Κάμερες AI σε 600 λεωφορεία: «Βγαίνουν παγανιά» για παραβάσεις

Στο κυνήγι των ελέγχων για τις παραβάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας θα μπουν 600 λεωφορεία της ΟΣΥ, καταγράφοντας προβλήματα του οδικού δικτύου αλλά και «μοιράζοντας» κλήσεις. Ψηφιακές κάμερες με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης θα τοποθετηθούν σε επιλεγμένα 600 λεωφορεία, εντοπίζοντας παραβάσεις και διασφαλίζοντας την απρόσκοπτη κίνηση στις λεωφορειολωρίδες. Παράλληλα, θα καταγράφουν προβλήματα του οδικού δικτύου. Ήδη βρίσκεται στον «αέρα» ο διαγωνισμός της ΟΣΥ για την προμήθεια και λειτουργία του σχετικού συστήματος.

Πρόκειται για έργο αξίας άνω των 1,56 εκατ. ευρώ με ΦΠΑ και χρόνο υλοποίησης 12 μηνών, με καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών την 8η Δεκεμβρίου 2025. Η αποσφράγιση των προσφορών θα γίνει στις 11 Δεκεμβρίου. Το σύστημα εφαρμόζεται ήδη πιλοτικά σε 10 λεωφορειακές γραμμές της Αττικής, με κάμερες που καταγράφουν οχήματα που εισέρχονται παράνομα στις λεωφορειολωρίδες. Καταγράφουν επίσης παράνομα παρκαρισμένα οχήματα και άλλες παραβάσεις.

Ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών Κωνσταντίνος Κυρανάκης τόνισε ότι οι 600 νέες κάμερες ενισχύουν ένα μέτρο που αποδίδει. Όσο προστατεύονται οι λεωφορειολωρίδες, τόσο πιο γρήγορα κινούνται τα λεωφορεία και ο πολίτης το αντιλαμβάνεται άμεσα. Η επιτήρηση δεν γίνεται για να «γραφτούν» όσο περισσότεροι οδηγοί γίνεται, αλλά για τη σωστή λειτουργία του δικτύου μετακινήσεων. Ήδη οι πρώτες κάμερες λειτουργούν πιλοτικά, ενώ προχωρούν οι διαδικασίες για το ενιαίο πληροφοριακό σύστημα παραβάσεων.

Το σύστημα θα συλλέγει, θα αποθηκεύει και θα αναλύει δεδομένα σε πραγματικό χρόνο σχετικά με τις συνθήκες κυκλοφορίας. Θα καταγράφει επίσης την κατάσταση των οδικών υποδομών, όπως φθορές, λακκούβες και ρωγμές. Παράλληλα, θα εντοπίζει τροχαίες παραβάσεις όπως παράνομη στάση, παραβίαση σηματοδότη και κίνηση οχημάτων στις λεωφορειολωρίδες. Στόχος είναι η βελτιστοποίηση της λειτουργίας του δικτύου της ΟΣΥ και η ενίσχυση της ασφάλειας.

Το έργο στοχεύει ακόμη στη μείωση του λειτουργικού κόστους και την άμεση ενημέρωση των αρμόδιων αρχών για συμβάντα που απαιτούν παρέμβαση. Η τεχνολογία θα επιτρέψει τη βελτίωση των δρομολογίων, τον εντοπισμό σημείων συμφόρησης και την ανάπτυξη πολιτικών βιώσιμης κινητικότητας. Η εγκατάσταση βασίζεται σε ψηφιακές κάμερες υψηλής ανάλυσης, αισθητήρες IoT και αλγορίθμους τεχνητής νοημοσύνης. Το σύστημα θα διαθέτει επίσης cloud πλατφόρμα για ανάλυση και οπτικοποίηση δεδομένων.

