Ράχμαν κατά Νετανιάχου: Ο λιμός δεν είναι νόμιμη μορφή αυτοάμυνας

Οι πόλεμοι σε Ουκρανία και Ισραήλ κατάφεραν να χωρίσουν τη Δύση και όχι στις γνωστές παλιές γραμμές αριστεράς-δεξιάς. Γιατί έχει γίνει τόσο περίπλοκος ο ιδεολογικός χάρτης.

Ράχμαν κατά Νετανιάχου: Ο λιμός δεν είναι νόμιμη μορφή αυτοάμυνας
Ο αρθρογράφος των Financial Times Gideon Rachman
  • του Gideon Rachman
Αν μου πει κάποιος την άποψή του για ένα ζήτημα, συχνά έχω μια σχετικά καλή ιδέα ως προς το τι νομίζει για κάτι άλλο. Μια ψήφος υπέρ της Αποχώρησης ή της Παραμονής στο δημοψήφισμα της Βρετανίας για το Brexit είναι ένας ισχυρός δείκτης απόψεων για άλλα ζητήματα -όπως η μετανάστευση, η θανατική ποινή ή ο Ντόναλντ Τραμπ.

Αλλά αυτό το μοτίβο πρόβλεψης καταρρέει σε ό,τι αφορά την Ουκρανία και τη Γάζα. Μεταξύ των σχολιαστών –και ακόμα και των κυβερνήσεων- μπορείς να βρεις ομάδες που είναι φιλοϊσραηλινές και φιλοουκρανικές· φιλοουκρανικές και φιλοπαλαιστινιακές· φιλορωσικές και φιλοϊσραηλινές· και φιλορωσικές και φιλοπαλαιστινιακές.

Φυσικά, οι όροι όπως «φιλοπαλαιστινιακός» ή «φιλορωσικός» είναι πολύ ανακριβείς. Καλύπτουν μια μεγάλη γκάμα θέσεων. Αλλά παραμένουν μια χρήσιμη συντομογραφία για πραγματικούς πολιτικούς διαχωρισμούς.

Συχνά, οι διαχωρισμοί μεταξύ των «φιλο-» και των «αντι-» στρατοπέδων εκφράζονται ως λογομαχίες για τη δυτική εξωτερική πολιτική. Αυτοί στο «φιλοπαλαιστινιακό» στρατόπεδο θέλουν να ασκηθούν κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου κατά των Ισραηλινών ηγετών και να αυξηθούν οι πιέσεις στη χώρα. Η «φιλοϊσραηλινή» ομάδα υποστηρίζει ευρύτερα το να δοθεί στην κυβέρνηση του Νετανιάχου το ελεύθερο και απορρίπτουν τις κατηγορίες πως το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία.  

Σε ό,τι αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι «φιλορώσοι» τείνουν να υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει νόμιμες δυσαρέσκειες που πρέπει να αναγνωριστούν. Η «φιλοουκρανική» θέση είναι να απαιτηθεί αυξημένη υποστήριξη για το Κίεβο και πολλή περισσότερη πίεση στον Πούτιν.

Γιατί λοιπόν έχει γίνει τόσο περίπλοκος ο ιδεολογικός χάρτης μετά το ξέσπασμα των πολέμων στην Ουκρανία και στη Γάζα;

Το «φιλοουκρανικό, φιλοϊσραηλινό» πλήθος συσχετίζεται στενά με την ομάδα που κάποτε ήταν γνωστή ως νεοσυντηριτικοί. Βλέπουν τόσο την Ουκρανία, όσο και το Ισραήλ ως δημοκρατίες που δέχονται επίθεση και αξίζουν υποστήριξης.

Ο Γάλλος φιλόσοφος Bernard Henri-Lévy είναι παθιασμένος υποστηρικτής της Ουκρανίας και πρόσφατα υπεραμύνθηκε του Ισραήλ έναντι των κατηγοριών περί γενοκτονίας, υποστηρίζοντας πως «ένας γενοκτόνος στρατός δεν χρειάζεται δυο χρόνια για να κερδίσει έναν πόλεμο σε μια περιοχή που έχει το μέγεθος του Λας Βέγκας… Το να μιλάμε για γενοκτονία στο Ισραήλ είναι προσβολή της κοινής λογικής».

Άλλοι τους οποίους θα κατέτασσα στο φιλοουκρανικό, φιλοϊσραηλινό στρατόπεδο είναι ο ιστορικός Niall Ferguson και ο δημοσιογράφος Bari Weiss.

Το φιλοουκρανικό, φιλοπαλαιστινιακό πλήθος επικεντρώνεται περισσότερο στα ανθρώπινα δικαιώματα και τα εγκλήματα πολέμου -αντί των ζητημάτων της δημοκρατίας και του ποιος έριξε την πρώτη σφαίρα. Υπό το πρίσμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η Ρωσία και το Ισραήλ μπαίνουν στο ίδιο στρατόπεδο –κατηγορούνται για τους μαζικούς φόνους αθώων πολιτών και την παραβίαση του διεθνούς δικαίου.

Αυτή η λογική είναι που έχει οδηγήσει το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο να εκδώσει εντάλματα σύλληψης κατά του Βλαντίμιρ Πούτιν και κατά του Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσες, που πρόσφατα κατηγόρησε το Ισραήλ για γενοκτονία, υποστηρίζει πως είναι υποκριτικό η δύση να καταδικάζει τη Ρωσία αλλά να υποστηρίζει το Ισραήλ.

