Αεροδρόμια: Συνεχίζονται οι καθυστερήσεις, αρχίζουν οι αλληλοκατηγορίες

Αντιμέτωπα με την πρόκληση των καθυστερήσεων παραμένουν τις τελευταίες ημέρες τα ελληνικά αεροδρόμια, με αιχμή εκείνο της Αθήνας, όπου τα προβλήματα εντείνονται με φόντο τις αλληλοκατηγορίες μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών και χωρίς χρονικό ορίζοντα αποκατάστασης της κανονικότητας.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια της Αεροναυτιλίας, Eurocontrol, την Τετάρτη 1η Οκτωβρίου καταγράφηκαν πάνω από 10.500 λεπτά καθυστερήσεων στα ελληνικά αεροδρόμια, αριθμός αυξημένος κατά 65% σε σχέση με τα 6.000 περίπου λεπτά της προηγούμενης Τετάρτης 24 Σεπτεμβρίου.

Αντίστοιχα, οι καθυστερήσεις την περασμένη Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου ανήλθαν σε 13.200 λεπτά περίπου, υπερδιπλάσιες έναντι των 4.749 λεπτών την προηγούμενη Τρίτη 23 Σεπτεμβρίου.

Σε ό,τι αφορά τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Eurocontrol, την Τετάρτη 1η Οκτωβρίου οι καθυστερήσεις αποτυπώθηκαν σε πάνω από 5.500 λεπτά, αριθμός σχεδόν τετραπλάσιος σε σύγκριση με τα 1.400 λεπτά της προηγούμενης Τετάρτης 24 Σεπτεμβρίου.

Αντίστοιχα την Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου οι καθυστερήσεις στο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας διαμορφώθηκαν σε 5.300 λεπτά περίπου έναντι 1.150 λεπτών μία εβδομάδα νωρίτερα την Τρίτη 23 Σεπτεμβρίου. Ο αριθμός, δηλαδή, των καθυστερήσεων ήταν πενταπλάσιος σε εβδομαδιαία βάση.

Παρόμοια είναι και η εικόνα της Πέμπτης 25 Σεπτεμβρίου, όταν οι καθυστερήσεις διαμορφώθηκαν σε σχεδόν 8.900, σε αρκετά υψηλότερα επίπεδα, δηλαδή, απ’ ό,τι τις τελευταίες ημέρες, ωστόσο, και σε αυτή την περίπτωση ο αριθμός είναι πενταπλάσιος σε σύγκριση με την Πέμπτη 18 Σεπτεμβρίου.

Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, κατά μέσο όρο ο αριθμός καθυστέρησης ανά πτήση που αφίχθη στο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας στις 25 Σεπτεμβρίου προσέγγισε τα 20 λεπτά, όταν ο αντίστοιχος μέσος όρος έναν χρόνο πριν ήταν στα 3 λεπτά περίπου.

Σύμφωνα, πάντα, με το Eurocontrol, την ίδια ημέρα, στις 25 Σεπτεμβρίου μόνο το 35% των πτήσεων αφίχθη στην προγραμματισμένη ώρα του στο «Ελευθέριος Βενιζέλος», ποσοστό που περιορίζεται έτι περαιτέρω στο 31% στις 29 Σεπτεμβρίου.

Η αλήθεια των αριθμών

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, πηγές προσκείμενες στο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας επιμένουν ότι οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας έχουν προχωρήσει σε slow down, μειώνοντας τον αριθμό των πτήσεων που εξυπηρετούν ανά ώρα. Επί της ουσίας, δηλαδή, απορρίπτουν τα επιχειρήματα των ελεγκτών ότι τηρούν τα προβλεπόμενα.

Οι ίδιες πηγές επικαλούνται τα διαθέσιμα στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία, την Τετάρτη 26 Σεπτεμβρίου -όταν και βάσει του Eurocontrol καταγράφηκαν πάνω από 7.000 λεπτά καθυστερήσεων στο «Ελευθέριος Βενιζέλος»-, ο αριθμός των πτήσεων που εξυπηρετήθηκαν ανά ώρα δε συμπίπτει με τον συμφωνηθέντα.

Συγκεκριμένα, ενώ για παράδειγμα μεταξύ 11π.μ. και 12μ.μ. είχε συμφωνηθεί να εξυπηρετηθούν 28 πτήσεις (αφίξεις), εξυπηρετήθηκαν εντέλει 23 πτήσεις. Αντίστοιχα, ενώ μεταξύ 15μ.μ. και 16μ.μ. βάσει προγραμματισμού θα εξυπηρετούνταν 31 πτήσεις, τελικά εξυπηρετήθηκαν 23, με τις υπόλοιπες να μεταφέρονται και να δημιουργείται ντόμινο καθυστερήσεων που έφτασαν, όπως αναφέρουν πηγές προσκείμενες σε μεγάλους αερομεταφορείς, τις 2,5 ώρες.

Υπενθυμίζεται ότι από την πλευρά της, η Ένωση Eλεγκτών Eναέριας Kυκλοφορίας σε ανακοίνωσή της είχε αναφέρει: «Από την αρχή του καλοκαιριού εξυπηρετούμε σε όλες τις μονάδες εναέριας κυκλοφορίας μεγαλύτερο όγκο κυκλοφορίας από τον ήδη αυξημένο που έχει συμφωνηθεί. Ειδικά για τον Δ.Α.Α. εξυπηρετούμε ακόμα και 36 αφίξεις την ώρα παρότι η ονομαστική χωρητικότητα είναι 22 και η αυξημένη χωρητικότητα που έχει συμφωνηθεί είναι 28. Η ίδια η διοίκηση της Υ.Π.Α. με επιστολή προς το Eurocontrol στις 22/8/2025 αναγνωρίζει την υπέρβαση που γίνεται στο συμφωνηθέν όριο.

