Μητσοτάκης: Αν βρούμε φυσικό αέριο, αλλάζουν ριζικά τα δεδομένα

Στο ζήτημα της πολιτικής σταθερότητας αναφέρθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη συζήτηση που είχε με το δημοσιογράφο Γιάννη Πρετεντέρη, στο πλαίσιο του συνεδρίου «Athens Policy Dialogues», που διοργανώνουν το Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων, το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών και η εφημερίδα «Το Βήμα».

Στην ερώτηση αν τον ανησυχεί, απάντησε: «Προ εκλογών σε καμία περίπτωση. Η κυβέρνηση έχει μια σταθερή και σχετικά άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Παραμένει πρώτη, παρά τη φθορά, είμαστε η άγκυρα σταθερότητας του πολιτικού συστήματος. Αυτό που θεωρούμε δεδομένο στην Ελλάδα, σε άλλες χώρες δεν υπάρχει, όπως στη Γερμανία. Δεν θα ήταν εύκολο να κινηθούμε ευέλικτα και με ταχύτητα αν έπρεπε να διαπραγματευόμαστε επί μακρόν για κάτι. Είμαστε υπέρ των μονοκομματικών κυβερνήσεων, μια τέτοια προέκυψε από δύο εκλογές».

Όπως είπε ο πρωθυπουργός, «μέχρι τις εκλογές της άνοιξης του 2027 η πολιτική σταθερότητα είναι δεδομένη. Το αν θα προκύψει μετά, είναι στο χέρι του ελληνικού λαού. Όσο οι πολίτες κάνουν τις συγκρίσεις με άλλες χώρες και αντιλαμβάνονται ότι αυτό που θεωρούμε δεδομένο είναι το ζητούμενο σε άλλες χώρες, θα τα συζητήσουμε ενόψει εκλογών... Υπάρχει μια κάλπη μπροστά μας, στην οποία η ΝΔ επιδιώκει την αυτοδυναμία».

Ο κ. Μητσοτάκης έκανε λόγο για την «υποχρέωση ενός κόμματος ηγεσίας που διεκδικεί κάτι ασυνήθιστο, μια τρίτη εκλογική νίκη. Αλίμονο αν δεν ανανεωνόμαστε, να προσελκύουμε νέα πρόσωπα, να μιλάμε με ατζέντα μέλλοντος. Παλεύουμε με τη φυσιολογική φθορά του χρόνου που είναι αναπόφευκτη στην πολιτική και με το γεγονός ότι το εκλογικό σώμα μπορεί να κουράζεται. Όσο πιο πολύ καιρό είσαι στην εξουσία, τόσο πιο χαμηλό πρέπει να είναι το βλέμμα. Να μην πανηγυρίζουμε υπερβολικά για επιτυχίες, όταν υπάρχουν πολίτες που τα βγάζουν δύσκολα πέρα».

Ο πρωθυπουργός ερωτήθηκε και για την εξωτερική πολιτική. Συγκεκριμένα, υπογράμμισε για:

-Τις ΗΠΑ και την ανατολική Μεσόγειο: «Οι ΗΠΑ, επί προεδρίας Τραμπ, αποφάσισαν να εμπλακούν στην επίλυση του παλαιστινιακού ζητήματος με έναν τρόπο πιο επιθετικό από άλλες αμερικανικές κυβερνήσεις στο παρελθόν. Δεν θα μπορούσαμε να φτάσουμε στην εκεχειρία χωρίς την ενεργή ανάμειξη των ΗΠΑ και προσωπικά του προέδρου Τραμπ. Όμως η κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο είναι αρκετά πιο σύνθετη. Θα ήταν άδικο να ισχυριστεί κανείς πως ό,τι συμβαίνει είναι καθ’ υποταγή των ΗΠΑ… Η επίσκεψη στην Ουάσιγκτον κάποια στιγμή φαντάζομαι ότι θα γίνει. Πιο σημαντικό από το χρόνο της επίσκεψης είναι το πλαίσιο των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, οι οποίες ήταν και παραμένουν εξαιρετικές».

