Του Ρούντι Μπαρούντι

Διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Energy and Environment Holding με έδρα Ντόχα, Κατάρ

Ένας από τους καθοριστικούς παράγοντες που συνέβαλαν στη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις εκλογές του Νοεμβρίου, ήταν η καθολική απαίτηση για αλλαγές στο εσωτερικό της χώρας. Η προεδρία του , όμως, προσφέρει ορισμένες σπουδαίες ευκαιρίες στο εξωτερικό και στην Κύπρο, επίσης, που μαζί με τις υπόλοιπες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου μπορούν να είναι από τις πρώτες που θα επωφεληθούν .

Το νησί παραμένει διαιρεμένο από το 1974 , παρά την ύπαρξη πολλαπλών διαπραγματεύσεων για την επίτευξη μιας συμφωνίας επανένωσης .

Η προεδρία του Τραμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής δεν θα είναι η πρώτη που θα αναζωπυρώσει την ελπίδα για μια συμφωνία στο Κυπριακό. Αλλά αυτή τη φορά και για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια δεν υπάρχει απλά δίκη καλών προθέσεων , αλλά γόνιμο έδαφος ότι είναι εφικτή μια ολοκληρωμένα αμοιβαία επωφελής και δίκαιη λύση .

Ο πρώτος λόγος είναι ο ίδιος ο Τραμπ . Ποτέ στην Αμερικανική ιστορία , ο έλεγχος του Λευκού οίκου δεν είχε περάσει σε κάποιον με τόσες θεμελιώδεις διάφορες σε σχέση με τους προκατόχους του .

Αναλυτές έχουν επικεντρωθεί στην ύπαρξη πιθανών αρνητικών επιπτώσεων , που απορρέουν από μια ριζική διαφοροποίηση απο κάθε έννοια " συμβατότητας" , που εκπροσωπεί ο Τραμπ , αλλά αυτή η αλλαγή προσφέρει ταυτόχρονα πολλά περιθώρια για θετικές αλλαγές .

Κάθε ηγέτης υπόσχεται ότι θα εφαρμόσει πολιτική ανοικτών οριζόντων. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Όπως συμβαίνει και σε άλλες εύρωστες δημοκρατίες και πολυμερείς οργανισμούς , έτσι και στην Αμερική , οι πολιτικές που εφαρμόζονταν και αποτελούσαν " τη Λυδία λίθο " , τόσο στην εξωτερική όσο και στην εσωτερική πολιτική , θεωρούνται εδώ και πολυ καιρό ξεπερασμένες .

Αναλυτές επικρίνουν τον Τραμπ ότι πολυ συχνά αμφισβητεί την εγκυρότητα όλων όσων θεωρούνται από πολλούς ως " δεδομένα ", αλλά ταυτόχρονα οι ίδιοι άνθρωποι σταθερά αρνούνται να αναγνωρίσουν τις οδυνηρές παράπλευρες απώλειες των εφαρμοζόμενων πολιτικών που υιοθετούνται παραδοσιακά απο τους κυβερνώντες .

Για παράδειγμα , το "παγκοσμιοποιημένο εμπόριο " έχει συμβάλει τα μέγιστα στην εξάλειψη της φτώχειας στις αναπτυσσόμενες χώρες, απο την άλλη πλευρά , όμως, η επέκταση της στην εποχή της ψηφιακής επανάστασης εχει" απογυμνώνει " τη " βιομηχανοποίηση " , καθώς και άλλους τομείς σε ένα μεγάλο μέρος του Δυτικού Κόσμου . Σε αντίθεση με πολλούς " επαγγελματίες " πολιτικούς , ο νεοεκλεγείς πρόεδρος φαίνεται , τουλάχιστον , να αναγνωρίζει ότι κάτι χρειάζεται να διορθωθεί .

Δεύτερος και ίσως πιο σημαντικός , ο ρόλος που θα παίξει η υποψηφιότητα που έχει επιλέξει ο Τραμπ για τη θέση του υπουργού Εξωτερικών . Παρόλο που ο Ρεξ Τίλλερσον έχει ελάχιστη εμπειρία σε κυβερνητικές θέσεις , έχει αφιερώσει μια δεκαετία Διευθύνοντας την Exxon Mobil, μια εταιρία με 75.000 υπαλλήλους , αναπτυγμένη σε περίπου 200 χώρες , και με έσοδα περισσότερα από το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν των περισσότερων από αυτών . Ακόμη και πριν από αυτό , ο ίδιος προσωπικά είχε ηγετικό ρόλο στο να οδηγήσει την Exxon Mobil στην κατάκτηση της τωρινής αξιοζήλευτης θέσης της στη Ρωσία,τη μεγαλύτερη παραγωγό ενέργειας παγκοσμίως.

Αυτό είναι εν συντομία το βιογραφικό κάποιου που είναι ικανός είτε να διευθύνει ένα μεγάλο και περίπλοκο οργανισμό ,είτε να καλλιεργεί εποικοδομητικές σχέσεις με ξένες κυβερνήσεις , μεταξύ των οποίων και οι πιο ισχυρές.

Η καριέρα του Τίλλερσον στον ιδιωτικό τομέα μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο , στο βαθμό που η Κύπρος με γοργούς ρυθμούς οικοδομεί τη δυναμική της ως έναν τοπικό ενεργειακό κόμβο της Ανατολικής Μεσογείου , την ίδια στιγμή που πρόσφατες έρευνες επιβεβαίωσαν την ύπαρξη σημαντικών αποθεμάτων φυσικού αερίου στον υποθαλάσσιο χώρο πολλών χωρών .

Και η Κύπρος ,ενόψει της άνθησης στον τομέα της ενέργειας , θα επωφεληθεί σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από τα έσοδα που θα αποκομίσει από τη δίκη της παραγωγή.

Ο συνδυασμός της φυσικής τοποθεσίας που την τοποθετεί σε γεωστρατηγική θέση, με το γεγονός ότι η Κύπρος είναι μέλος της Ε.Ε., της δίνουν καθοριστικό ρόλο σε ποικίλες μορφές ανάπτυξης στο πεδίο της περιφερειακής ενεργειακής βιομηχανίας.

Πολλοί λόγοι καθιστούν την Κύπρο : α) το φυσικό σημείο από όπου θα ξεκινά ο αγωγός, που θα μπορούσε να μεταφέρει το φυσικό αέριο διαφόρων χωρών της Ανατολικής Μεσογείου στην Τουρκία και την Ηπειρωτική Ευρώπη ,β) το ιδανικό σημείο για την κατασκευή μονάδας υγροποιημένου φυσικού αερίου ,η μεταφορά του οποίου θα μπορούσε να γίνει με πλοία σε πελάτες στην Ευρώπη και την Ασία και γ) τον τέλειο επιχειρησιακό κόμβο για την εξόρυξη και παραγωγή μέχρι τη συντήρηση και τις τηλεπικοινωνίες .

Πολλοί παίκτες " κλειδιά" βρίσκονται ήδη στο ενεργειακό παιχνίδι , συμπεριλαμβανομένης και της Εxxon Mobil , που σε κοινοπραξία με την Qatar Petroleum , τη μεγαλύτερη εταιρία σε παραγωγή LNG παγκοσμίως, έχουν εξασφαλίσει τα δικαιώματα εξόρυξης στο οικόπεδο 10 της Κυπριακής ΑΟΖ , που ευρέως θεωρείται ως το πιο πολύτιμο κόσμημα της χώρας στον πρόσφατο τρίτο γύρο αδειοδότησης.

Έπειτα είναι η Rosneft , μια από τις 3 μεγαλύτερες ρωσικές εταιρίες στον τομέα της ενέργειας , η κυριότητα της οποίας κατά το ήμισυ ανήκει στο Ρωσικό Κράτος, η οποία πρόσφατα απέκτησε μερίδιο στο Αιγυπτιακό κοίτασμα Ζόρ, στο μεγαλύτερο και πλουσιότερο κοίτασμα της Μεσογείου δηλαδη, το οποίο γειτνιάζει με την Κυπριακή ΑΟΖ. Και για την τήρηση του μέτρου, μια ακόμη Ρωσική εταιρία με δραστηριότητα στην ενέργεια, η Soyuzmeftegaz , απέκτησε απεριόριστα δικαιώματα εξόρυξης στα χωρικά ύδατα της Συρίας , ανατολικά της Κύπρου .

Η κίνηση αυτή της Rosneft συμπληρώνει κάποια κενά σχετικά με τις προθέσεις της Μόσχας .

Η μοναδική ναυτική βάση της Ρωσίας στο εξωτερικό βρίσκεται στην ακτή της Συρίας , όπου η αεροπορική δύναμη της Ρωσίας φαίνεται επιτέλους να έχει δώσει στη Δαμασκό το πάνω χέρι εναντίον των εσωτερικών και εξωτερικών ανταρτών .

Ο πόλεμος μπορεί να απέχει πολύ από τη λήξη του, όμως υπάρχει τώρα το κατάλληλο "momentum" προς αυτή την κατεύθυνση , ιδιαίτερα μετά από τις τελευταίες βδομάδας , κατά τη διάρκεια των οποίων οι σχέσεις Ρωσίας-Τουρκίας έχουν παρουσιάσει μεγάλη βελτίωση και οι οποίες κατά κύριο λόγο ήταν τεταμένες εξαιτίας της Συρίας .

Λαμβάνοντας υπόψην τις οικονομικές και στρατιωτικές επενδύσεις της Ρωσίας, έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε ότι η Ρωσία επιθυμεί σταθερότητα στην περιοχή .

Η Κύπρος χρειάζεται ηρεμία για να αποκομίσει τα μέγιστα οφέλη από τη νέα της ιδιότητα ως ανερχόμενης δύναμης και τίποτα δεν θα μπορούσε να τη σηματοδοτήσει πιο ξεκάθαρα από μια νέα εντολή για μια συμφωνία επανένωσης - που θα την καθιστούσε πολύ πιο ελκυστική για επενδύσεις .

Εάν η επαναπροσέγγιση ανάμεσα στο Ρώσο πρόεδρο Βλάντιμιρ Πούτιν κι τον Τούρκο ομόλογο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συνεχιστεί , όπως πολλοί αναλυτές ελπίζουν και προσδοκούν, είναι πολύ πιθανό να παίξει έναν αποφασιστικό και εποικοδομητικό ρόλο στο παρασκήνιο των διαπραγματεύσεων .

Αυτό μπορεί να αποδειχθεί καθοριστικό, διότι αν για κάτι είναι γνωστός ο Ερντογάν είναι ότι όταν θέτει ένα στόχο , τον φέρνει εις πέρας και η Τουρκία ( όπως και η Ελλάδα και η Βρετανία ) ανήκουν στις " εγγυήτριες δυνάμεις".

Η Τουρκική διαλλακτικότητα σχετικά με τους όρους και το περιεχόμενο της συμφωνίας μπορεί με τη σειρά της να δώσει περαιτέρω πολιτικό χώρο , τόσο στον Έλληνα Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα , όσο και στην Βρετανίδα ομόλογο του Τερεζα Μέι να κάνουν το ίδιο.

Παρόλα αυτά , τίποτα από τα παραπάνω δεν θα παίξουν ουσιαστικό ρόλο , αν αυτοί που κρατούν τα ηνία των χωρών τους δεν έχουν το όραμα να αναγνωρίσουν την ευκαιρία και το θάρρος να την αρπάξουν .

Η πλειοψηφία, τόσο στην ελληνοκυπριακή πλευρά όσο και στην τουρκοκυπριακή , ευελπιστεί ότι αυτή τη φορά μπορεί να βρεθεί μια λύση , παρόλο που το όραμα τους για μια ιδανική λύση προφανώς διαφέρει στα σημεία- φυσικό και επόμενο επακόλουθο τέτοιων διαφόρων .

Επαφίεται στους ηγέτες των χωρών να κάνουν τις δύσκολες επιλογές, αναγκαίες για τη γεφύρωση όλων αυτών των χασμάτων.

Η Exxon Mobil δραστηριοποιείται στην Κύπρο για περισσότερες από πέντε δεκαετίες και ήταν κατά τη διάρκεια των πρώτων χρόνων της θητείας του Τιλλερσον ,ως προέδρου και Διευθύνοντος Σύμβουλου της Exxon Mobil ,που η εταιρία ανέλαβε την πρωτοβουλία για την επίβλεψη της εφαρμογής ενός προγράμματος υγείας που παραμένει σε ισχύ μέχρι και σήμερα.

Αυτό του δίνει τη μοναδική δυνατότητα να αποτελέσει τον καταλύτη που θα εμπιστευτούν όλες οι πλευρές . Αυτός και οι συνάδελφοι του έχουν κτίσει ισχυρούς δεσμούς συνεργασίας με την Κύπρο , διασυνδέσεις που μπορούν να αποβούν πολυ χρήσιμες στην ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων και την εξάλειψη των εμποδίων . Αυτό του δίνει τη μοναδική δυνατότητα να ενεργήσει ως καταλύτης , στο μέτρο που τα Ην. Έθνη και οι άλλοι εμπλεκόμενοι , έχουν τη δυνατότητα να τον καλέσουν να εμπλακεί στη δύσκολη διαδικασία της επίλυσης του ζητήματος , καθόσον η καθολική αποδοχή τον καθιστά άξιο εμπιστοσύνης και για τις δυο πλευρές .

Το πιο σημαντικό όμως από διεθνή σκοπιά , είναι ότι οι θετικές επιπτώσεις που θα έχει η επιστροφή της ενωμένης Κύπρου στο παγκόσμιο σκηνικό αυτή τη φορά ως περιφερειακός ενεργειακός κόμβος ,θα επεκταθούν και πέρα από τα εγχώρια ύδατα . Η Τουρκία και οι γείτονες της στην Ευρώπη θα κερδίσουν μια σημαντικά βελτιωμένη ασφάλεια στον τομέα της ενέργειας.

Η απομάκρυνση μακροχρόνιων διενέξεων θα επιφέρει σημαντική εξομάλυνση στις τεταμένες σχέσεις ανάμεσα στην Άγκυρα και την ΑΘΗΝΑ. Και τέλος όλες οι χώρες της Ανατολικής Μεσογείου θα δρέψουν τους καρπούς της σταθερότητας στην περιοχή , που θα ισοδυναμεί με περισσότερο τουρισμό, περισσότερες επενδύσεις , άμεση πρόσβαση στην παγκόσμια αγορά που δίψα για ενέργεια και νέα έσοδα , τα οποία θα βοηθήσουν στο κτίσιμο ενός καλύτερου αύριο .

Θα αποτελέσει ακόμη ένα χρήσιμο παράδειγμα για τις γειτονικές χώρες που εμπλέκονται σε διενέξεις , κυρίως αυτή που υπάρχει μεταξύ των Αράβων και των Ισραηλινών .

Πολλοί Κύπριοι και από τις δυο πλευρές της επονομαζόμενης " πράσινης γραμμής " , έχουν πίκρες αναμνήσεις από το 1974 και τα χρόνια που ακολούθησαν. Για αυτό και δεν θα είναι εύκολο να υπάρξει αποδοχή στα δυο δημοψηφίσματα .

Η επίτευξη της ειρήνης ποτέ δεν θα είναι εύκολη υπόθεση , ακόμη και όταν και οι δυο πλευρές το επιθυμούν . Για αυτό το λόγο είναι απαραίτητη η ακλόνητη προσήλωση στις αρχές - και γι αυτό και τα πιθανά οφέλη από τον κυπριακό ενεργειακό παράγοντα μπορούν να βοηθήσουν στο να καταπνίξουν τις όποιες τυχόν διαφωνίες και ενστάσεις εξακολουθούν να υπάρχουν .

Είναι τώρα η ώρα να αρπάξουμε αυτή τη μοναδική ευκαιρία και να δώσουμε το δώρο της ειρήνης , πρώτα στην Κύπρο και μετά στους γείτονες της στη Μεσόγειο .