Το λογισμικό θα μετατρέπει τις πολλαπλές ροές βίντεο σε αναλυτικά στοιχεία και θα προσφέρει δυνατότητες πρόβλεψης της κυκλοφορίας. Θα ειδοποιεί έγκαιρα για συμβάντα ή προβλήματα στο οδικό δίκτυο. Η κεντρική πλατφόρμα θα περιλαμβάνει υποσυστήματα αξιολόγησης οδηγικής συμπεριφοράς, παρακολούθησης στόλου και αξιολόγησης της δομικής υγείας των αρτηριών. Επιπλέον, θα παρέχει οπτικοποίηση στατιστικών μέσω γραφημάτων και χαρτών θερμότητας.

Οι αλγόριθμοι έχουν εκπαιδευτεί με πραγματικά δεδομένα και μπορούν να αναγνωρίζουν πολλά είδη οχημάτων. Βάσει των δεδομένων θα υπολογίζονται μετρικές όπως αριθμός και ταχύτητα οχημάτων, χρόνοι καθυστέρησης, επίπεδα συμφόρησης και εκπομπές CO₂. Οι θερμικοί χάρτες θα βοηθούν στον εντοπισμό προβληματικών σημείων. Η τεχνολογία θα διευκολύνει τη διαχείριση του στόλου και τον σχεδιασμό πολιτικών αστικής κινητικότητας.

Με το νέο σύστημα αναμένεται να ενισχυθεί η ασφάλεια οδηγών και επιβατών και να βελτιωθεί η ποιότητα των δρομολογίων. Παράλληλα, θα μειωθούν οι καθυστερήσεις και το λειτουργικό κόστος, ενώ θα ενισχυθεί ο εντοπισμός φθορών του οδικού δικτύου. Η πλατφόρμα θα επιτρέπει παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο της θέσης και κατάστασης κάθε λεωφορείου. Τα δεδομένα θα είναι διαθέσιμα με φίλτρα αναζήτησης και δυνατότητα εξαγωγής στατιστικών.

Το σύστημα υλοποιείται βάσει του άρθρου 107 του νέου Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, που επιτρέπει τη διαπίστωση παραβάσεων μέσω ειδικών συσκευών και καμερών. Προϋπόθεση αποτελεί η σαφής προειδοποίηση προς το κοινό. Η ΟΣΥ θα λειτουργεί μόνο ως καταγραφικός φορέας, χωρίς ανάλυση των δεδομένων. Επιπλέον, προχωρούν διαδικασίες συμμόρφωσης με το GDPR για προσωπικό και πολίτες, εξασφαλίζοντας προστασία ιδιωτικότητας.

Το σύστημα θα μπορεί να διαλειτουργεί με πληροφοριακά συστήματα του Δημοσίου, όπως το Μητρώο Οχημάτων, το φορολογικό μητρώο της ΑΑΔΕ και το Μητρώο Πολιτών. Θα είναι επεκτάσιμο, με δυνατότητα μελλοντικής αναγνώρισης νέων τύπων παραβάσεων, όπως υπέρβαση ταχύτητας ή απρόσεκτη οδήγηση. Η σύμβαση εκτιμάται σε 900.000 ευρώ για το βασικό έργο και 360.000 ευρώ για δικαίωμα προαίρεσης. Η διάρκειά της ορίζεται σε 12 μήνες με δυνατότητα παράτασης.

Η πιλοτική λειτουργία θα επιτρέψει την προσαρμογή του συστήματος στις πραγματικές ανάγκες. Το προσωπικό της ΟΣΥ θα εκπαιδευτεί στη χρήση της πλατφόρμας και των εργαλείων ανάλυσης από τον ανάδοχο. Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλιστεί η ομαλή ενσωμάτωση του νέου συστήματος στην καθημερινή λειτουργία του οργανισμού. Οι διαδικασίες εκπαίδευσης θα συμβάλουν στη βέλτιστη αξιοποίηση των δεδομένων που θα συλλέγονται.

ΑΠΕ-ΜΠΕ