Σε ρυθμούς Χριστουγέννων κινείται πλέον η αγορά, καθώς από τα μέσα της εβδομάδας ισχύει το εορταστικό ωράριο. Τα καταστήματα ανεβάζουν ρολά και τις τρεις Κυριακές πριν την Πρωτοχρονιά, δίνοντας στους καταναλωτές περισσότερες ημέρες και ώρες για να ολοκληρώσουν τις αγορές τους.
Σήμερα, Κυριακή 14 Δεκεμβρίου, στο πλαίσιο του εορταστικού ωραρίου, τα εμπορικά καταστήματα θα είναι ανοιχτά περίπου από τις 11:00 π.μ. έως τις 16:00. Ωστόσο, ενδέχεται να υπάρχουν διαφοροποιήσεις ανάλογα με το κατάστημα, καθώς πολυκαταστήματα και αλυσίδες μπορεί να λειτουργήσουν έως και τις 20:00.
Οι έμποροι ποντάρουν ότι το διευρυμένο ωράριο θα λειτουργήσει ως «ανάσα» για τον τζίρο της περιόδου. Η φετινή εορταστική αγορά φαίνεται να συνοδεύεται από μια πρώτη, δειλή μεταστροφή του κλίματος, σύμφωνα με την τελευταία έρευνα EY Future Consumer Index Ελλάδα 2025.
Όπως δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Θάνος Μαύρος, εταίρος της EY Ελλάδος και επικεφαλής του Τομέα Καταναλωτικών Προϊόντων και Λιανεμπορίου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, «μετά από πέντε χρόνια έντονης οικονομικής αβεβαιότητας, βλέπουμε τα πρώτα δειλά σημάδια ανάκαμψης της αισιοδοξίας και εκτόνωσης της πίεσης στην κατανάλωση».
Η έρευνα δείχνει ότι φέτος περισσότεροι καταναλωτές πιστεύουν πως η οικονομική τους κατάσταση θα βελτιωθεί τους επόμενους μήνες. Παράλληλα, το ποσοστό όσων σκοπεύουν να περιορίσουν τα χριστουγεννιάτικα έξοδα μειώνεται αισθητά σε σχέση με πέρσι.
Αντίθετα, αυξάνεται από 4% σε 13% το ποσοστό των καταναλωτών που σχεδιάζουν να ξοδέψουν περισσότερα, με τη νεότερη γενιά να οδηγεί αυτή την τάση. Η μεταβολή αυτή αποτυπώνει μια συγκρατημένη αλλά σαφή αλλαγή στη συμπεριφορά της αγοράς.
Παρά τη βελτιωμένη διάθεση, η εμπιστοσύνη παραμένει ο μεγάλος «πονοκέφαλος» για την αγορά. «Οι καταναλωτές αναζητούν διαφάνεια και ξεκάθαρες πρακτικές», τονίζει ο κ. Μαύρος, επισημαίνοντας ότι τέτοιες στάσεις είναι ιδιαίτερα έντονες σε περιόδους προσφορών.
Όπως σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, μετά από πέντε χρόνια έντονης οικονομικής αβεβαιότητας των νοικοκυριών, η φετινή έρευνα καταγράφει τα πρώτα σημάδια υποχώρησης των ανησυχιών και εκτόνωσης της πίεσης στην κατανάλωση, αν και με ήπιο τρόπο.
Το αυξημένο κόστος ζωής και τα προσωπικά οικονομικά εξακολουθούν να απασχολούν έντονα τους καταναλωτές. Ωστόσο, για πρώτη φορά φέτος, το ποσοστό όσων εκτιμούν ότι η οικονομική τους κατάσταση θα βελτιωθεί μέσα στο επόμενο δωδεκάμηνο υπερβαίνει εκείνο όσων πιστεύουν ότι θα χειροτερέψει.
