ΑΓΟΡΕΣ: Η περίοδος των αναταράξεων κάθε άλλο παρά έχει τελειώσει, σύμφωνα με πολλούς αναλυτές αλλά και διάσημους επενδυτές, όπως ο δισεκατομμυριούχος Ρέι Ντάλιο (φωτ.), η άποψη των οποίων συνοψίζεται στην έκφραση: «Ακόμη δεν έχετε δει τίποτα».
Πρώτον, επειδή η «διαπραγμάτευση» για τους δασμούς του Τραμπ μόλις έχει ξεκινήσει, που σημαίνει ότι αλλού μπορεί να τους δούμε να αυξάνονται, αλλού να μειώνονται ή να αποσύρονται, κι όλα αυτά προκαλούν αβεβαιότητα. Όχι μόνο στις αγορές, αλλά και στις επενδύσεις των επιχειρήσεων, που δεν έχουν σταθερότητα δεδομένων για τα business plans τους.
Δεύτερο και σημαντικότερο, διότι οι δασμοί είναι μόνο ένα μέρος του ριψοκίνδυνου σχεδίου Τραμπ, που θέλει συνολικά να ελαφρύνει το βουνό χρέους των ΗΠΑ (περίπου 36 τρισ. δολάρια), να μειώσει όχι μόνο το εμπορικό αλλά και το δημοσιονομικό έλλειμμα, όπως επίσης και να αυξήσει την εγχώρια βιομηχανική παραγωγή, ρίχνοντας ταυτόχρονα την ισοτιμία του δολαρίου, καθώς και τις τιμές στην ενέργεια.
Προκειμένου να τα κάνει όλα αυτά, πρέπει να αλλάξει δραματικά τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί σήμερα το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Ισως και τον καθιερωμένο ρόλο του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος.
Αυτός είναι ο πραγματικός ελέφαντας στο δωμάτιο. Οι δασμοί είναι η… προβοσκίδα του.
Ήδη έχουν αρχίσει να κυκλοφορούν σενάρια που θέλουν τη νέα διοίκηση των ΗΠΑ να υποχρεώνει χώρες που κατέχουν μεγάλα μερίδια στην αμερικανική αγορά ομολόγων να κάνουν «reprofiling» του αμερικανικού χρέους, ανταλλάσσοντας π.χ. 10ετή ομόλογα με «perpetual» ομόλογα, που -όπως λέει και το όνομά τους- είναι λήξεως του.. αγίου ποτέ.
Αν σας θυμίζει τα χρόνια του ελληνικού PSI, δεν έχετε και πολύ άδικο, απλώς στην προκειμένη περίπτωση δεν έχει μεσολαβήσει χρεοκοπία. Και βέβαια η Ελλάδα δεν είχε ούτε την οικονομική και στρατιωτική σημασία των ΗΠΑ ούτε κατείχε το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα.
ΑΓΟΡΕΣ ΙΙ: Μια άλλη ιδέα, που την έχουμε αναφέρει ξανά, είναι να χρεώνουν οι ΗΠΑ ένα είδος φόρου στα δολαριακά περιουσιακά στοιχεία που αγοράζονται από ξένους, με την απλούστερη μορφή του να αφορά τη φορολόγηση των τόκων και των κουπονιών στις νέες εκδόσεις αμερικανικών ομολόγων.
Όπως συμβαίνει και με τους δασμούς, ελάχιστες χώρες θα καταπιούν τέτοια… χάπια με ευχαρίστηση. Οπότε, δεδομένου του τρόπου με τον οποίο διαπραγματεύεται ο Τραμπ, είναι περίπου βέβαιο ότι θα έχουμε και επόμενες καταστάσεις τύπου «σοκ και δέος» στις αγορές αξιών αλλά και νομισμάτων.
Ίσως το χειρότερο είναι ότι δεν έχουμε ξαναδεί τέτοιες… άναρχες καταστάσεις τουλάχιστον εδώ και μισό αιώνα, από τότε δηλαδή που οι ΗΠΑ οδήγησαν σε κατάρρευση τη νομισματική συμφωνία του Bretton Woods.
Οπότε κανένας (περιλαμβανομένων και των κεντρικών τραπεζών) δεν μπορεί να πει με σιγουριά τι θα συμβεί στην παγκόσμια και τις επιμέρους οικονομίες, ώστε να ληφθούν και τα κατάλληλα μέτρα. Αν χρειαστούν τέτοια μέτρα, στο «βλέποντας και κάνοντας» θα είναι.
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ: Η αντίδραση του ελληνικού χρηματιστηρίου προχθές είχε έκδηλα σημάδια πανικού, καθώς οι άμεσες συνέπειες των δασμών Τραμπ είναι απειροελάχιστες για τις ελληνικές εισηγμένες. Αντίθετα με ό,τι συμβαίνει σε εισηγμένες των άλλων μεγάλων χρηματιστηρίων της Ευρώπης, όπως π.χ. στις εταιρείες αυτοκινήτων, παραγωγής μηχανημάτων, χημικών προϊόντων κ.λπ.
Περιορισμένες είναι και οι άμεσες επιπτώσεις για την ελληνική οικονομία. Γερμανία, Ιταλία και άλλες χώρες έχουν μεγάλα εμπορικά πλεονάσματα με τις ΗΠΑ, όχι η Ελλαδίτσα. Οπότε μένουν οι έμμεσες συνέπειες από τυχόν ύφεση στην Ευρώπη, που θα επηρεάσει τις σημαντικές εξαγωγές μας προς τους εταίρους.
Δύσκολο να πειστεί κανείς ότι η αθροιστική πτώση των προηγούμενων ημερών προέκυψε από κάποιους σύνθετους υπολογισμούς επ’ αυτών και κατακρήμνισε τα πάντα άνευ εξαιρέσεων.
Το πρόβλημά μας, που φάνηκε έντονα τη Δευτέρα, είναι πως όταν πωλούν οι μεγάλοι ξένοι επενδυτές, μπαίνοντας σε φάση έντονου «risk off», δεν υπάρχει ισχυρή κοινότητα εγχώριων θεσμικών επενδυτών, όπως είναι τα συνταξιοδοτικά, επικουρικά και επαγγελματικά Ταμεία, για να απορροφήσει μέρος των κραδασμών και να εμποδίσει τον πανικό που χτυπά τους μικροεπενδυτές.
Δυστυχώς, ολόκληρο νομοσχέδιο ετοίμασε η κυβέρνηση για την Κεφαλαιαγορά (αυτό που δυστυχώς κληρονόμησε έτοιμο και θα κληθεί να εφαρμόσει ο Κυριάκος Πιερρακάκης), αλλά για το συγκεκριμένο θέμα δεν έκανε τίποτα…
Παρότι η χθεσινή συνεδρίαση ήταν έντονα ανοδική, είναι πολύ πιθανό ότι αυτή η έλλειψη ισχυρών εγχώριων θεσμικών θα μας απασχολήσει ξανά το προσεχές διάστημα.
BLUE CHIPS: Χθες στην Αθήνα πάρθηκαν πίσω, σε μεγάλο βαθμό, τα σπασμένα της προχθεσινής συνεδρίασης, με αντίδραση «δυνατότερη» αυτής των ευρω-αγορών και τον Γενικό Δείκτη να κλείνει με άνοδο 6,19% (είχε χάσει 7,43%).
Στις τάξεις των blue chips τα περισσότερα κέρδη πέτυχαν οι μετοχές που πιέστηκαν περισσότερο στο sell off.
Για παράδειγμα, η Optima, πρώτη σε πτώση με 14,98%, έκλεισε με άνοδο 12,75% στα 13,44 ευρώ και συναλλαγές πάνω από δυο εκατομμύρια ευρώ. Η ΔΕΗ πήρε πίσω το μεγαλύτερο μέρος της προχθεσινής πτώσης, κλείνοντας στα 12,63 ευρώ ή 7,49% υψηλότερα. Ανάλογη εικόνα για ΕΛΛΑΚΤΩΡ και Intralot.
Από την άλλη πλευρά, κάποια βαριά χαρτιά βρέθηκαν σε τιμές υψηλότερες απ' αυτές με τις οποίες ξεκίνησαν το πρωί της Δευτέρας. Μεταξύ αυτών η Jumbo (στα 24,48 ευρώ), η Aegean (11,16 ευρώ), το ΔΑΑ (8,99 ευρώ), η Motor Oil (20,14 ευρώ), αλλά και ο ΟΠΑΠ, με εμφατικά κέρδη 7,15% και κλείσιμο στα 17,68 ευρώ.
Κάποια άλλα blue chips, βέβαια, δεν κατάφεραν να ανακτήσουν παρά ένα περιορισμένο εύρος της απώλειας.
Σ' αυτά ανήκουν η Cenergy και η Viohalco.
ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΛΛΑΔΟΣ: Η κεντρική τράπεζα αναγνωρίζει την πρόοδο των τελευταίων χρόνων, κάνει ωστόσο κρίσιμες επισημάνσεις για την πορεία της οικονομίας.
Ετσι, στην έκθεσή της διαβάζουμε πως σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότητα των θεσμών, παρά τη βελτίωση, η κατάταξη της χώρας σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο παραμένει χαμηλή.
Η χώρα εξακολουθεί να υπολείπεται ιδίως όσον αφορά το κράτος δικαίου, την ταχύτητα απονομής δικαιοσύνης, την προβλεψιμότητα της εφαρμογής των νόμων, καθώς και την αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης.
