Ερχεται "τέλεια καταιγίδα" στον χρυσό

Οι επενδυτές αποδέχονται ξανά τον χρυσό στην επιλεκτική κάστα της ασφάλειας, σε μια στιγμή όπου αποκαλύπτεται και η σπανιότητά του -γεγονός που προμηνύει συγκλονιστικό μέλλον για όσους κατέχουν το μέταλλο.

Δημοσιεύθηκε: 20 Ιανουαρίου 2011 - 07:50

Thomas Kaplan*

Οι επενδύσεις απαιτούν να μετακινούνται τμήματα των ενεργητικών του επενδυτή από τη χρηματοοικονομική σταθερότητα σε μια θέση αποδεκτού ρίσκου, με την ελπίδα της αύξησης του πλούτου εν ευθέτω χρόνω. Ο ορισμός του αποδεκτού ρίσκου άρα ίσως είναι η κύρια ερώτηση για τα επενδυτικά κριτήρια ενός "σώφρονος άνδρα". Στον επενδυτικό κόσμο, αυτό έχει καθιερωθεί ως ο Κανόνας του Σώφρονος, που καθοδηγεί τα άτομα στα οποία έχει ανατεθεί η διαχείριση της περιουσίας άλλων.

Αν και ο κανόνας παραμένει καθοριστική αρχή για τη βιομηχανία fund management μέχρι σήμερα, έχει αλλάξει ένα τουλάχιστον βασικό του κριτήριο. Το 1971, την αντίληψή μας για την απόλυτη ασφάλεια τη μετέβαλε ο τότε Πρόεδρος των ΗΠΑ R. Nixon, που έληξε την πιστοποίηση της αμερικανικής κυβέρνησης ότι κάθε δολάριο σε κυκλοφορία αξίζει ουσιαστικά 1/35 μιας ουγκιάς χρυσού.

Αφού όλα τα μεγάλα νομίσματα συνδέονταν με τον χρυσό μέσω του δολαρίου από το 1945, όταν οι ΗΠΑ κατείχαν το μεγαλύτερο μέρος των νομισματικών αποθεμάτων, η ανακοίνωση εκείνη προκάλεσε μία θεμελιώδη αλλαγή στη χρηματοοικονομική κουλτούρα. Το ρευστό δεν ήταν πλέον χρυσός: τα ποσά των δολαρίων που μπορούσε η Federal Reserve να τυπώσει δεν περιορίζονταν πλέον σε μια αντιστοιχία με αποθηκευμένο μεταλλικό πάγιο ενεργητικό, με πεπερασμένη προσφορά.

Με ένα τεράστιο άλμα πίστης, τα χαρτονομίσματα του δολαρίου και οι συναλλάξιμες υποχρεώσεις της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ έγιναν ενεργητικά "απαλλαγμένα από κίνδυνο", ενώ ο χρυσός, που επί μακρόν θεωρούνταν χρήμα ο ίδιος, αποκαθηλώθηκε ως "εμπόρευμα", ένα ευμετάβλητο "ριψοκίνδυνο ενεργητικό".

Αυτήν την ιστορικά ριζοσπαστική νέα αντίληψη την ενθάρρυναν οι διαχειριστές του χρήματος. Οι κεντρικοί τραπεζίτες ξεφορτώθηκαν χρυσό, κατεβάζοντας τις τιμές κάθετα στη δεκαετία του ’90. Έτσι, ενδυνάμωσαν τη βασική αρχή της επιστήμης του ΜΒΑ ότι το δολάριο και τα αμερικανικά ομόλογα treasuries είναι "απαλλαγμένα από κίνδυνο" και ο χρυσός "απομεινάρι βαρβαρότητας", όπως αναφέρεται στη διάσημη φράση του John Maynard Keynes.

Ακόμα και σήμερα, καθώς το ράλι του χρυσού οδήγησε σε πολυετή υψηλά, ύστερα από μία 20ετή bear market, το μέταλλο εκπροσωπεί μόλις το 0,6% των συνολικών παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών ενεργητικών (μετοχές, ομόλογα και ρευστό). Είναι μέγεθος κοντινό με το ιστορικό χαμηλό 0,3% του 2001 και αισθητά χαμηλότερο από το 3% που ήταν το 1980 και 4,8% το 1968.

Ωστόσο, έρχονται μεταβολές. Έπειτα από μακροχρόνια απουσία, ορισμένοι διαχειριστές κεφαλαίων και κεντρικοί τραπεζίτες ξαναδέχονται τον χρυσό πίσω στην ομάδα με τις σώφρονες επενδυτικές τάξεις. Αποτιμώντας την καταστροφή της χρηματοπιστωτικής βιομηχανίας και των κυβερνητικών ισολογισμών, οι θεματοφύλακες θυμούνται ότι ένας από τους κύριους λόγους κατοχής χρυσού -ότι είναι το μόνο μεγάλο χρηματοπιστωτικό ενεργητικό που δεν εκπροσωπεί την υποχρέωση κάποιου άλλου να αποπληρώσει- δεν είναι μια παλιά αντίληψη που πέρασε από την Ιστορία.

Πιστεύω ότι η νέα αποτίμηση της διαχείρισης κινδύνου βρίσκεται σε βρεφική ηλικία και ότι ο χρυσός, όπως και οι μετοχές και τα ομόλογα, θα αποκαταστήσει τη σχετικά μικρή, αλλά ιστορικά σημαντική θέση του στα επενδυτικά κεφάλαια του πλανήτη. Αν αναλογιστούμε το μικροσκοπικό μέγεθος της αγοράς του χρυσού, θα είναι τεράστιες οι επιπτώσεις μιας πιθανής επιστροφής του στα μεγάλα χαρτοφυλάκια του κόσμου. Γιατί σε αντίθεση με τις μετοχές και τα ομόλογα, των οποίων η προσφορά μπορεί να αυξηθεί για να ανταποκριθεί στη ζήτηση, δεν υπάρχει αρκετός χρυσός για κυκλοφορία στις σημερινές τιμές.

Σύμφωνα με το International Strategy and Investment Group (ISI), αν η κατοχή χρυσού αυξηθεί από το 0,6% των συνολικών ενεργητικών σε μόλις 1,2%, που πάλι είναι χαμηλότερο από τα επίπεδα του 1980, θα αντιστοιχεί σε επιπλέον 26.000 τόνους ή σε 16% του χρυσού που υπάρχει συνολικά στον κόσμο. Δηλαδή, σε 10 χρόνια για τα σημερινά επίπεδα παραγωγής.

Θα ήταν πιθανή μια τέτοια εξέλιξη; Πιστεύω ότι είναι περισσότερο πιθανή παρά απίθανη, καθώς το πολύτιμο μέταλλο βρίσκεται ενώπιον της "απόλυτης καταιγίδας", από την άποψη της προσφοράς - ζήτησης. Σε μια περίοδο όπου οι μεταλλευτικές εταιρίες μετά βίας βρίσκουν αρκετό χρυσό για να αποκαταστήσουν τα αποθέματά τους και η ανάπτυξη της παραγωγής είναι ασθενική, οι κεντρικοί τραπεζίτες όχι μόνο σταμάτησαν να πουλάνε χρυσό αλλά και ευθυγραμμιζόμενοι με τους επενδυτές τον μαζεύουν.

Καθώς και η ευρύτερη αγορά αντιλαμβάνεται ότι η bull market στον χρυσό είναι αληθινή, οι επιπτώσεις στις εταιρίες χρυσορυχείων ίσως αποδειχτούν δραματικές. Μέχρι πρόσφατα, παρά τη θεωρητική τους μόχλευση, οι μεταλλευτικές ολιγωρούν σε σχέση με την εμφάνιση του μετάλλου. Δεν είναι να απορούμε γιατί: Καθώς οι περισσότεροι αναλυτές δεν έχουν μεταβάλει τη μακροχρόνια αποτίμηση των μοντέλων ρευστότητάς τους, ώστε να καθρεφτίζει τη σταθερή bull market στον χρυσό, οι μετοχές εμφανίζουν ολιγωρία εμφάνισης (underperform) λόγω της άποψης ότι είναι παρωχημένες.

Αυτή η αποσύνδεση είναι παρόμοια με την εμπειρία των ενεργειακών μετοχών στις αρχές του 2000. Ενώ το πετρέλαιο εκτινασσόταν, χρειάστηκε πρώτα οι επενδυτές να αποδεχτούν ότι το πετρέλαιο ίσως δεν θα μείνει χαμηλά για πάντα, για να αρχίσουν να προεξοφλούν υψηλότερες τιμές σε σχέση με τις μετοχικές αποτιμήσεις. Καθώς η κεφαλαιοποίηση στην αγορά όλων των χρυσορυχείων είναι ελάχιστα μεγαλύτερη από εκείνη της Apple, οποιαδήποτε κίνηση των επενδυτών να συλλάβουν αυτήν την ενσωματωμένη μόχλευση των εν λόγω μετοχών θα ωθήσει τις χρηματιστηριακές τιμές πολύ υψηλότερα.

Οι asset managers και οι κεντρικοί τραπεζίτες μόλις τώρα αρχίζουν να δέχονται ξανά τον χρυσό στην επιλεκτική κάστα των ενεργητικών επενδυτικής σωφροσύνης. Το ότι αυτό συμβαίνει σε μια στιγμή όπου προκύπτει πως αυτό που μοιάζει να είναι το ασφαλέστερο ενεργητικό στον πλανήτη ίσως είναι και το σπανιότερο δείχνει ένα συγκλονιστικό μέλλον για όσους κατέχουν χρυσό.

*Ο κ. Thomas Kaplan είναι πρόεδρος του Tigris Financial Group.

© The Financial Times Limited 2011. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation