Η Γαλλία, η Ελλάδα και ο... Σόιμπλε

Το 2003, ο τότε Γερμανός υπουργός Οικονομικών Χανς Άιχελ είχε ζητήσει από την Αθήνα να καταψηφίσει σε επίπεδο υπουργών Οικονομικών την πρόταση της Κομισιόν για την έναρξη της διαδικασίας του υπερβολικού ελλείμματος εναντίον της χώρας του και της Γαλλίας. Η πρόταση βασιζόταν στον δημοσιονομικό κανόνα του τότε Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Η καταψήφιση της πρότασης της Κομισιόν με την ψήφο και της Ελλάδας έβγαλε τη Γερμανία και τη Γαλλία από τη δύσκολη θέση εκείνη την εποχή. Η Γερμανία πήρε το μάθημά της και εφαρμόζοντας τις μεταρρυθμίσεις της Ατζέντας 2010 κατάφερε να μετατραπεί εκ νέου σε οικονομική δύναμη μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Δεν συνέβη το ίδιο με τη Γαλλία.

Όμως, όταν ήλθε η ώρα της ελληνικής κρίσης, η Γερμανία ανταπέδωσε με αυστηρότητα, προεξάρχοντος του υπουργού  Οικονομικών κ. Σόιμπλε. Το σημερινό δημόσιο χρέος της Ελλάδας, ύψους 356 δισ. ευρώ περίπου πέρυσι, θα μπορούσε να είναι κατά 50 δισ. ευρώ χαμηλότερο. Αυτό θα γινόταν αν ο κ. Σόιμπλε δεχόταν να δανειστούν απευθείας οι ελληνικές τράπεζες από τον EFSF και όχι από το ελληνικό κράτος.

Όμως, ο κ. Σόιμπλε δεν το δέχθηκε, με αποτέλεσμα το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους (PSI) να είναι τελικά κάπου 60 δισ. ευρώ καθαρά, καθώς η Ελλάδα δανείστηκε το ποσό για να ανακεφαλαιοποιήσει τον τραπεζικό τομέα. 

Δεν ήταν η μοναδική φορά που η Γερμανία ήταν αυστηρή. Το ίδιο συνέβη όταν συζητιόνταν οι όροι της «αποφοίτησης» της Ελλάδας από τα μνημόνια. Η Γερμανία ζητούσε να καταγράφει η χώρα μας πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ για 10 χρόνια. Ήταν η παρέμβαση της Γαλλίας η οποία οδήγησε στον συμβιβασμό των 5 χρόνων.   

Από την άλλη πλευρά, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι η Γερμανία πήρε το μεγαλύτερο ρίσκο στη χρηματοδοτική στήριξη της Ελλάδας. Η Γερμανία είχε το μεγαλύτερο μερίδιο (25% περίπου), ως η μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ, στα διακρατικά δάνεια (GLF), αρχικού ύψους 52,9 δισ. ευρώ, και εμμέσως στα δάνεια του EFSF και του ESM προς την Ελλάδα. 

Η Γαλλία, η οποία τήρησε πάντοτε μια πιο φιλική στάση κατά τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης, ήταν ο δεύτερος μεγαλύτερος χρηματοδότης της χώρας μας με 20% περίπου στα δάνεια GLF.  Γι’ αυτό της αναλογούσαν 1,7 δισ. ευρώ το 2024 και 1,1 δισ. ευρώ φέτος από τα ποσά των διακρατικών δανείων (GLF) που αποπληρώνει η Ελλάδα.

Και είναι ευτυχής σύμπτωση ότι η φετινή αποπληρωμή του 1,1 δισ. ευρώ θα βοηθήσει τη Γαλλία να επιτύχει τον στόχο για το δημοσιονομικό έλλειμμα, με αποτέλεσμα να τύχει θετικής δημοσιότητας σε γαλλικά μέσα ενημέρωσης όπως οι Le Monde, L’Express κ.λπ.  

Με δεδομένα τα διαρθρωτικά προβλήματα της γαλλικής οικονομίας και τη νοοτροπία μεγάλου μέρους της κοινής γνώμης εκεί, το πιθανότερο είναι ότι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ θα συνεχίσει να παλεύει με τα κύματα το 2026 και μετά.

Η Ελλάδα θα μπορούσε να επιταχύνει το πρόγραμμα αποπληρωμής των διακρατικών δανείων της, αυξάνοντας τις ετήσιες δόσεις, ώστε να μειώσει ταχύτερα το δικό της χρέος και να εισπράξει η Γαλλία κοντά στα 2 δισ. ευρώ το 2026. Δεν είναι εξάλλου δύσκολο να αποπληρώσει 8 δισ. αντί 5,5 δισ. ευρώ το 2026, από τη στιγμή που το «μαξιλάρι ρευστότητας» ξεπερνάει τα 35 δισ. ευρώ.  

Όμως, το καλύτερο για την Ελλάδα, το πολιτικό της σύστημα και τον λαό της θα ήταν να δουν τι συμβαίνει σήμερα στη Γαλλία και να φροντίσουν να μην επαναλάβουν τα λάθη του παρελθόντος. Ακόμη κι αν σημαίνει ότι δεν θα δικαιωθεί ο αγαπημένος Μαρκ Τουέιν.