Στροφή στην πολιτική του Βερολίνου διακρίνουν οικονομικοί αναλυτές, οι οποίοι κάνουν λόγο για προσπάθεια της Γερμανίδας καγκελαρίου να προετοιμάσει την κοινή γνώμη της χώρας της για το ενδεχόμενο νέας οικονομικής βοήθειας προς την Ελλάδα.

Εκτιμούν πως η κ. Άνγκελα Μέρκελ επιδιώκει να «κλείσει» το ελληνικό μέτωπο αφενός για να μη μετακυλιστεί το μεγαλύτερο μέρος του βάρους στο γερμανικό κράτος (στον Γερμανό φορολογούμενο) και αφετέρου για να πορευτεί με λιγότερα προβλήματα εν όψει των εθνικών εκλογών του 2013.

Για «νέο σχέδιο για την Ελλάδα σε δύο στάδια» έκανε λόγο η Αγγελική Παπαμιλτιάδου (euro2day.gr στις 12/5), σημειώνοντας μεταξύ άλλων πως «βασική προϋπόθεση που θέτουν όλες οι πλευρές, πλέον, είναι να βρεθεί νομική φόρμουλα ώστε να μπορέσουν να μπουν ως ενέχυρο η δημόσια περιουσία και μέρος των εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις, για να δοθεί νέα βοήθεια».

Αυτό είναι πλέον ξεκάθαρα το ζητούμενο για τους δανειστές και ένα τέτοιο εχέγγυο είναι το μόνο που θα μπορούσε να παρουσιάσει η κ. Μέρκελ στη γερμανική κοινή γνώμη.

Σε αυτό το πλαίσιο πιέσεων εντάσσουν και τα «χτυπήματα» του «Der Spiegel» αλλά και τα δημοσιεύματα της «Suddeutsche Zeitung» περί υποβάθμισης της αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας και από τον οίκο Fitch.

Σημειωτέον ότι η αξιολόγηση του εκτιμητικού οίκου θεωρείται καθοριστική για την αξία των ομολόγων της Ελλάδας που έχουν οι τράπεζες στην ΕΚΤ ως ενέχυρο. Αυτό γιατί δίνει βαθμό «ΒΒ+», υψηλότερο από την S&P 500 και τη Moody’s, διατηρώντας πρακτικά αμετάβλητη την αξιολόγηση των ελληνικών τίτλων.

Αναλυτές της «Handelsblatt» εκτιμούν πως οι κυριότεροι δανειστές της χώρας μας αποκλείουν το ενδεχόμενο «κουρέματος» και κλίνουν πλέον περισσότερο προς μία συνδυαστική λύση, που θα προβλέπει νέα χρηματοδοτική - δανειακή στήριξη, με επιμήκυνση του συνολικού χρέους.

Προχωρούν μάλιστα ένα βήμα παραπέρα, προεξοφλώντας παράλληλα μείωση επιτοκίων δανεισμού από τους κρατικούς αλλά και από τους ιδιώτες πιστωτές. Η «Handelsblatt» θεωρείται εφημερίδα του παραδοσιακού γερμανικού επιχειρηματικού κατεστημένου, ωστόσο τελευταία, υπό τη διεύθυνση του κ. Gabor Steingart, έχει κάνει βήματα προς την κεντρώα σχολή σκέψης. Γερμανοί αναλυτές δεν θεωρούν τυχαίο το γεγονός ότι ο κ. Steingart έχει μακρά και πετυχημένη θητεία στο «Der Spiegel».

Ζήτημα εγγυήσεων για εσωτερική κατανάλωση

Σε ένα τόσο ρευστό περιβάλλον, θα πρέπει να συνεκτιμηθούν αφενός τα αντικρουόμενα συμφέροντα στο εσωτερικό της γερμανικής οικονομίας - πολιτικής (βασική η διαφορά μεταξύ της βαυαρικής σχολής και της φιλελεύθερης βερολινέζικης) και αφετέρου οι ιδιαιτερότητες της γερμανικής οικονομίας.