Πλέον μετά τον εμπαιγμό που υφιστάμεθα δεν έχει νόημα να υπερβάλλουμε εαυτούς και να εξυπηρετούμε κυκλοφορία πάνω από τα ήδη αυξημένα συμφωνηθέντα επίπεδα. Ακόμα και τώρα εξυπηρετούμε πραγματικά 28 αφίξεις την ώρα στον Δ.Α.Α που μαζί με τις πτήσεις που γίνονται εξ όψεως φτάνουμε έως και τις 33 συνολικά αφίξεις την ώρα. Επομένως κανένα «slow down» δεν κάνουν οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας».

Η ΚΥΑ

Πάντως, στην Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) που δημοσιεύτηκε στις 6 Ιουνίου 2025 και έχει υπογραφεί από τους υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Υποδομών και Μεταφορών, αναφέρεται ειδικά για τον κεντρικό Αερολιμένα Αθηνών: «Για τις αφίξεις, θα ισχύσουν συγκεκριμένα τα κάτωθι: Προσέγγιση Αθηνών (αφίξεις): 28 αεροσκάφη/ώρα σε όλη τη διάρκεια της ημέρας για τις πτήσεις IFR και τουλάχιστον 3 αεροσκάφη/ώρα για τις πτήσεις VFR, κατά τις ώρες που το προσδιορισμένο και ανακοινωμένο πρόγραμμα από την Αρχή Συντονισμού Πτήσεων το απαιτεί, ενώ για τις νυχτερινές ώρες μεταξύ 00:00-05:59 τοπική 22 αεροσκάφη/ώρα».

Η χρονική περίοδος αναφοράς είναι από την 1η Μαΐου μέχρι και την 31η Οκτωβρίου κάθε έτους, με την σχετική ΚΥΑ να είναι σε ισχύ για το 2025, το 2026 και το 2027.

Ως προς τις αναχωρήσεις επισημαίνεται: «Για τις αναχωρήσεις δεν υφίσταται περιορισμός διαχείρισης της ροής της εναέριας κυκλοφορίας (ΑTFM). Eιδικά για τον κεντρικό Αερολιμένα Αθηνών, θα γίνεται κατάλληλη παραμετροποίηση του συστήματος PDS/CDM, όπου χρειάζεται, ώστε να υποστηρίζεται μέγιστη επιχειρησιακή δυνατότητα εξυπηρέτησης 35 αναχωρήσεων ανά ώρα κατά τις ώρες που το προσδιορισμένο και ανακοινωμένο σύμφωνα με τα χορηγηθέντα ωράρια (slots) πρόγραμμα δρομολογίων το απαιτεί.

Εφόσον προκύψουν συνθήκες που επηρεάζουν την ομαλή επιχειρησιακή λειτουργία και μειώνουν τη δυνατότητα διαχείρισης των πτήσεων κατά ως άνω, ο αριθμός των αναχωρήσεων που θα εξυπηρετηθεί μπορεί να είναι μικρότερος προκειμένου, ή και μέχρι, να επανέλθουν οι συνθήκες ομαλής επιχειρησιακής λειτουργίας».

Τα αιτήματα των ελεγκτών

Υπενθυμίζεται ότι οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας έχουν κάνει κατά καιρούς λόγο για «ακραία υποστελέχωση» και «έλλειψη σύγχρονου εξοπλισμού», αναδεικνύοντας το ζήτημα και στην πρόσφατη ανακοίνωσή τους.

«Προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο όγκος της εναέριας κυκλοφορίας, ο οποίος κάθε χρόνο σημειώνει νέο ρεκόρ, οι E.E.K. έχουν αποδεχθεί να εργάζονται την καλοκαιρινή περίοδο με μειωμένες ημέρες ανάπαυσης, ώστε να μπορεί να αντεπεξέλθει το σύστημα διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας που είναι ένας από τους πυλώνες στήριξης του τουρισμού στην χώρα μας», αναφέρουν χαρακτηριστικά.

Επισημαίνουν, δε, πως «έχουμε απαιτήσει από την Διοίκηση της Υ.Π.Α. και του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών να αναλάβουν και αυτοί τις ευθύνες τους για την εξυγίανση της Υ.Π.Α. (…) Μέχρι σήμερα δεν έχει καταφέρει η Διοίκηση της Υ.Π.Α. να υπογράψει καμία από τις κρίσιμες συμβάσεις για την προμήθεια νέου συστήματος ραντάρ, καθώς και των συστημάτων επικοινωνιών για την προσέγγιση της Αθήνας και το Κέντρο Ελέγχου Περιοχής Αθηνών Μακεδονίας.

Το μόνο που έχει κάνει είναι να βγάζει διαδοχικά δελτία τύπου στα οποία αναπαράγει τις ίδιες εξαγγελίες, απλά μεταθέτοντας τις ημερομηνίες που θα υλοποιηθεί η προμήθεια του κρίσιμου εξοπλισμού».