-Το παλαιστινιακό: «Νομίζω ότι ένας υπερβολικός ενθουσιασμός δεν είναι δικαιολογημένος. Σίγουρα όμως υπάρχει ένας οδικός χάρτης που παραμένει ασαφής που μπορεί να μας οδηγήσει σε κάτι που θα μοιάζει με μια πιο μόνιμη λύση. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να διαβεί το Ισραήλ τον Ρουβίκωνα της ανάγκης αναγνώρισης του παλαιστινιακού κράτους, κάτι που παραμένει δημιουργικά ασαφές στο σχέδιο των 20 σημείων».

-Τις ελληνοϊσραηλινές σχέσεις: «Κρατήσαμε το απολύτως σωστό μέτρο, είναι διαχρονική η σχέση μας με το Ισραήλ. Καθ’ όλη τη διάρκεια του 21ου αιώνα αυτή η στρατηγική σχέση έχει εμπεδωθεί. Από την πρώτη στιγμή υπερασπιστήκαμε το δικαίωμα Ισραήλ στην άμυνα, όμως ήμασταν και επικριτικοί, δημοσίως και κατ’ ιδίαν, λέγοντας ότι η χρήση βίας στην Γάζα είχε ξεπεράσει τα όρια».

-Την πενταμερή Διάσκεψη χωρών της ανατολικής Μεσογείου: «Η Ελλάδα έχει ακολουθήσει μια στρατηγική τα τελευταία χρόνια με στόχο την εμπέδωση της περιφερειακής σταθερότητας, το χαμήλωμα της έντασης στις διμερείς μας σχέσεις με Τουρκία, στην εδραίωση των εθνικών θέσεων με μια σειρά από πρωτοβουλίες που αποτελούσαν εκκρεμότητες πολλών ετών, όπως ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός, τα θαλάσσια πάρκα, η αξιοποίηση της ελληνικής ΑΟΖ νοτίως της Κρήτης. Αυτό μας επιτρέπει να μπορούμε να κεφαλαιοποιήσουμε τη θέση μας, ώστε να αναλάβουμε πρωτοβουλίες με ευρύτερο αντίκτυπο.

Η Ελλάδα θα ήταν ανοιχτή σε μια ευρύτερη Διάσκεψη των χωρών της ανατολικής Μεσογείου, όχι κατ’ ανάγκη για να συζητήσουμε σε πρώτη φάση τα δύσκολα ζητήματα, όπως η χάραξη ΑΟΖ, αλλά άλλα, όπως η μετανάστευση, η προστασία του περιβάλλοντος, η πολιτική προστασία και οι ενεργειακές διασυνδέσεις. Η συμμετοχή της Κύπρου είναι αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση, όπως επίσης ο σεβασμός στο διεθνές δίκαιο και στο δίκαιο της θάλασσας. Στη Λιβύη έχουμε καταφέρει να συνομιλούμε και με τις δύο πλευρές, την ανατολική και την δυτική».

-Τα ελληνοτουρκικά: «Πριν από τη Διακήρυξη των Αθηνών, είχαμε τρία χρόνια μεγάλης έντασης. Κάποια στιγμή αυτή είχε χαρακτηριστικά πολύ ανησυχητικά. Οδήγησε και τις δύο χώρες στην ανάγκη να αποκαταστήσουν μια λειτουργική σχέση. Έχει αποδώσει αυτή η πολιτική, με τις μηδενικές παραβιάσεις στο Αιγαίο, τις μειωμένες μεταναστευτικές ροές, την γρήγορη βίζα για τα 12 νησιά του ανατολικού Αιγαίου.

Από την άλλη, όπου χρειάστηκε, η Ελλάδα έθεσε όρια και ένα πλαίσιο στην Τουρκία. Το κάναμε στο πρόγραμμα SAFE, ενώ αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα είναι η διαρκής ενίσχυση και ο εκσυγχρονισμός των Ενόπλων Δυνάμεων. Θεωρώ ότι το έδαφος είναι ώριμο για να έχουμε πρώτο τρίμηνο του νέου έτους το επόμενο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στην Τουρκία».

