Το ενεργειακό πακέτο που παζαρεύουν οι ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής

Οι ΗΠΑ και η ΕΕ ανακοίνωσαν σήμερα τη δημιουργία ομάδας εργασίας που θα έχει στόχο τη μείωση της εξάρτησης της Ευρώπης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, λόγω του πολέμου που διεξάγει η Ρωσία στην Ουκρανία.

Οι ΗΠΑ θα προσπαθήσουν να παράσχουν φέτος στην Ευρώπη επιπλέον 15 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα υγροποιημένου φυσικού αερίου, στο πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας που αποκαλύφθηκε από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σύμφωνα με ανακοίνωση.

Όπως έγγραψαν χθες οι Financial Times οι ΗΠΑ είναι κοντά στην οριστικοποίηση σχεδίου για την προμήθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης με έως και 15 δισ. επιπλέον κυβικά μέτρα υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) έως το τέλος του 2022.

Η συμφωνία έχει σκοπό να βοηθήσει την Ευρώπη να περιορίσει την ενεργειακή της εξάρτηση από τη Ρωσία, καθώς οι Βρυξέλλες έχουν θέσει στόχο να περιορίσουν την εξάρτηση από τη Ρωσία κατά τα δύο τρίτα ήδη από φέτος, δηλαδή κατά 50 δισ. κ.μ.

Το 2021, οι ΗΠΑ προμήθευσαν την Ευρώπη με 22 δισ. κυβικά μέτρα, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕ.

«Πρόκειται για επιπλέον LNG από τις ΗΠΑ για την Ευρωπαϊκή Ένωση, αντικαθιστώντας έτσι το ρωσικό LNG που είχαμε μέχρι στιγμής», δήλωσε η Φον ντερ Λάιεν την Πέμπτη.

Η Ε.Ε. δέχεται έντονες πιέσεις να απαγορεύσει τις εισαγωγές ρωσικής ενέργειας, αλλά ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς έχει ταχθεί ενάντια στην άμεση απαγόρευση των ορυκτών καυσίμων της χώρας, λέγοντας ότι μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να προκαλέσει ύφεση.

Η Ε.Ε. παρουσίασε τα σχέδιά της να εισάγει επιπλέον 50 δισ. κ.μ. LNG από διεθνείς παραγωγούς, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, του Κατάρ και της Αιγύπτου αυτόν τον μήνα, αλλά ορισμένοι αναλυτές έχουν προειδοποιήσει ότι το σχέδιο δεν είναι ρεαλιστικό.

Με δεδομένο, άλλωστε, ότι τα εργοστάσια LNG των ΗΠΑ δουλεύουν ήδη με πλήρη δυναμικότητα, αναλυτές λένε ότι το μεγαλύτερο μέρος του επιπλέον φυσικού αερίου που θα πάει στην Ευρώπη θα πρέπει να προέρχεται από εξαγωγές που σε διαφορετική περίπτωση θα είχαν πάει σε άλλα μέρη του κόσμου.

"Αναμένουμε ότι τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για τη στήριξη των ευρωπαϊκών εισαγωγών LNG θα βασίζονται στην ανακατανομή της υπάρχουσας προσφοράς", ανέφεραν σε έκθεσή τους αναλυτές της Goldman Sachs, σημειώνοντας ότι "μια τέτοια ανακατανομή συμβαίνει ήδη" επειδή οι ευρωπαϊκές τιμές φυσικού αερίου έχουν εκτοξευτεί και είναι οι υψηλότερες στον κόσμο.

Κοινές προμήθειες, αλλά όχι πλαφόν

Οι ηγέτες της ΕΕ πάντως αναμένεται να συμφωνήσουν σήμερα να «συνεργαστούν για την κοινή αγορά φυσικού αερίου, LNG και υδρογόνου» πριν από τον επόμενο χειμώνα και να συντονίσουν την κάλυψη των αποθηκών αερίου, σύμφωνα με το προσχέδιο απόφασής τους στη Σύνοδο Κορυφής, που είδε το Reuters.

Αυτές οι κινήσεις στοχεύουν στη δημιουργία ενός αποθέματος ανεφοδιασμού μη ρωσικού φυσικού αερίου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή της ΕΕ θα ηγηθεί των διαπραγματεύσεων για τη συγκέντρωση της ζήτησης και την αναζήτηση φυσικού αερίου, σύμφωνα με ένα μοντέλο που χρησιμοποίησε το μπλοκ για την αγορά εμβολίων κατά του Covid-19.

Ωστόσο, οι χώρες παραμένουν διχασμένες ως προς το αν θα επιβληθούν απευθείας κυρώσεις στο ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, μια κίνηση που έχουν ήδη γίνει από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ένα εμπάργκο της ΕΕ θα απαιτούσε ομόφωνη έγκριση και από τα 27 κράτη μέλη.

Η Λετονία και η Πολωνία είναι μεταξύ εκείνων που επιδιώκουν να σταματήσουν τα εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ ημερησίως που πληρώνει η Ευρώπη στη Ρωσία για ορυκτά καύσιμα. «Οι ενεργειακές κυρώσεις είναι ένας τρόπος να σταματήσει η ροή χρημάτων στα πολεμικά ταμεία του (Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ) Πούτιν», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Λετονίας, Άρτουρς Κάρινς. «Το πιο λογικό μέρος για να προχωρήσουμε είναι στο πετρέλαιο και τον άνθρακα».

Η Γερμανία, η οποία λαμβάνει το 18% των εξαγωγών φυσικού αερίου της Ρωσίας, και η Ουγγαρία είναι μεταξύ εκείνων που αντιτίθενται, επικαλούμενες την οικονομική ζημιά που θα προκαλούσε ένα εμπάργκο πετρελαίου.

Η Ισπανία, το Βέλγιο, η Ιταλία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία πρότειναν ανώτατα όρια τιμών ενέργειας και αποσύνδεση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου, για να ελαφρύνουν τους λογαριασμούς των καταναλωτών. Άλλες χώρες, όμως, προειδοποιούν ότι το πλαφόν στις τιμές χονδρικής θα προκαλούσε προβλήματα και θα υπονόμευε τις προσπάθειες για στροφή στην πράσινη ενέργεια.

Οποιεσδήποτε αποφάσεις σε επίπεδο ΕΕ είναι πιθανό να καθυστερήσουν έως ότου εκδοθεί έκθεση από τις ρυθμιστικές αρχές ενέργειας αυτόν τον μήνα σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ.