Πτωχευτικός κώδικας και... φέσια στην ατζέντα των θεσμών

Η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να εξασφαλίσει μια απολύτως θετική έκθεση από την Κομισιόν στο τέλος Φεβρουαρίου, στο πλαίσιο της πέμπτης μεταμνημονιακής αξιολόγησης, η οποία ξεκινά σήμερα στην Αθήνα.

Η έκθεση αυτή θα είναι το «διαβατήριο» για την έναρξη της ουσιαστικής διαπραγμάτευσης στο τρίπτυχο των πλεονασμάτων, που αφορά σε μείωση του στόχου από το 3,5% στο 2%-2,5% του ΑΕΠ, αλλαγή χρήσης των κερδών από ANFAs και SMPs και συμφωνία επί της λεγόμενης «γέφυρας» πλεονασμάτων.

Η εξασφάλιση θετικής έκθεσης δεν είναι εύκολη υπόθεση. Το μεγαλύτερο «αγκάθι» αφορά στην αλλαγή του πτωχευτικού κώδικα με την πλήρη άρση του σημερινού καθεστώτος πρώτης κατοικίας στο τέλος Απριλίου. Η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους έχει ήδη κάνει τη σχετική προεργασία και οι συναρμόδιοι υπουργοί με δημόσιες δηλώσεις τους έχουν φροντίσει να προλειάνουν το έδαφος για τις επικείμενες αλλαγές, καθιστώντας σαφές πως από την 1η Μαΐου τίποτα δεν θα είναι το ίδιο.

Οι αλλαγές αυτές, σύμφωνα με εκτιμήσεις δικηγόρων οι οποίοι διεκπεραιώνουν αιτήσεις προστασίας πρώτης κατοικίας, θα συνοδεύονται από δραστική επιτάχυνση των πλειστηριασμών, φέρνοντας στο προσκήνιο διεύρυνση των κοινωνικών αντιδράσεων. Η παράμετρος αυτή είναι κρίσιμη για την κυβέρνηση, καθώς σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών πηγών, αργά ή γρήγορα και πρώτες κατοικίες μικρότερης αξίας θα βγαίνουν στο σφυρί. Τα μεγάλα πολυτελή ακίνητα τα οποία δεν ενεργοποιούν κοινωνικά αντανακλαστικά κάποια στιγμή θα τελειώσουν, σημειώνουν δικηγόροι.

Το «αγκάθι» των αλλαγών στην πρώτη κατοικία είναι σαφώς το μεγαλύτερο, δεν είναι το μοναδικό. Το υπουργείο Οικονομικών έχει υποβάλει συγκεκριμένο σχέδιο για τη μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου, το οποίο όμως δεν έχει αποδώσει μετρήσιμα αποτελέσματα μέχρι στιγμής, το βουνό των εγγυήσεων τραπεζικών δανείων από το δημόσιο παραμένει στο ύψος του (πάνω από 3 δισ. ευρώ), η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 8% με την οποία συμφωνούν οι θεσμοί, αλλά θα πρέπει να προκύψει ο σχετικός δημοσιονομικός χώρος στη βάση των αλλαγών (επέκταση και αναπροσαρμογή) των αντικειμενικών αξιών.

Όλα τα παραπάνω πρέπει να κλείσουν θετικά, ώστε η έκθεση της Κομισιόν τον Φεβρουάριο να μην έχει κανέναν αστερίσκο ενώ ιδιαιτέρως κρίσιμες θεωρούνται οι τεχνικές συζητήσεις, στη βάση των οποίων θα προκύψει η νέα ανάλυση βιωσιμότητας χρέους (DSA) από τον ESM και την Κομισιόν.

Ο Κλάους Ρέγκλινγκ μετά τη συνεδρίαση του Eurogroup και κατόπιν της συνάντησης με τον Χρήστο Σταϊκούρα έκανε λόγο για καλύτερες εκτιμήσεις στο μέτωπο της ανάπτυξης (σε σχέση με τις προ διμήνου προβλέψεις) και παρέπεμψε στην άντληση στοιχείων κατά τη διάρκεια της νέας αποστολής των θεσμών, ώστε να καταρτιστεί η νέα ανάλυση βιωσιμότητας χρέους (DSA).

Το ελληνικό δημόσιο, μέσω της ανταλλαγής ομολόγων με την Εθνική (30ετές έναντι εξαετών), «έγραψε» στα βιβλία του κόστος δανεισμού 2,53% για 30 χρόνια. Οι παραδοχές του ESM στην ανάλυση βιωσιμότητας χρέους αφορούσαν σε μέσο κόστος 4,5%.

Την ερχόμενη εβδομάδα (ακόμα και τη Δευτέρα), ο ΟΔΔΗΧ αναμένεται να κάνει το νέο βήμα εξόδου στις αγορές. Παράγοντες της αγοράς ομολόγων εκτιμούν πως στον βαθμό που η Fitch δώσει μια καλή ετυμηγορία τα μεσάνυχτα της Παρασκευής, έρχεται έκδοση 15ετούς ομολόγου με κόστος πέριξ του 2%. Εναλλακτικά, στο «συντηρητικό» σενάριο, θα μπορούσαν να εκδοθούν δεκαετή ή επταετή ομόλογα.

Η 15ετία όμως είναι το μεγάλο «στοίχημα» καθώς περνά τη διαχωριστική γραμμή του 2032 ανάμεσα στην εξασφαλισμένη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και την επάνοδο μερικής αβεβαιότητας όπως έχει προκύψει κατά τη συμφωνία του 2018, με την ενεργοποίηση των μεσοπρόθεσμων μέτρων. Με μια έκδοση δεκαπενταετούς ομολόγου και επιτόκιο κοντά στο 2%, το ελληνικό δημόσιο θα έστελνε μέσω της επενδυτικής κοινότητας μια ηχηρή απάντηση ανάκτησης συνθηκών κανονικότητας και για το δημόσιο χρέος, πιέζοντας ενδεχομένως έμμεσα και τους θεσμούς να αναθεωρήσουν δραστικά τις παραδοχές στην επικείμενη ανάλυση βιωσιμότητας (DSA).