Εντείνονται τα προβλήματα των κεντροδεξιών ηγετών

Sarkozy, Merkel και Berlusconi αντιμετωπίζουν προβλήματα δημοτικότητας και εσωκομματικών τριβών. Μήπως αντανακλούν μία αριστερή στροφή στην Ευρώπη; Ίσως, αλλά χωρίς ικανό ηγέτη, η Κεντροαριστερά δεν μπορεί να ανταποκριθεί.

Δημοσιεύθηκε: 12 Ιουλίου 2010 - 15:15

Εντείνονται τα προβλήματα των κεντροδεξιών ηγετών

Όπως κατά τη δεκαετία του 1990 η Ευρώπη είχε στραφεί στην Κεντροαριστερά, έτσι στη δεκαετία του 2000 φαίνεται πως η Γηραιά Ήπειρος στρέφεται στη Δεξιά. Στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, τη Σουηδία και προσφάτως στη Βρετανία και την Πολωνία, τα κόμματα της Κεντροδεξιάς έχουν ανέλθει στην εξουσία. Το ηγετικό τρίο των συντηρητικών -η κ. Angela Merkel και οι κ. Nicolas Sarkozy και Silvio Berlusconi- κυριαρχεί στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή. Και οι τρεις τους, όμως, βρίσκονται πλέον αντιμέτωποι με σοβαρές δυσκολίες και με σημαντική μείωση της δημοτικότητάς τους. Το ερώτημα είναι εύλογο: μήπως πλησιάζει το τέλος της κεντροδεξιάς κυριαρχίας στην Ευρώπη;

Ο κ. Sarkozy, Πρόεδρος της Γαλλίας, αυτήν την εβδομάδα βρέθηκε στο μέσο ενός σίριαλ κατηγοριών για τους δεσμούς που έχουν κυβερνητικοί αξιωματούχοι -και ο ίδιος προσωπικά- με τον όμιλο της Lilian Bettencourt, την κληρονόμο της L’Oreal, η οποία κατηγορείται για φοροδιαφυγή. Ο κ. Sarkozy κατηγορείται ότι έλαβε χρηματοδότηση 150.000 ευρώ για την προεκλογική του καμπάνια το 2007, ενώ η γαλλική νομοθεσία επιτρέπει δωρεές μέχρι 7.500 ευρώ.

Ο άνθρωπος που φέρεται να έλαβε αυτήν τη δωρεά -όπως και άλλες- είναι ο κ. Eric Woerth, νυν υπουργός Απασχόλησης και Συντάξεων και τότε ταμίας και υπεύθυνος για τη χρηματοδότηση του κόμματος του κ. Sarkozy. Η σύζυγος του κ. Woerth, Florence ήταν οικονομική σύμβουλος της Bettencourt. Η κυβέρνηση απορρίπτει σθεναρά όλες τις κατηγορίες, όμως ο αρνητικός αντίκτυπος από αυτήν την ιστορία έχει πλήξει σημαντικά την ήδη μειωμένη δημοτικότητα του Γάλλου Προέδρου.

Ο κ. Sarkozy, αν και έχει παρεισφρήσει στην παραδοσιακή γαλλική elite, συμπεριφέρεται με πιο εντυπωσιακό πολιτικό και κοινωνικό style απ' ό,τι οι προκάτοχοί του, προκαλώντας το γαλλικό κατεστημένο. Τώρα αναγκάζεται να ζήσει πιο συμβατικά καθώς οι γηραιότεροι του κόμματός του τον καλούν να απολογηθεί στην εκλογική βάση του κόμματος. Ο κεντροδεξιός, πρώην πρωθυπουργός κ. Dominique de Villepin, ορκισμένος εχθρός του κ. Sarkozy, τον προηγούμενο μήνα ανακοίνωσε τη δημιουργία νέου κόμματος, δηλώνοντας και αυτός ότι θα συνεχίσει το έργο του Charles de Gaulles.

Ο κ. Silvio Berlusconi επίσης προκάλεσε το πολιτικό κατεστημένο της χώρας του πριν από περίπου 20 χρόνια. Για τον κ. Berlusconi η αναμέτρηση αυτή ήταν ευκολότερη, δεδομένων του πλούτου του και της ισχύος του από τον όμιλο των media που κατέχει, αλλά επίσης και από την κατάρρευση του πάλαι ποτέ ηγεμονικού κεντροδεξιού κόμματος των χριστιανοδημοκρατών. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με τη συναρπαστική σκανδαλολογία αλλά και την αδυναμία της Αριστεράς, του έδωσαν ισχύ για περισσότερο από μία δεκαετία.
Όλα αυτά όμως φθίνουν. Δύο υπουργοί του παραιτήθηκαν μέσα σε διάστημα δύο μηνών υπό το βάρος των κατηγοριών για διαφθορά και κατάχρηση δημόσιου χρήματος (και εδώ οι κατηγορίες διαψεύδονται). Ο κ. Gianfranco Fini, κάποτε στενός συνεργάτης και πρόεδρος της βουλής, τώρα βρίσκεται σε ανοιχτή και επιθετική αντιπαράθεση με αυτόν.

