Πωλήσεις ελληνικών μετοχών από συνταξιοδοτικά ταμεία και ασφαλιστικές εταιρίες πυροδότησε η νέα υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από τη Fitch, πλήττοντας τον τελευταίο ισχυρό κρίκο στην άμυνα της εγχώριας χρηματιστηριακής αγοράς.

Η υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της ελληνικής οικονομίας στο "BBB+" ανέβασε αυτόματα το προφίλ ρίσκου και για ελληνικές μετοχές ενεργοποιώντας εσωτερικούς κανονισμούς επενδυτικής πειθαρχίας.

Έτσι, ασφαλιστικά κυρίως ταμεία και δευτερευόντως τα άλλα θεσμικά χαρτοφυλάκια (ασφαλιστικές, αμοιβαία) αναγκάστηκαν να πουλήσουν μέρος των θέσεών τους σε ελληνικές μετοχές για να επαναφέρουν το risk Profile του μετοχικού τους χαρτοφυλακίου στα προ της υποβάθμισης επίπεδα.

Σε κάποια χαρτοφυλάκια, μάλιστα, οι εσωτερικοί κανονισμοί ανάληψης ρίσκου απαγορεύουν τη διακράτηση τίτλων κράτους που κινδυνεύει, έστω και λίγο, με πιθανότητα πτώχευσης. Η υποβάθμιση της χώρας, σε συνδυασμό με τα δηλητηριώδη καθημερινά δημοσιεύματα στον ξένο Τύπο, μεγέθυναν, σύμφωνα με χρηματιστές, τον κίνδυνο πτώχευσής της πυροδοτώντας πωλήσεις από long only χαρτοφυλάκια.

Το γεγονός ότι η υποβάθμιση ήρθε σε περίοδο όπου τα χαρτοφυλάκια κλείνουν βιβλία έκανε ακόμη πιο δύσκολη την κατάσταση καθώς η αύξηση του ρίσκου θα πρέπει να αντιμετωπιστεί πριν από την 31η Δεκεμβρίου.

Τα long only χαρτοφυλάκια αποτελούν τους βασικούς πωλητές του Χ.Α. κατά τις δύο τελευταίες συνεδριάσεις, προκαλώντας έντονη ανησυχία σε χρηματιστές, τραπεζίτες και διαχειριστές, για την έκταση που μπορεί να δώσει στην πτώση των αποτιμήσεων η προσαρμογή ρίσκου των χαρτοφυλακίων τους.

Από το ρεπορτάζ προκύπτει ότι μέχρι στιγμής αμοιβαία κεφάλαια μεγάλων επενδυτικών οργανισμών όπως της Fidelity δεν έχουν προχωρήσει σε ρευστοποιήσεις θέσεων και αν αυτό ισχύει τότε σύμφωνα με χρηματιστές οι αναταράξεις από τις πωλήσεις των long only θα εξομαλυνθούν κατά τις προσεχείς μία - δύο συνεδριάσεις.

Οι επιπτώσεις για το Χ.Α. από τις πωλήσεις μακροχρόνιου ορίζοντα χαρτοφυλακίων είναι πολύ μεγάλες καθώς ελλείψει ισχυρών εγχώριων θεσμικών χαρτοφυλακίων αποτελούν το σημαντικότερο σταθεροποιητή του συστήματος.

Χαρακτηριστικό είναι ότι, παρά την ισχυρή πτώση του Χ.Α. καθ' όλη τη διάρκεια του Νοεμβρίου, οι πωλήσεις από την πλευρά των long only χαρτοφυλακίων ήταν απειροελάχιστες. "Αν η απουσία αγορών από τα μακροπρόθεσμου ορίζοντα χαρτοφυλάκια αύξησε τον Νοέμβριο το volatility της αγοράς, οι πωλήσεις ελληνικών μετοχών απειλούν με ντόμινο το Χ.Α.", σημειώνει διευθύνων σύμβουλος εγχώριας χρηματιστηριακής.

Και χθες το μεγάλο μέρος των αγορών που εκδηλώθηκαν στο Χ.Α. είχε χαρακτήρα trading, εξέλιξη που διεύρυνε στο τέλος της συνεδρίασης τις απώλειες, ενώ συνεχίστηκε το άνοιγμα short θέσεων από ξένους και εγχώριους επενδυτές.

Αγορές πάντως εκδηλώθηκαν και από εγχώρια θεσμικά χαρτοφυλάκια και από μεγάλους ιδιώτες όπως και από βραχυπρόθεσμου ορίζοντα χαρτοφυλάκια των ελληνικών τραπεζών.