Έπειτα υπάρχει η φιλορωσική και φιλοϊσραηλινή θέση που είναι κοινή μεταξύ των θαυμαστών των αυταρχικών καθεστώτων. Ο Βίκτορ Ορμπάν, ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, αποτελεί παράδειγμα αυτής της στάσης. Έχει συχνά βάλει εμπόδια στην επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία από την ΕΕ, και έχει προειδοποιήσει πως η δυτική υποστήριξη της Ουκρανίας μπορεί να οδηγήσει σε παγκόσμιο πόλεμο.

Ο Ορμπάν είναι επίσης ο μόνος ηγέτης της ΕΕ που υποδέχθηκε τον Νετανιάχου στη χώρα του από τότε που του άσκησε κατηγορίες το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.

Διάφορες εκδοχές της θέσης του Όρμπαν μπορούν να βρεθούν σε όλη την ευρωπαϊκή ακροδεξιά –όπου η εχθρότητα απέναντι στους Μουσουλμάνους μετανάστες μπορεί να μεταφραστεί σε υποστήριξη προς το Ισραήλ· και ο εθνικισμός, ο κοινωνικός συντηριτισμός και η καχυποψία έναντι του ΝΑΤΟ μπορούν να δημιουργήσουν συμπάθεια για τη Ρωσία. Η φιλορωσική, φιλοϊσραηλινή θέση συχνά φαίνεται να είναι η πιο ακριβής περιγραφή της στάσης του Τραμπ.

Υπάρχει όμως επίσης ένα στέλεχος απομονωτιστικής ακροδεξιάς σκέψης στην Αμερική που είναι φιλορωσική και αυξανόμενα φιλοπαλαιστινιακή. Ο επιφανής παρουσιαστής Tucker Carlson έδειξε συμπάθεια στον Πούτιν και έκανε επαινετικά τηλεοπτικά ρεπορτάζ απ' τη Ρωσία.

Οι επικριτές του Ισραήλ είναι τακτικοί θεατές της εκπομπής του. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται η Marjorie Taylor Greene, μέλος του Κογκρέσου που κάποτε θεωρούνταν μια από τις πιο πιστές ακόλουθους του Τραμπ αλλά έγινε η πρώτη εκλεγμένη Ρεπουμπλικάνα που κατηγόρησε το Ισραήλ για γενοκτονία.

Τόσο ο Carlson όσο και η Greene έχον κατηγορηθεί για αντισημιτισμό. Αλλά οι θέσεις τους για το Ισραήλ και την Ουκρανία μπορεί να θεωρηθούν έκφραση μιας ασυμβίβαστης μορφής του εθνικισμού «Πρώτα η Αμερική». Θεωρούν πως και οι δυο χώρες προσπαθούν να σύρουν τις ΗΠΑ σε πολέμους.

Πού βρίσκομαι εγώ λοιπόν σε αυτό το φάσμα; Πρώτα, επιτρέψτε μου να κάνω στον εαυτόν μου μια χάρη που δεν έχων κάνει σε άλλους και να πω πως οι όροι «φιλοϊσραηλινός» και «φιλοπαλαιστίνιος» είναι πολύ χονδροειδείς για να περιγράψουν τις απόψεις μου.

Αλλά –χρησιμοποιώντας τις δικές μου ελλαττωματικές κατηγορίες- θα έλεγα πως τα τελευταία δυο χρόνια, η συμπάθειά μου έχει πάει από το «φιλοουκρανικό, φιλοϊσραηλινό στρατόπεδο» στο «φιλοουκρανικό, φιλοπαλαιστινιακό στρατόπεδο». Και αυτό επειδή, στην αρχή των πιο πρόσφατων πολέμων τόσο το Ισραήλ, όσο και η Ουκρανία ήταν ξεκάθαρα τα θύματα επιθετικότητας και εγκλημάτων πολέμου κατά αμάχων.

Αλλά τα τελευταία δυο χρόνια τα πράγματα έχουν αλλάξει. Οι μαζικοί φόνοι Παλαιστίνιων αμάχων από το Ισραήλ και η χρήση του λιμού ως όπλου πολέμου δεν μπορούν να δικαιολογηθούν ως νόμιμη μορφή αυτοάμυνας.

Η Ουκρανία εξακολουθεί πραγματικά να πολεμά για την ύπαρξή της –και γενικά το κάνει με συγκράτηση και με σεβασμό για τις ζωές των αμάχων. Αντιθέτως, παρά την επιμονή της κυβέρνησης του Νετανιάχου πως το Ισραήλ αντιμετωπίζει υπαρξιακή απειλή, δεν υπάρχει πιθανότητα τα τελευταία κατάλοιπα της Χαμάς να μπορέσουν να εξαλείψουν την ύπαρξη του Ισραήλ ως κράτους.

Η κτηνωδία των τακτικών του Νετανιάχου δεν μπορεί καν να δικαιολογηθεί ως προσπάθεια να σωθούν οι Ισραηλινοί όμηροι. Πράγματι, τους θέτει σε κίνδυνο. Για εμένα, τουλάχιστον, η Ουκρανία και το Ισραήλ βρίσκονται πλέον σε διαφορετικές πλευρές του ηθικού βιβλίου.

© The Financial Times Limited 2025. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v
Απόρρητο