Η αλλαγή του κλίματος αποτυπώνεται και στη διάθεση για κατανάλωση την εορταστική περίοδο. Ενώ πέρσι το 36% δήλωνε ότι θα ξοδέψει λιγότερα, φέτος το ποσοστό αυτό υποχωρεί στο 24%.
Την ίδια στιγμή, το 13% των καταναλωτών σχεδιάζει να δαπανήσει περισσότερα, ποσοστό που φτάνει το 26% στις ηλικίες 18-29 ετών. Οι αγορές επικεντρώνονται κυρίως σε τρόφιμα και ποτά, καθώς και σε ρούχα και αξεσουάρ.
Χαμηλότερη προτεραιότητα φαίνεται να έχουν οι εμπειρίες, όπως η έξοδος για φαγητό ή οι συναυλίες, καθώς και τα προϊόντα προσωπικής φροντίδας. Πάνω από τους μισούς καταναλωτές δηλώνουν ότι θα περάσουν τις γιορτές στο σπίτι με οικογένεια ή φίλους.
Για να ενισχυθεί αυτή η συγκρατημένη αισιοδοξία και να επανέλθει η αγορά σε σταθερούς ρυθμούς ανάπτυξης, οι επιχειρήσεις καλούνται να ενδυναμώσουν την εμπιστοσύνη. Η ανάγκη αυτή διατρέχει όλα τα ευρήματα της έρευνας.
Οι καταναλωτές αναζητούν πληροφορίες για την προέλευση των προϊόντων, τις συνθήκες παραγωγής και τις πρώτες ύλες. Ένα σημαντικό ποσοστό επιλέγει προϊόντα με βάση τις αξίες της επιχείρησης και τη βιώσιμη ή ηθική παραγωγή.
Ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι εμφανίζονται οι καταναλωτές της Gen Z, οι οποίοι αποδίδουν μεγάλη σημασία στη σύμπλευση των αξιών της μάρκας με τον δικό τους αξιακό κώδικα. Σχεδόν ένας στους δέκα δηλώνει ότι αλλάζει προϊόν όταν αυτό δεν συμβαδίζει με τις αξίες του.
Παράλληλα, οκτώ στους δέκα καταναλωτές αντιλαμβάνονται το φαινόμενο του shrinkflation. Η εμπιστοσύνη σε εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης που αφορούν προσωπικά δεδομένα παραμένει περιορισμένη, ειδικά σε οικονομικά ζητήματα.
Κατά τις μεγάλες εκπτωτικές περιόδους, όπως η Black Friday και η Cyber Monday, σχεδόν οι μισοί καταναλωτές δηλώνουν επιφυλακτικοί ως προς το αν οι προσφορές είναι πραγματικές.
Συνεπώς, οι επιχειρήσεις καλούνται να θέσουν την εμπιστοσύνη στο επίκεντρο της στρατηγικής τους. Αυτή χτίζεται με διαφάνεια, συνέπεια, υπεύθυνες πρακτικές τιμολόγησης και υψηλής ποιότητας εξυπηρέτηση.
Εορταστικό ωράριο, Αθήνα και Πειραιάς
- Καθημερινές: 09:00 – 21:00
- Σάββατα: 09:00 – 16:00
- Κυριακές 14, 21, 28 Δεκεμβρίου: 11:00 – 18:00
- 24 και 31 Δεκεμβρίου: 09:00 – 18:00
Θεσσαλονίκη
- Καθημερινές: 10:00 – 21:00
- Σάββατα: 10:00 – 18:00
- Κυριακές: 11:00 – 18:00
- Παραμονές: 10:00 – 18:00
Το ωράριο είναι προτεινόμενο και προαιρετικό, με κάθε επιχείρηση να αποφασίζει εντός του νόμιμου πλαισίου. Στις 25 και 26 Δεκεμβρίου, καθώς και την 1η Ιανουαρίου, τα καταστήματα θα παραμείνουν κλειστά.