Δολάριο vs Ευρώ: Τι πρέπει να ξέρει ο επενδυτής

Για δεκαετίες, το αμερικανικό δολάριο (USD) κυριαρχεί στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα, λειτουργώντας ως βασικό αποθεματικό νόμισμα και σημείο αναφοράς για τις διεθνείς συναλλαγές.

Οι πρόσφατες εξελίξεις, όμως, με ιδιαίτερη έμφαση στους δασμούς και τη γεωπολιτική έχουν αναζωπυρώσει το ερώτημα: Μπορεί το ευρώ (EUR) να αναδειχθεί σε αξιόπιστη εναλλακτική λύση; Το σημερινό μας άρθρο εξετάζει το θέμα μέσα από πολλαπλές παραμέτρους και καταλήγει στο ότι αν και το ευρώ έχει σαφώς κερδίσει έδαφος, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές προκλήσεις.

Ιστορική εξέλιξη της ισοτιμίας USD/EUR

Η εξέταση των ιστορικών διακυμάνσεων του νομισματικού ζεύγους προσφέρει πολύτιμες ενδείξεις για τη δυναμική του ευρώ. Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει βασικές τάσεις στην αγορά συναλλάγματος USD/EUR τις τελευταίες δεκαετίες:

Ξένα νομισματικά αποθέματα: USD έναντι EUR

Οι κεντρικές τράπεζες δια κρατούν αποθέματα ξένου συναλλάγματος για τη στήριξη των νομισμάτων τους και την οικονομική σταθερότητα. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) δείχνουν την εξής κατανομή:

Παρόλο που το δολάριο εξακολουθεί να υπερισχύει, το ευρώ έχει σημειώσει άνοδο, αντανακλώντας ενίσχυση της εμπιστοσύνης των παγκόσμιων διαχειριστών αποθεμάτων.

Πηγή: Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ)

Τιμολόγηση εμπορίου: USD έναντι EUR

Η τιμολόγηση των διεθνών εμπορικών συναλλαγών παίζει κρίσιμο ρόλο στην ισχύ ενός νομίσματος. Σύμφωνα με την Eurostat, η κατάσταση έχει ως εξής:

Το ευρώ κερδίζει έδαφος στις εξαγωγές, αν και στις εισαγωγές παραμένει πίσω από το δολάριο. Αυτό δείχνει ότι όλο και περισσότερες ευρωπαϊκές εταιρείες προτιμούν να τιμολογούν σε ευρώ όταν πωλούν στο εξωτερικό.

Πηγή: Eurostat

Αποδόσεις ομολόγων: USD έναντι EUR

Οι επενδυτές αναζητούν ασφαλή περιουσιακά στοιχεία, και οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων αντικατοπτρίζουν το επίπεδο εμπιστοσύνης σε ένα νόμισμα. Ας δούμε τις αποδόσεις δεκαετών ομολόγων:

Τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα προσφέρουν υψηλότερες αποδόσεις σε σύγκριση με τα ομόλογα της Ευρωζώνης, γεγονός που τα καθιστά πιο ελκυστικά για επενδυτές.

Πηγές: Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ)

Γεωπολιτικοί παράγοντες που ευνοούν το ευρώ

Αβεβαιότητα στην Εμπορική Πολιτική των ΗΠΑ

• Οι προστατευτικές πολιτικές των ΗΠΑ εντείνουν την αβεβαιότητα για το δολάριο.
• Η Ευρώπη προβάλλει τη σταθερότητα και το κράτος δικαίου, προσελκύοντας επενδυτές σε ευρώ.

Δημοσιονομική Επέκταση στην Ευρώπη

• Η αύξηση έκδοσης γερμανικών bunds ενισχύει την προσφορά ασφαλών ευρωπαϊκών τίτλων.

• Ο συλλογικός δανεισμός της ΕΕ αναβαθμίζει τον διεθνή ρόλο του ευρώ.

Τάσεις Απομάκρυνσης από το Δολάριο

• Ορισμένες χώρες ενισχύουν τα αποθέματά τους σε ευρώ.
• Η άνοδος του ελβετικού φράγκου και του χρυσού υποδεικνύει μετατόπιση στη διάρθρωση παγκόσμιων αποθεμάτων.

