Οποιοσδήποτε φέρει στο μυαλό του ή στα μάτια του την Αθήνα, θα ανατρέξει αιώνες πίσω και εκατοντάδες χρόνια μπροστά. Η Αθήνα είναι απρόβλεπτη. Πρόκειται για μια πόλη γεμάτη εκπλήξεις, με έντονες διαχωριστικές γραμμές και ποικίλες ανθρώπινες κοινότητες, που αποτελούν ένα πολύ σημαντικό ανθρώπινο κεφάλαιο. Καθεμία πόλη έχει τη δική της ιστορία, το δικό της παρόν και το δικό της ξεχωριστό μέλλον. Οι πόλεις δεν αντιγράφονται, ούτε τα χαρακτηριστικά τους εφαρμόζονται ανώδυνα σε άλλα αστικά πλαίσια.
Είναι γεγονός, λοιπόν, πως αδικούμε την πόλη μας όταν επιθυμούμε να τη μετατρέψουμε στο νέο Βερολίνο ή καθώς επιμένουμε να δανειζόμαστε στοιχεία εκ Παρισίου ή Ρώμης. Ειδικά, όταν αντικείμενο εργασίας μας είναι η Αθήνα. Η Πόλη των Πόλεων. Η πρωτεύουσα που σηκώνει ψηλά όλη την Ελλάδα. Απόλυτος και κύριος σκοπός μας θα πρέπει να είναι η δημιουργία της νέας Αθήνας, που δεν θα έχει να ζηλέψει τίποτα και από κανέναν. Έχοντας πάντοτε οδηγό μας τα λόγια του Κωνσταντίνου Τσάτσου πως η Αθήνα είναι μια Πόλη-Ιδέα, είναι χρέος μας να δημιουργήσουμε μια Αθήνα ζωντανή, η οποία θα δανείζει και δεν θα δανείζεται.
Η Ακρόπολη και ο Λυκαβηττός όπως φαίνονται από τον Λόφο της Πνύκας, όπου συνεδρίαζε η Εκκλησία του δήμου στην αρχαία Αθήνα. Η συμμετοχή των πολιτών είναι κομβικός παράγοντας για τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη μιας πραγματικά σύγχρονης Αθήνας.
Η θεωρητική προσέγγιση, αναφορικά με την ανάταση και τη διοίκηση μιας πόλης, έρχεται συνήθως σε αντίθεση με τις πρακτικές που υιοθετούνται σε πραγματικό χρόνο. Αν και η Αθήνα, ως Πόλη-Ιδέα, μας προσφέρει όλο το ιδιαίτερο θεωρητικό πλαίσιο των απαραίτητων επεμβάσεων, τοποθετεί τον πήχη δυσκολίας ψηλά, αναφορικά με τον σχεδιασμό και την υλοποίηση όλων των παρεμβάσεων που πρέπει να επισπευσθούν για την ανάπτυξή της.
Όλα τα παραπάνω αποτέλεσαν το σημείο εκκίνησης της ομάδας μας, στοχεύοντας να σχεδιάσουμε ένα πρόγραμμα απολύτως μελετημένο και άκρως κοστολογημένο, με συγκεκριμένες πηγές χρηματοδότησης και συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα. Καταρτίζοντας επτά ξεχωριστά σχέδια δράσης για καθεμία Δημοτική Κοινότητα, καταθέτουμε προς κρίση στους πολίτες ένα πλέγμα ειδικών παρεμβάσεων, με συγκεκριμένο κόστος τα 570 εκατ. ευρώ. Βάσει του προγράμματος αυτού ζητάμε από τους δημότες να μας εμπιστευθούν, να έρθουν δίπλα μας και να συζητήσουμε κάθε τραύμα που έχουμε εντοπίσει και κάθε λύση που προτείνουμε.
Πώς, όμως, θα δημιουργήσουμε τη νέα πόλη; Τη νέα Αθήνα; Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει να έχουμε το βλέμμα μας στραμμένο μπροστά. Ξεκινώντας από «κάτω προς τα πάνω», εφαρμόζουμε ένα καινοτόμο και συμμετοχικό μοντέλο διοίκησης, ώστε να εισέλθει η πόλη μας στη νέα εποχή. Γι’ αυτό προωθούμε την καινοτόμα αναδιοργάνωση του Δήμου, με εργαλεία τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και τη συμμετοχή των πολιτών. Κάνοντας χρήση των ανοιχτών δεδομένων και της τεχνολογίας, προωθούμε τη δημόσια πληροφόρηση, αναφορικά με τις οικονομικές συναλλαγές και τις αποφάσεις διαχείρισης του Δήμου. Θέτοντας, εξ αρχής, προκαθορισμένους στόχους και δείκτες, επιμένουμε στην τακτική λογοδοσία της Δημοτικής Αρχής για το σύνολο των επεμβάσεών της. Για εμάς, η συμμετοχή των πολιτών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων αποτελεί προϋπόθεση δημοκρατίας. Έτσι, εφαρμόζουμε συμμετοχικούς προϋπολογισμούς, οι οποίοι θα καταρτίζονται τόσο σε επίπεδο Δημοτικής Κοινότητας όσο και σε επίπεδο γειτονιάς.
Στοχεύοντας στην πλήρη διοικητική αναβάθμιση της Αθήνας, τοποθετούμε WiFi σε όλους τους δημόσιους χώρους και εφαρμόζουμε ψηφιοποιημένες διαδικασίες για την άμεση εξυπηρέτηση των δημοτών. Με αυτόν τον τρόπο, προωθούμε την αμιγώς ηλεκτρονική προμήθεια των πιο συνηθισμένων δικαιολογητικών μέσα στους πρώτους δώδεκα μήνες.
Οι μεταρρυθμίσεις που προτείνουμε, όμως, δεν σταματούν εδώ. Για να έχουμε τον πλήρη έλεγχο των δημοσιονομικών δεδομένων του Δήμου, προσδιορίζουμε από την αρχή το κόστος για τις λειτουργίες και τις υπηρεσίες που προσφέρουμε, ερευνώντας το περιθώριο ανάπτυξης και διεύρυνσής τους. Επιπρόσθετα, προτείνουμε την αποκέντρωση διάφορων δημοτικών λειτουργιών και την εκχώρηση συγκεκριμένων αρμοδιοτήτων σε στελέχη του Δήμου, για την πιο εποικοδομητική οργάνωση και λειτουργία της Δημοτικής Αρχής. Θέλοντας να αποδείξουμε έμπρακτα πως αλλάζουμε νοοτροπία, δημιουργούμε σύγχρονα συστήματα μέτρησης και αξιολόγησης της αποδοτικότητας του Δήμου, με παράλληλη εφαρμογή μηχανισμών που θα διασφαλίζουν την ακεραιότητα του Δήμου και θα βοηθούν τον δημότη να εμπιστευθεί εξ ολοκλήρου τις δημοτικές υπηρεσίες.
Για εμάς, αποτελεί στοίχημα η θέσπιση ενός σύγχρονου κανονισμού δεοντολογίας, ο οποίος θα ακολουθείται και θα είναι αντικείμενο έμπρακτου σεβασμού από το σύνολο όλων των αιρετών και των υπηρεσιακών αξιωματούχων. Στη βάση αυτού, θωρακίζουμε την αμεροληψία και την αποτελεσματικότητα όλων των διαδικασιών απόδοσης πειθαρχικών ευθυνών, έχοντας αρωγό μας όλα τα αρμόδια υπουργεία.
Είναι σαφές, νομίζω, ότι κάθε μητρόπολη οφείλει να διαμορφώνει οριζόντιες συνθήκες βιωσιμότητας για όλους και να σχεδιάζει το μέλλον της έχοντας ως γνώμονα τις ραγδαίες τεχνολογικές, κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις. Τα μέσα με τα οποία διοικεί κάθε Δημοτική Αρχή, πρέπει να χαρακτηρίζονται από διαφάνεια και καινοτομία και να εμπνέουν τους πολίτες όχι μόνο να έρχονται σε επαφή μαζί της, αλλά να συμμετέχουν εντόνως στις κοινές υποθέσεις της πόλης. Γι’ αυτό, οποιοσδήποτε αποφασίζει να ενταχθεί στο διοικητικό πλαίσιο της πόλης μας, οφείλει να έχει αρωγό του την καινοτομία, τους δημοκρατικούς θεσμούς και την επιστημονική γνώση. Έτσι, θα διασφαλίζει συνεχώς ότι η Αθήνα θα εξελίσσεται, αλλά θα παραμείνει παντοτινά η Πόλη των Πόλεων.
*Ο Κώστας Μπακογιάννης είναι Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας, Υποψήφιος Δήμαρχος Αθηναίων. Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης, μέλος του European Council on Foreign Relations, ενώ συμμετέχει και στο Συμβούλιο προσωπικοτήτων του Ελληνικού Δικτύου Λύσεων για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του ΟΗΕ. Αριστούχος απόφοιτος του Πανεπιστημίου Brown (Ιστορία και Διεθνείς Σχέσεις). Μεταπτυχιακές σπουδές στον τομέα της Δημόσιας Διοίκησης και των Πολιτικών Επιστημών στο Harvard Kennedy School, µε εξειδίκευση στα μακροοικονομικά.