Το Βερολίνο, σε αντίθεση με την Ουάσιγκτον, δεν έχει πειστεί πως υπάρχει πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα αξιόπιστο για την υλοποίηση του προγράμματος και προ πάντων για τη διασφάλιση των εγγυήσεων. Γι’ αυτό, οι πιέσεις των τελευταίων ημερών φέρεται να στόχευαν κυρίως στη θεμελίωση «εμπράγματης αξίωσης» από την Αθήνα.

Η έννοια του ενεχύρου (με ρητή και νομοθετικά «δεμένη» αναφορά) προωθείται για πρώτη φορά με τόση έμφαση, καθώς το Βερολίνο θέλει να εξασφαλίσει επαρκείς δεσμεύσεις για εκποίηση δημόσιας περιουσίας.

Σύμφωνα με τη «Frankfurter Allgemeine Zeitung», το επικρατέστερο σενάριο για να διασφαλιστούν οι δανειστές (δηλαδή κυρίως τα γερμανικά συμφέροντα) είναι η δέσμευση της ελληνικής πλευράς πως το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων θα χρησιμοποιηθεί ως εγγύηση για το νέο δάνειο.

Σ’ ένα τέτοιο ενδεχόμενο, η Γερμανίδα καγκελάριος θα έχει στα χέρια της ένα ισχυρό χαρτί για να περάσει από την καχύποπτη γερμανική κοινή γνώμη ακόμη ένα πρόγραμμα δανειοδότησης της ελληνικής οικονομίας.

Το «Der Spiegel» επανήλθε (στις 9/5) στο «ελληνικό πρόβλημα», επιμένοντας στην αρχική αναφορά του και εντείνοντας το κλίμα αμφισβήτησης για την ίδια την ύπαρξη του ευρώ. Την ίδια μέρα, ο κ. Peter Boffinger προειδοποιούσε (με συνέντευξή του στο Reuters) πως η ευρωζώνη χρειάζεται να βρει γρήγορα μία συνολική λύση για τα υπερχρεωμένα κράτη-μέλη, ειδάλλως απειλείται με διάλυση.

Ο οικονομικός σύμβουλος της Γερμανίδας καγκελαρίου, ο οποίος επανειλημμένα έχει εκφράσει απόψεις που διευκολύνουν την Ελλάδα, προχώρησε ένα βήμα παραπέρα λέγοντας πως, αν δεν εξευρεθεί κοινή λύση, η ζώνη του ευρώ δύσκολα θα παραμείνει ακέραιη τους επόμενους δώδεκα μήνες. Πρόκειται για έναν από τους «πέντε σοφούς» του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων της γερμανικής κυβέρνησης, ο οποίος θεωρείται πως εκφράζει σε πολύ μεγάλο βαθμό τις απόψεις του CDU και της ίδιας της κ. Άνγκελα Μέρκελ.

Σε ανάλογο μήκος κύματος και η έγκυρη «Handelsblatt», που στο κύριο άρθρο της (9/5) πρότεινε έναν συνδυασμό μέτρων για την επίλυση του «ελληνικού προβλήματος» από την ευρωζώνη. Δηλαδή την ταυτόχρονη επιμήκυνση της διάρκειας του χρέους, που κατέχουν οι δανειστές, με τη μείωση του επιτοκίου αλλά και με τη χορήγηση νέου δανείου με καλύτερους όρους.

Από κοντά και η παραδοσιακή «Die Welt», σε μία συντονισμένη προσπάθεια ΜΜΕ που πρόσκεινται στο κυβερνών CDU να προετοιμάσουν τη γερμανική κοινή γνώμη για ενδεχόμενη στροφή της μέχρι τώρα πολιτικής της.

Σε θετικό για την Ελλάδα μήκος κύματος βρέθηκε επίσης τις τελευταίες μέρες και το «Der Spiegel», με δημοσιεύματα τα οποία αφενός κάνουν λόγο για ένα νέο «σχέδιο Μάρσαλ» που χρειάζεται η Ελλάδα και αφετέρου -σε άλλο δημοσίευμα- κρίνουν θετικά την ελληνική προσπάθεια προσαρμογής, σημειώνοντας ότι οι όροι τους οποίους έθεσε η τρόικα τελικά βυθίζουν τη χώρα σε βαθιά ύφεση.