Οπτική επενδυτή: Πρέπει να αυξήσετε την έκθεση σε ευρω-περιουσιακά στοιχεία;

Με την προοπτική ενίσχυσης του ευρώ, οι επενδυτές επανεξετάζουν την έκθεσή τους σε ευρωπαϊκά περιουσιακά στοιχεία. Οι επιλογές περιλαμβάνουν:

Συνολική Σύσταση

Η διαφοροποίηση με επενδύσεις σε ευρώ — ιδιαίτερα σε κρατικά ομόλογα και ETFs — μπορεί να αποδειχθεί έξυπνη κίνηση. Ωστόσο, η πλήρης αντικατάσταση του δολαρίου κρίνεται απίθανη. Μια ισορροπημένη στρατηγική κατανομής μεταξύ USD και EUR μπορεί να προσφέρει καλύτερη προστασία έναντι διακυμάνσεων στις αγορές.

Δομή αγορών: USD έναντι EUR

Ένας σημαντικός λόγος για την κυριαρχία του δολαρίου είναι το βάθος και η ενοποίηση των αμερικανικών χρηματοπιστωτικών αγορών:

Η έλλειψη πλήρους τραπεζικής ενοποίησης στην Ευρωζώνη παραμένει βασικό εμπόδιο.

Προκλήσεις για την πλήρη κυριαρχία του ευρώ

• Έλλειψη Ενιαίας Δημοσιονομικής Πολιτικής: Διαφορετικές δημοσιονομικές στρατηγικές μεταξύ των κρατών-μελών θετουν περιορισμούς στο ευρώ.

• Δίκτυα και Υποδομές υπέρ του Δολαρίου: Συστήματα όπως το SWIFT ενισχύουν τη θέση του USD.

• Ανταγωνιστικά Στοιχεία: Η άνοδος της τιμής του χρυσού και η εμφάνιση ψηφιακών νομισμάτων (μεταξύ άλλων, και το ψηφιακό ευρώ) αναδιαμορφώνουν την παγκόσμια σκηνή.

Συμπέρασμα: Σταδιακή μετάβαση, Όχι επανάσταση

Παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί, η πλήρης αντικατάσταση του δολαρίου από το ευρώ προϋποθέτει βαθιές μεταρρυθμίσεις στην ευρωπαϊκή χρηματοπιστωτική αρχιτεκτονική. Το πιθανότερο σενάριο είναι η συνύπαρξη του ευρώ με το δολάριο, τον χρυσό και τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία, στο πλαίσιο ενός πιο διαφοροποιημένου παγκόσμιου νομισματικού συστήματος.

Παρά τις δυσκολίες για την πλήρη υλοποίηση αυτού του σεναρίου, τα ερωτήματα για την αντικατάσταση του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος έχουν ήδη τεθεί. Αν και δεν διαφαίνεται η πλήρης επικράτηση κάποιου άλλου νομίσματος —όπως το ευρώ—, η σχετική βαρύτητα του αμερικανικού νομίσματος έχει υποχωρήσει, ιδιαίτερα μετά από κρίσεις στην αμερικανική οικονομία (όπως της χρηματοπιστωτικής που ξεκίνησε με την Lehman Brothers το 2008, αλλά και λόγω αποφάσεων όπως η επιβολή δασμών, που καταδεικνύουν ότι η μακροπρόθεσμη ασφάλεια που προσφέρει το δολάριο δεν μπορεί να θεωρείται πλέον καθολικά δεδομένη.

Πηγές: Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) (www.ecb.europa.eu), Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (www.federalreserve.gov), Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) (www.imf.org), Eurostat (ec.europa.eu/eurostat), Υπουργείο Οικονομικών ΗΠΑ (www.treasury.gov)

* Ο Νικόλας Χαβούτης διαθέτει πολυετή εμπειρία στην ηγεσία στρατηγικών χρηματοοικονομικών μονάδων, έχοντας διατελέσει στέλεχος της JPMorgan (Νέα Υόρκη), της Chase Manhattan Bank (Λονδίνο) και της Eurobank (Αθήνα). Παράλληλα, έχει σημαντική παρουσία στον χώρο των ΜΜΕ. Σήμερα, ως επικεφαλής της SoZone Limited, συμβουλεύει επιχειρήσεις και επενδυτές σε διεθνή ανάπτυξη, οργανική βελτιστοποίηση και στρατηγικές συγχωνεύσεων και εξαγορών.