Για να υπάρξει το νέο ΕΣΥ, πρέπει να αλλάξει ο σχεδιασμός του συστήματος, με επίκεντρο τις ανάγκες του ασθενή. Αυτό απαιτεί εκτίμηση των υγειονομικών αναγκών και τις παρακάτω προϋποθέσεις:
1. Καθορισμός υγειονομικών προτεραιοτήτων. Ποιες ασθένειες και σε ποιους χειρισμούς πρέπει να επικεντρωθούμε (αναπνευστικές παθήσεις, ηλικιωμένοι). Να υπάρξουν στρατηγικές διαχείρισης των νοσημάτων. Στην Αγγλία είχαν θέσει πριν από 10 χρόνια στόχο να μειώσουν κατά 90% τη θνησιμότητα από καρδιαγγειακά νοσήματα και το κατόρθωσαν με συγκεκριμένες στρατηγικές.
2. Έμφαση στην ποιότητα της φροντίδας. Να καθοριστούν υψηλά standards ποιότητας και να εισαχθούν δείκτες μέτρησης της ποιότητας, για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια φροντίδα και τη φαρμακευτική περίθαλψη.
3. Έμφαση στην καταπολέμηση των υγειονομικών ανισοτήτων. Να αξιολογούμε την υγεία όπως παρέχεται στην κοινωνία, δηλαδή την υγεία ως αποτέλεσμα συνθηκών διαβίωσης και κοινωνικών - οικονομικών συνθηκών. Να διαμορφωθούν στρατηγικές ώστε οι λιγότερο ευημερούσες ομάδες του πληθυσμού να έχουν τη φροντίδα που χρειάζονται, άρα και καλύτερη υγεία. Συνήθως σε αυτές τις ομάδες υπάρχουν υψηλά ποσοστά ανεργίας, χαμηλών εισοδημάτων και τα περισσότερα προβλήματα υγείας. Πρέπει να εστιάσουμε κατάλληλα, ώστε να καταπολεμηθούν οι κοινωνικές ανισότητες.
4. Συνέχεια της φροντίδας. Θα πρέπει να καταρτίσουμε συνεκτικά πρωτόκολλα αντιμετώπισης νοσημάτων, τα οποία περιλαμβάνουν πρωτοβάθμια, νοσοκομειακή φροντίδα, φαρμακευτική περίθαλψη και αποκατάσταση. Πρέπει να διασφαλιστεί η διασύνδεση μεταξύ όλων των βαθμίδων περίθαλψης.
Αν τα κάνουμε αυτά, τότε θα έχει νόημα να διαμορφώσουμε έναν εθνικό δείκτη πρωτοβάθμιων υπηρεσιών υγείας και έναν εθνικό δείκτη υπηρεσιών δημόσιας υγείας. Ο δείκτης πρωτοβάθμιας έχει σχέση με την αντιμετώπιση των υγειονομικών αναγκών στην κοινότητα και ο δείκτης για τις υπηρεσίες δημόσιας υγείας έχει σχέση με την πρόληψη στον γενικό πληθυσμό και σε όλους τους άλλους παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία (Βοήθεια στο Σπίτι, κοινωνικές υπηρεσίες).
Οι κοινωνικές και οι υπηρεσίες δημόσιας υγείας μπορούν να παρέχονται σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, αλλά οι υπηρεσίες υγείας πρέπει να έχουν μια αποκεντρωμένη διάρθρωση στο Υπουργείο Υγείας.
Το σύστημα υγείας και η ζωή μας γενικότερα κατακλύζονται από δεδομένα, τα οποία μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε ώστε να παρατηρούμε ευαίσθητες παραμέτρους, όπως ποιοι καταναλώνουν περισσότερες υπηρεσίες υγείας ή ποιοι καπνίζουν περισσότερο. Θα αξιολογούμε έτσι τι μας δίνει αυτή η φροντίδα και θα μπορούμε να βελτιώνουμε τις παροχές.
Αν έχουμε όλες αυτές τις αρχές, θα μπορούμε να έχουμε και μια αποδοτικότερη φροντίδα υγείας. Θα έχουμε, δηλαδή, τη δυνατότητα να αξιολογούμε κάθε επένδυση που γίνεται, με βάση την ποιότητά της στη φροντίδα και την επιρροή της στους υγειονομικούς δείκτες. Θα ξέρουμε, δηλαδή, αν τα χρήματα που δίνουμε πιάνουν τόπο.
*Ο κ. Αντώνης Καρόκης είναι Διευθυντής Εταιρικών Υποθέσεων της MSD Ελλάδας.