Ποιο είναι το φάρμακο κατά τον Γιάννη Στουρνάρα; Μεταρρυθμίσεις…
ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ: Μικρή επιδείνωση καταγράφει η ΤτΕ το 2024, γεγονός που εν μέρει αποδίδει στην ανατίμηση του ευρώ.
Σε όρους διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας, η κατάταξη της Ελλάδος στους συναφείς σύνθετους δείκτες παρέμεινε ουσιαστικά στάσιμη το 2024, σε σχετικά χαμηλά επίπεδα.
Το χάσμα σε όρους ψηφιακού μετασχηματισμού, καινοτομίας και συνολικών παραγωγικών επενδύσεων ως προς το ΑΕΠ μεταξύ της Ελλάδας και των περισσότερων προηγμένων οικονομιών παραμένει. Ετσι, διατηρείται και η απόσταση που μας χωρίζει από τις υψηλότερες θέσεις στις λίστες που μετρούν την ανταγωνιστικότητα.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ: Η κερδοφορία περιορίστηκε το εννεάμηνο του 2024, καθώς το μισθολογικό κόστος αυξήθηκε ταχύτερα απ' ό,τι η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία, επισημαίνει η κεντρική τράπεζα.
Κατ’ επέκταση, το μερίδιο καθαρού κέρδους (το οποίο εκφράζει την απόδοση του επιχειρηματικού τομέα σε όρους λειτουργικών κερδών) υποχώρησε ελαφρά.
Δεν είναι όμως και για να τα βάψουμε μαύρα. Διότι το μερίδιο κέρδους των επιχειρήσεων παραμένει σημαντικά υψηλότερο από τον μέσο όρο τής προ πανδημίας τριετίας 2017-19.
INTERTECH: Μετά από διαβουλεύσεις που λέγεται ότι πέρασαν από πολλά κύματα και διήρκησαν περίπου δύο χρόνια, η πλευρά του επιχειρηματία Σπύρου Γιαμά (CD Media) εξαγόρασε χθες το ποσοστό του Κων/νου Αμοιρίδη στην Intertech, με αποτέλεσμα να έχουμε δημόσια πρόταση στην εισηγμένη εταιρεία.
Αν και η πλευρά του Σπύρου Γιαμά δεν έχει ακόμη ανοίξει τα χαρτιά της, λέγεται πως ενδιαφέρεται να διατηρήσει την ΙΝΤΕΤ εντός του ΧΑ και ενδεχομένως να τη συγχωνεύσει με την CD Media.
Αν όλα αυτά επιβεβαιωθούν στην πράξη, τότε θα προκύψει και ένα έμμεσο όφελος για την Centric, η οποία κατέχει το 16,2% της CD Media. H πλευρά της Centric έχει δηλώσει πολλές φορές ικανοποιημένη για τη συγκεκριμένη συμμετοχή της, όχι μόνο εξ’ αιτίας της καλής συνεργασίας με τον Σπύρο Γιαμά, αλλά και για τις εισπράξεις μερισμάτων που έχει καρπωθεί όλα αυτά τα χρόνια.
Αν τώρα, η CD Media βρεθεί μέσω ΙΝΤΕΤ στο ταμπλό του ΧΑ, τότε και η Centric θα δει ένα περιουσιακό της στοιχείο να αποκτά εμπορευσιμότητα και -πιθανότατα- υπεραξία.
Όλα αυτά όμως θα πρέπει να φανούν στην πράξη.
OTE: Στις κορυφαίες επιλογές της συμπεριέλαβε η Alpha Finance τον τίτλο του Οργανισμού, αφαιρώντας αυτόν της Πειραιώς, μετά την υπεραπόδοση που είχε ο τελευταίος στο α' τρίμηνο του έτους.
Η χρηματιστηριακή ευθυγραμμίστηκε με την κίνηση της Kepler Cheuvreux, η οποία, μετά το κλείσιμο του πρώτου τριμήνου, συνέστησε στους πελάτες της αύξηση θέσεων σε ευρωπαϊκές εταιρείες τηλεπικοινωνιών (σ.σ. είχε ήδη κάποιες στα top picks, όπως τις Tele2 και Telecom Italia), λόγω δραστηριότητας που δεν πλήττεται άμεσα από την επιβολή δασμών.
Το ίδιο ισχύει και για τον ΟΤΕ, που επιπρόσθετα ως μετοχή υποαποδίδει έναντι των Ευρωπαίων ανταγωνιστών του.
Πρόκειται για την πρώτη αναθεώρηση top picks μετά την επιβολή δασμών, αν και είχε δρομολογηθεί νωρίτερα. Υπό το παραπάνω πρίσμα, απηχεί τη διάθεση στροφής σε «αμυντικότερες» επιλογές, αλλά και την εκτίμηση ότι θα παραμείνει η υψηλή μεταβλητότητα.
Εξ ου και η Alpha Finance διατήρησε μόνο μία τραπεζική μετοχή (Eurobank) στις τέσσερις κορυφαίες επιλογές της.