Στην τακτοποίηση ενός εκ των πολλών οικονομικοτεχνικών εκκρεμοτήτων γύρω από το καλώδιο, της μεταβίβασης στον ΑΔΜΗΕ των αδειών ιδιοκτησίας και διαχειριστή του GSI, προχώρησε σήμερα η κυπριακή πλευρά.
Σε συνέχεια της κινητοποίησης των τελευταίων ημερών για το καλώδιο και προκειμένου οι υπουργοί Ελλάδας και Κύπρου να μην πάνε με άδεια χέρια στη σύσκεψη της Τρίτης με τον Επίτροπο Ενέργειας Νταν Γιόργκενσεν, η ΡΑΕΚ μεταβίβασε σήμερα στον ΑΔΜΗΕ τις σχετικές άδειες, όπως γράφει ο Φιλελεύθερος.
Το θέμα είχε προαναγγείλει νωρίτερα σήμερα ο υπουργός ΠΕΝ Σταύρος Παπασταύρου, λέγοντας ότι είναι θέμα ημερών να δημοσιευθεί η απόφαση με την οποία οι άδειες για την κυριότητα και διαχείριση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου θα μεταβιβαστεί από τον προηγούμενο φορέα του έργου (Euroasia) στον ΑΔΜΗΕ. Στην πράξη, η μεταβίβαση των αδειών στο νέο φορέα υλοποίησης του καλωδίου έρχεται με καθυστέρηση δύο ετών από τότε που ο ΑΔΜΗΕ απέκτησε το έργο από τον προηγούμενο operator.
Το θέμα ωστόσο των αδειών αποτελεί ένα από τα θεωρητικά πιο εύκολα ζητήματα που διχάζει τα δύο μέρη και φυσικά δεν αφορά αποδέσμευση χρημάτων, που είναι και το ζητούμενο στη διένεξη Ελλάδας - Κύπρου γύρω από το καλώδιο. Στην ουσία, δεν αλλάζει τη μεγάλη εικόνα δύο «εταίρων» που επί της ουσίας τούς χωρίζει μια εντελώς διαφορετική «κοσμοθεωρία» για το έργο.
Η μεν Κύπρος δεν δέχεται να δώσει χρήματα, όταν υπάρχει και το άλλοθι ότι δεν γίνονται έρευνες στον βυθό, λόγω των αντιδράσεων της Τουρκίας. Συνοψίζοντας τη στάση της στη φράση, «ξεκινήστε εσείς τις έρευνες πόντισης του καλωδίου και μετά πληρώνουμε».
Η δε Ελλάδα δεν δέχεται να ξοδέψει άλλο διπλωματικό κεφάλαιο και να αναλάβει μόνη της το γεωπολιτικό ρίσκο, για ένα έργο όπου κύριος ωφελημένος είναι η Λευκωσία, αν η τελευταία δεν επιλύσει τις πολλές οικονομικές και ρυθμιστικές εκκρεμότητες που της αναλογούν. Ειδικά όταν βλέπει ότι η κυπριακή πλευρά δεν έχει πρόθεση να καταβάλει ούτε τα πρώτα 25 εκατομμύρια ευρώ (οι ετήσιες δόσεις θα συνεχιστούν μέχρι το 2029) και υπεκφεύγει των υπολοίπων υποχρεώσεών της.
Η απόσταση που χωρίζει τα δύο μέρη παραμένει χαοτική, που σημαίνει ότι ακόμη και χρόνος να υπήρχε για κάτι το πιο ουσιαστικό, απουσιάζει η διάθεση να βρεθεί η περίφημη «τεχνική» λύση που θα ξεμπλοκάρει το έργο, παρά τις εκ νέου πολιτικές διαβεβαιώσεις ότι Αθήνα και Λευκωσία στηρίζουν το έργο.
Τι άλλο εκκρεμεί
Σταχυολογώντας τα οικονομικοτεχνικά θέματα που εκκρεμούν και τα οποία αναμένεται να τεθούν από την πλευρά Παπασταύρου στη σύσκεψη της Τρίτης, το πρώτο αφορά την αποδέσμευση των 25 εκατ. ευρώ της πρώτης δόσης για το 2025, που κρατά δεσμευμένα ο κύπριος υπ. Οικονομικών Μάκης Κεραυνός, παρότι τα έχει εγκρίνει η ΡΑΕΚ από τον περασμένο Ιούλιο.
Ετερο μείζον θέμα που πυροδοτεί τριβές είναι η αναγνώριση από την κυπριακή πλευρά του συνόλου των 251 εκατ. ευρώ που αποτελούν τις βεβαιωμένες έως σήμερα επενδυτικές δαπάνες του ΑΔΜΗΕ, εκ των οποίων η ΡΑΕΚ έχει αναγνωρίσει μόνο τα 82 εκατ. (εξ ου και η ένσταση που υπέβαλε ο Διαχειριστής, πυροδοτώντας την «έκρηξη» του Προέδρου Χριστοδουλίδη).
Εκκρεμεί επίσης, μεταξύ άλλων, η αναγνώριση του κόστους για τις λεγόμενες σταλίες, δηλαδή των ποσών (κοντά στα 19 εκατ.) που έχει πληρώσει ο ΑΔΜΗΕ σε ερευνητικά σκάφη για την περίοδο που παρέμειναν αδρανή, παρά τον αρχικό προγραμματισμό.