Επιχειρήσεις: Τελευταία ευκαιρία η μετεκλογική ομαλότητα

«Το καλύτερο θα ήταν να μη γίνουν εκλογές, γιατί η προσφυγή στις κάλπες θα οδηγήσει σε δίμηνη τουλάχιστον παράταση (μέχρι να ορκιστεί η νέα κυβέρνηση και να ενημερωθούν οι υπουργοί) της αστάθειας στη χώρα, που ξεκίνησε το φθινόπωρο του 2014. Ωστόσο, για πρώτη φορά μετά το 2010, έχουν δημιουργηθεί οι προϋποθέσεις προκειμένου η Ελλάδα να μπορέσει να μπει σε μια ομαλή πολιτική περίοδο που θα διαρκέσει για κάποια χρόνια».

Η άποψη του συγκεκριμένου διευθύνοντος συμβούλου εισηγμένης εταιρείας εκφράζει την πλειονότητα του επιχειρηματικού κόσμου, ο οποίος σε γενικές γραμμές διαπιστώνει ότι:

• Η πολιτική που θα ακολουθηθεί για τα τρία τουλάχιστον επόμενα χρόνια θα υπαγορευτεί σε μεγάλο βαθμό από την ανάγκη υλοποίησης των δεσμεύσεων της χώρας, όπως αυτές προκύπτουν από το τρίτο μνημόνιο.

• Σ' αυτούς που θεωρούν επιβεβλημένη την παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη και την τήρηση των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει, συγκαταλέγονται πλέον -μεταξύ άλλων- τα δύο μεγαλύτερα πολιτικά κόμματα και πολύ πάνω από το 50% των Ελλήνων πολιτών.

• Σε όλες τις άλλες χώρες που κατάφεραν τελικά να βγουν από το μνημόνιο, είχε προηγηθεί περίοδος πολιτικής σταθερότητας. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Κύπρου, που αν και εισήλθε στο μνημόνιο το 2013, ετοιμάζεται να το αποχαιρετίσει στις αρχές του 2016, έχοντας κιόλας επιστρέψει από φέτος σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης.

Κάτω από αυτά τα δεδομένα, πολλοί επιχειρηματίες ελπίζουν πως τα πράγματα θα αρχίσουν σταδιακά να μπαίνουν σε μια σειρά και πως η τρέχουσα αρνητική κατάσταση στην οικονομία θα μπορούσε κάτω από προϋποθέσεις να αναστραφεί, καθώς:

Πρώτον, λόγω μιας σειράς ευνοϊκών συγκυριών, η μέχρι τώρα φετινή επίπτωση στο ΑΕΠ δεν είναι τόσο μεγάλη, όπως άλλωστε φάνηκε και από την πορεία που σημείωσε κατά το πρώτο μισό του έτους. Η νέα αύξηση του εισερχόμενου τουρισμού και των εξαγωγών, η υποχώρηση της διεθνούς τιμής του πετρελαίου και η αυξημένη κατανάλωση κάτω από τον φόβο του κουρέματος των καταθέσεων, συνέβαλαν προς αυτή την κατάσταση.

Δεύτερον, θετικά επηρέασε το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά (σε αντίθεση με την περίπτωση της Κύπρου το 2013) ανέμεναν σε μεγάλο βαθμό ένα πιθανό κλείσιμο των τραπεζών, με αποτέλεσμα: α) Τα νοικοκυριά να έχουν αποσύρει από τις τράπεζες σημαντικά ποσά που σήμερα χρησιμοποιούν για να καλύψουν τις ανάγκες τους και που θα μπορούσαν να επιστρέψουν στα γκισέ των χρηματοπιστωτικών ομίλων αν πειστούν πως η κατάσταση ομαλοποιείται, β) Πολλές επιχειρήσεις έχουν σε γενικές γραμμές προετοιμαστεί επαρκώς, προκειμένου να συνεχίσουν να λειτουργούν και κάτω από τις τρέχουσες συνθήκες.

Έτσι, λοιπόν, μερικοί από τους τρόπους άμυνας των επιχειρήσεων ήταν οι παρακάτω:

• Αύξησαν σε σημαντικό βαθμό το ύψος των αποθεμάτων τους, με αποτέλεσμα να μπορούν σήμερα να λειτουργούν, ακόμη και αν δεν έχουν τη δυνατότητα να προσχωρήσουν σε νέες εισαγωγές.

• Δημιούργησαν μεγάλα αποθέματα σε πρώτες ύλες (κυρίως commodities που αποτιμώνται σε δολαριακούς όρους), ως αντιστάθμισμα του κινδύνου για ενδεχόμενη επιστροφή στη δραχμή.

• Έστειλαν στο εξωτερικό σημαντικό τμήμα της ρευστότητάς τους, με αποτέλεσμα να μπορούν σήμερα να προχωρούν απρόσκοπτα σε εισαγωγές, κάνοντας χρήση των χρημάτων που ήδη διαθέτουν εκτός Ελλάδας.

• Οι βασικοί μέτοχοι των εταιρειών είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν -αν χρειαστεί να στηρίξουν τις εταιρείες τους- προσωπικά κεφάλαια που διαθέτουν σε ξένες τράπεζες.

• Περιόρισαν ήδη από την αρχή του χρόνου σε μεγάλο βαθμό τις πιστώσεις τους προς την εσωτερική πελατεία.

• Τέλος, θετικά λειτούργησε και το γεγονός ότι ο Αύγουστος είναι ένας εποχικά νεκρός μήνας για πολλούς επιχειρηματικούς κλάδους.

Όλα αυτά βέβαια, σε καμιά περίπτωση δεν σημαίνουν πως το πλήγμα των κεφαλαιακών ελέγχων δεν ήταν μεγάλο.

Αντίθετα, παρατηρήθηκε δραστική πτώση της ζήτησης σε πολλούς κλάδους, η κάνουλα της χρηματοδότησης στέρεψε εντελώς, το δημόσιο συνέχισε τη στάση πληρωμών, ενώ αποτελεσματική άμυνα απέναντι στα capital controls μπορούσαν να εφαρμόσουν μόνο όσες επιχειρήσεις διέθεταν υπερβάλλουσα ρευστότητα και είχαν προνοήσει έγκαιρα.

Και τρίτον, δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν πως μέσα σε ένα περιβάλλον πολιτικής σταθερότητας θα υπάρξει σημαντικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό για επενδύσεις που θα επιχειρήσουν να εκμεταλλευθούν το «recovery story» (το σενάριο της ανάκαμψης) της ελληνικής οικονομίας.