Ο πρωθυπουργός δεν έχει ακόμη καταφέρει να περάσει την προτεινόμενη νομοθεσία για την πειρατεία και τις υποκλοπές, αλλά ήδη αρκετές ιταλικές εφημερίδες καταφέρονται εναντίον του. Επίσης, φέρεται να έχει έρθει σε αντιπαράθεση με τον κ. Giullio Tremonti, τον υπουργό Οικονομικών, αναφορικά με το προτεινόμενο πακέτο λιτότητας. Η κατάσταση έφτασε σε τέτοιο σημείο ώστε αναγκάστηκε να καλέσει ψήφο εμπιστοσύνης στη βουλή για να περάσει το σχετικό νομοσχέδιο. Η πολιτική σεναριολογία, στην οποία οι Ιταλοί επιδίδονται, φέρει ως επικρατέστερους διαδόχους του τον κ. Fini ή τον κ. Tremonti. Τα κόμματα της Δεξιάς που απαρτίζουν τον κυβερνητικό συνασπισμό αποδεικνύονται διστακτικά στο να συνεχίσουν και αναζητούν την επόμενη γενιά ηγεσίας.

Το τελευταίο μέλος του ηγετικού τρίο επίσης επικράτησε στο εγχώριο πολιτικό κατεστημένο, αλλά διατηρώντας ένα πολύ πιο χαμηλό προφίλ και πιο μετριοπαθή μέθοδο από το έντονο και δραματικό στιλ των κ. Sarkozy και Berlusconi. Η ικανότητα της κ. Angela Merkel στη διαμεσολάβηση και στον συμβιβασμό, όταν ηγήθηκε του μεγάλου συνασπισμού των σοσιαλδημοκρατών και των χριστιανοδημοκρατών, οφείλεται κατά πάσα πιθανότητα σε όσα είχε διδαχτεί ως κόρη ενός πάστορα στην ανατολική Γερμανία. Στην αρχή η δημοτικότητά της βρέθηκε σε πολύ υψηλά επίπεδα. Τώρα όμως, παρά τις επιτυχίες που καταγράφει στην οικονομική πολιτική, δεν έχει κατορθώσει να κάμψει το αίσθημα πολλών Γερμανών κατά της ανάγκης να βοηθηθεί η Ελλάδα. Όπως επίσης δεν έχει κατορθώσει να κάμψει τις εσωκομματικές αντιρρήσεις πάνω σε αυτό το ζήτημα.

Η περίοδος χάριτος των τριών κεντροδεξιών ηγετών της Ευρώπης τελειώνει και τα προβλήματά τους εντείνονται. Σηματοδοτεί όμως αυτό και το τέλος της κεντροδεξιάς ηγεμονίας στην Ευρώπη; Ίσως.

Μέχρι πρότινος οι Ευρωπαίοι, οι οποίοι βρίσκονται αντιμέτωποι με μία οικονομική κρίση χωρίς προηγούμενο, προτιμούσαν να δώσουν τη διακυβέρνηση σε κόμματα που είναι πιο φιλικά σε φιλελεύθερες αγορές. Τώρα το ξανασκέφτονται. Η στάση τους ως προς την Ευρωπαϊκή Ένωση επίσης αλλάζει. Προς το παρόν, υπάρχουν περισσότεροι ευρωσκεπτικιστές στην Αριστερά. Η Κεντροδεξιά, η οποία κατά παράδοση θεωρείται πιο φιλοευρωπαϊκή, είναι περισσότερο εκτεθειμένη.

Σε άλλα μέλη της Ε.Ε. -αν και εκτός ευρωζώνης- η Δεξιά είναι πιο ισχυρή. Ο κεντροδεξιός πρωθυπουργός της Σουηδίας κ. Frederik Reinfeldt απολαμβάνει αξιοζήλευτα ποσοστά δημοτικότητας, ενώ στη Βρετανία ο συντηρητικός κ. David Cameron ακόμη διανύει περίοδο χάριτος. Στην Ισπανία, το Λαϊκό Κόμμα που βρίσκεται στην αντιπολίτευση ενισχύεται σημαντικά βάσει των τελευταίων δημοσκοπήσεων, σε ποσοστά ανώτερα από εκείνα του κυβερνώντος κόμματος. Ο κ. Bronislaw Komorwski, που πρόσφατα εξελέγη Πρόεδρος της Πολωνίας, επίσης είναι αντιπρόεδρος κεντροδεξιού κόμματος.

Τα προβλήματα του γαλλογερμανοϊταλικού τρίο προκύπτουν από τη φύση των πολιτικών τους επιτυχιών. Και οι τρεις -ο καθένας με τον τρόπο του- απαρνήθηκαν το κομματικό κατεστημένο. Τώρα, εν μέσω χαλεπών και δύσκολων καιρών, και οι τρεις αισθάνονται τον κλοιό να σφίγγει από τις εσωκομματικές φοβίες για τις χαμηλές δημοσκοπήσεις. Οι κομματικοί τους συνάδελφοι ανησυχούν ότι θα χάσουν την εξουσία και τους ζητούν να πάνε στην άκρη και να παραδώσουν τα ηνία. Και οι τρεις τους, όμως, έχουν ένα σημαντικό πλεονέκτημα: η Αριστερά στη χώρα τους δεν έχει να παρουσιάσει κάποιον ικανό ηγέτη. Μέχρις ότου αλλάξει αυτό, η ευρωπαϊκή Κεντροδεξιά θα αποδυναμώνεται, αλλά δεν θα ανατρέπεται.

© The Financial Times Limited 2010. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation