της Γάζας σε μια Σομαλία ή ένα Αφγανιστάν στο κατώφλι του Ισραήλ, θέτοντας σε περαιτέρω κίνδυνο την ασφάλεια, υπογραμμίζει ο Milshtein.