-Τα ενεργειακά: «Η χώρα μας ξεδιπλώνει μια ενεργειακή στρατηγική πολύ συνεκτική. Επενδύουμε στις ΑΠΕ , ταυτόχρονα να παράγουμε ενέργεια από φυσικό αέριο και να γίνουμε πάροχοι ενεργειακής ασφάλειας στην ανατολική Ευρώπη. Από εκεί που ήμασταν στο περιθώριο του ενεργειακού χάρτη, βρισκόμαστε πλέον στο επίκεντρο. Τους επόμενους μήνες αναμένεται η πρώτη απόπειρα εξόρυξης, κάτι που, αν αποδώσει, μπορεί να αλλάξει ριζικά τα δεδομένα».

-Το Κυπριακό: «Η ελληνική εξωτερική πολιτική έπαιξε έναν καθοριστικό ρόλο ώστε ο γ.γ. του ΟΗΕ να συνεχίζει να προσπαθεί για την επίλυση του Κυπριακού. Με την προηγούμενη τουρκοκυπριακή ηγεσία δεν υπήρχε περιθώριο για οποιαδήποτε συνεννόηση. Ενθαρρυντικό είναι ότι υπάρχει νέα ηγεσία, όμως υπάρχει μια εκπεφρασμένη θέση από την Άγκυρα που παραπέμπει σε λύση δύο κρατών που δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από κανέναν. Να πιάσουμε το νήμα από εκεί που είχαν διακοπεί οι συνομιλίες. Δεν είμαι απαισιόδοξος ούτε αισιόδοξος, είμαι ρεαλιστής».

-Την Ουκρανία: «Είμαστε πια σε ένα κόσμο που οι σταθερές ενός συστήματος πολυμέρειας δοκιμάζονται. Οφείλουμε να προσαρμοστούμε σε μια νέα πραγματικότητα, να έχουμε μια αίσθηση και να διαβάζουμε τον χάρτη των εξελίξεων για να είμαστε ένα βήμα μπροστά. Για την Ουκρανία θα έχουμε ένα δύσκολο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σε δύο εβδομάδες για να συζητήσουμε πώς θα αξιοποιήσουμε τους ρωσικούς δεσμευμένους πόρους, αν πρόκειται να κάνουμε τέτοιο βήμα, θα πρέπει να είμαστε ασφαλείς ότι πατάμε σε στέρεα νομική βάση.

Πέρα των ζητημάτων αρχής, η Ελλάδα έχει ένα λόγο παραπάνω να υπερασπίζεται το απαραβίαστο των συνόρων. Είναι η βασική κορωνίδα του συστήματος διεθνών σχέσεων, όπως οικοδομήθηκε μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Θέλουμε ως Ελλάδα να είμαστε ουδέτεροι όταν υπάρχει μια ξεκάθαρη εισβολή μιας χώρας;».

-Τη στρατηγική της κυβέρνηση στην εξωτερική πολιτική: «Η Ελλάδα έχει ενισχύσει την αξιοπιστία της γιατί έχει σταθερές, στέρεες βάσεις. Δεν σημαίνει ότι είμαστε και με τον αστυφύλαξ και με τον χωροφύλαξ. Πρέπει να κρινόμαστε από τα αποτελέσματά μας. Θα εξακολουθώ να πιστεύω ότι οι χώρες είναι αξιόπιστες όταν τιμούν τις συμμαχίες τους. Υπάρχει συσχέτιση της οικονομικής σταθερότητας και της δυνατότητας της χώρας να ασκήσει μια δυναμική εξωτερική πολιτική. Είμαστε μέλος της Ε.Ε., έχουμε και ένα πρόσθετο σημείο αναφοράς που δεν μπορούμε να το παραγνωρίσουμε. Οφείλουμε να συντασσόμαστε με τις ευρωπαϊκές αποφάσεις».