Με αποστολή 20 κορυφαίων στελεχών από τις μεγαλύτερες ελληνικές επιχειρήσεις λιανικής, ο ΣEΛΠΕ βρέθηκε στις Βρυξέλλες με στόχο να αναδείξει τα κρίσιμα ζητήματα που επηρεάζουν τη λειτουργία και την ανταγωνιστικότητα του κλάδου ανοίγοντας το διάλογο με τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση.
Η αποστολή είχε τριπλό σκοπό:
(α) να παρουσιάσει στα ευρωπαϊκά όργανα τις πραγματικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις λιανικής στην Ελλάδα,
(β) να καταθέσει τις προτάσεις του ΣΕΛΠE,
(γ) να ενισχύσει την παρουσία της Ελλάδας στον ευρωπαϊκό διάλογο για την ενιαία αγορά και την τελωνειακή μεταρρύθμιση.
Κατά την παραμονή της στις Βρυξέλλες, η ελληνική αντιπροσωπεία του ΣΕΛΠE εκπροσώπησε ενιαία τη φωνή του κλάδου σε μια περίοδο που το λιανεμπόριο βρίσκεται στο επίκεντρο μεγάλων αλλαγών: η εκρηκτική άνοδος των ασιατικών marketplaces, η ανάγκη προστασίας των καταναλωτών, η ανισοβαρής εφαρμογή της νομοθεσίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο και η πίεση που δέχονται οι επιχειρήσεις από υπερβολικό κανονιστικό βάρος.
Με την υποστήριξη του ευρωβουλευτή Δημήτρη Τσιόδρα, ο ΣΕΛΠE συνδιοργάνωσε roundtable με βασικό θέμα «Challenges and opportunities for a thriving retail sector in Greece and the EU» με τη συμμετοχή του εισηγητή της τελωνειακής μεταρρύθμισης Ολλανδού Ευρωβουλευτή Dirk Gotink, στελεχών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επικεφαλής των σημαντικότερων ευρωπαϊκών οργανώσεων λιανεμπορίου και εκπροσώπων θεσμών και ειδικών υπηρεσιών της ΕΕ.
Ο Πρόεδρος του ΣΕΛΠE Κώστας Γεράρδος, έθεσε τρεις βασικές προκλήσεις: την άνιση αντιμετώπιση μεταξύ των ραγδαία αναπτυσσόμενων ασιατικών marketplaces και του υγιούς Ευρωπαϊκού retail, τον υπερβολικό αριθμό νομοθετήσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση που «πνίγει» τις επιχειρήσεις και αυξάνει τις τιμές στον Ευρωπαίο καταναλωτή και την ελαστικότητα της εφαρμογής των νόμων από κάθε μέλος κράτος, πράγμα που αναιρεί το raison d’etre της Ευρωπαϊκής Ενιαίας Αγοράς.
«Τα ζητήματα που αντιμετωπίζουμε ως λιανεμπόριο δεν είναι μόνο εθνικά , είναι ευρωπαϊκά. Και απαιτούν και ευρωπαϊκές λύσεις», ανέφερε.
Τα κύρια σημεία της τοποθέτησης του Κώστα Γεράρδου :
«Βάσει της έρευνας του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Παιχνιδιών Toys Industry of Europe, το 96% των παιχνιδιών που αγοράστηκαν από ασιατικές πλατφόρμες και πέρασαν από έλεγχο δεν πληρούσαν τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές ασφάλειας».
«Τα ασιατικά marketplaces έχουν πλέον φτάσει να αποτελούν το 20% του ελληνικού ηλεκτρονικού εμπορίου, τη στιγμή που δεν τηρούν τους νόμους περί προστασίας καταναλωτή, δεν φέρουν τα ευρωπαϊκά πιστοποιητικά, δεν απασχολούν Έλληνες εργαζόμενους και δεν πληρώνουν φόρους και δασμούς. Δημιουργείται έτσι ένα παράλληλο σύστημα εμπορίου, χωρίς υποχρεώσεις, χωρίς ελέγχους, χωρίς κανόνες και χωρίς εγχώριους εργαζόμενους, το οποίο σε βάθος χρόνου θα διαλύσει το ευρωπαϊκό λιανεμπόριο και, κατά συνέπεια, θα πλήξει την ευρωπαϊκή οικονομία».
«Κάθε ευρωπαϊκός κανονισμός προσθέτει εμφανή και αφανή κόστη λειτουργίας σε εταιρείες που λειτουργούν με μέση καθαρή κερδοφορία μικρότερη του 1,5%. Κάθε νέος κανονισμός επιβαρύνει γραμμικά το κόστος λειτουργίας και τελικά τις τιμές».
Οι «κόκκινες ζώνες» που έθεσε ο ΣΕΛΠE:
- Ασιατικά marketplaces: το 80% των Ελλήνων καταναλωτών έχει αγοράσει από τέτοιες πλατφόρμες, με μεγάλο μέρος της online δαπάνης να κατευθύνεται σε Temu και Shein.
- Υπερρύθμιση: νέο κύμα κανονισμών αυξάνει κόστος και γραφειοκρατία για τις συνεπείς επιχειρήσεις.
- Άνιση εφαρμογή: «όταν η ίδια οδηγία εφαρμόζεται διαφορετικά σε 27 χώρες, δεν έχουμε ενιαία αγορά».
Στο τελευταίο μέρος της τοποθέτησής του, ο Πρόεδρος του ΣΕΛΠE, παρουσίασε ένα ολοκληρωμένο πακέτο προτάσεων για την προστασία της ενιαίας αγοράς, την ενίσχυση του ανταγωνισμού και τη διασφάλιση ίσων όρων λειτουργίας για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις.
Οι προτάσεις–ομπρέλα του ΣΕΛΠE
Ο ΣΕΛΠE παρουσίασε δύο κεντρικές ευρωπαϊκές προτάσεις:
EU Retail Monitor, ένας μόνιμος ευρωπαϊκός μηχανισμός που θα παρακολουθεί σε πραγματικό χρόνο τις επιπτώσεις των πολιτικών στο λιανεμπόριο, θα εντοπίζει στρεβλώσεις και θα διασφαλίζει συνθήκες fair play.
Retail Innovation & Compliance Hub, με:
- υποχρεωτικό οικονομικό φορέα (economic operator) εντός ΕΕ,
- προ-καταχώριση πιστοποιήσεων πριν την είσοδο προϊόντων στην ευρωπαϊκή αγορά,
- ενιαίο ευρωπαϊκό data hub ιχνηλασιμότητας,
- πίεση για κατάργηση του κανόναde minimis και ενίσχυση των τελωνειακών μηχανισμών.
Dirk Gotink: «Συνεχίστε να πιέζετε. Η φωνή σας είναι αναγκαία για να αλλάξει το πλαίσιο»
Στη συνέχεια πήρε τον λόγο ο εισηγητής της τελωνειακής μεταρρύθμισης, Ολλανδός Ευρωβουλευτής Dirk Gotink, ο οποίος συνεχάρη τον ΣΕΛΠE για την πρωτοβουλία και χαρακτήρισε την παρέμβαση του ελληνικού λιανεμπορίου «απολύτως αναγκαία» σε μια περίοδο που —όπως είπε— οι ασιατικές πλατφόρμες έχουν αλλάξει ριζικά τα δεδομένα της αγοράς.
Με πολύ σαφή τρόπο επανέλαβε την ανάγκη για:
- ενίσχυση του καθεστώτος ευθύνηςτων πλατφορμών,
- ολοκλήρωση του νέου καθεστώτος “deemed importer”,
- καικλείσιμο των παραθύρων που αξιοποιούν Temu, Shein και άλλες πλατφόρμες για να αποφύγουν υποχρεώσεις.
«Όσα περιγράψατε δεν συμβαίνουν μόνο στην Ελλάδα. Συμβαίνουν παντού στην Ευρώπη. Συνεχίστε να πιέζετε. Η φωνή σας είναι αναγκαία για να αλλάξει το πλαίσιο» ανέφερε.
Στη συζήτηση συμμετείχε η Charlotte Merlier, Μέλος του Επιτελείου του Επιτρόπου Maroš Šefčovič, η οποία παρουσίασε συνοπτικά τη φιλοσοφία της νέας ευρωπαϊκής τελωνειακής μεταρρύθμισης, σημειώνοντας ότι τα πρώτα μέτρα για το ηλεκτρονικό εμπόριο αναμένεται να εφαρμοστούν από το 2026, με σταδιακή ανάπτυξη του ενιαίου Data Hub τα επόμενα χρόνια.
Η Joanna Zawistowska (DG GROW) υπογράμμισε ότι το λιανεμπόριο αποτελεί κρίσιμο πυλώνα της Ενιαίας Αγοράς και βασικό εργαλείο ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης, επισημαίνοντας τις πρωτοβουλίες της Επιτροπής για απλοποίηση της νομοθεσίας και μείωση του διοικητικού βάρους, ιδιαίτερα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Από την πλευρά των ευρωπαϊκών οργανώσεων λιανεμπορίου, η Christel Delberghe (EuroCommerce) και η Else Groen (Independent Retail Europe) ανέδειξαν την έντονη πίεση που δέχεται ο κλάδος από τον συνδυασμό υπερρύθμισης και αθέμιτου ανταγωνισμού από πλατφόρμες εκτός ΕΕ, τονίζοντας την ανάγκη για ίσους κανόνες και αποτελεσματικό έλεγχο των εισαγωγών.
Με μήνυμά του, ο Πρέσβης Ιωάννης Βράιλας, Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην ΕΕ, επισήμανε ότι η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας μπορεί και πρέπει να συνδυαστεί με σύγχρονους ευρωπαϊκούς κανόνες που διασφαλίζουν δίκαιο ανταγωνισμό και προστασία των καταναλωτών.
Κλείνοντας, ο Ευρωβουλευτής Δημήτρης Τσιόδρας, που συντόνισε τη συνάντηση, τόνισε ότι τα ζητήματα που έθεσε ο ΣΕΛΠE βρίσκονται ήδη στον πυρήνα της ευρωπαϊκής ατζέντας, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για ένα αυστηρό πλαίσιο που θα αποτρέπει τη διάθεση στην ευρωπαϊκή αγορά προϊόντων που δεν πληρούν τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές.
Στο πλαίσιο της επίσκεψης στις Βρυξέλλες, η αντιπροσωπεία του ΣΕΛΠE είχε επίσημη συνάντηση με την Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Roberta Metsola, στην οποία παρουσιάστηκαν οι βασικές θέσεις του ΣΕΛΠE με την ίδια να αναγνωρίζει τον καίριο ρόλο του λιανεμπορίου στην ευρωπαϊκή οικονομία.
Ο κύκλος συναντήσεων έκλεισε με τη συνάντηση του ΣΕΛΠE με τον Έλληνα Επίτροπο Απόστολο Τζιτζικώστα. Παρότι το χαρτοφυλάκιό του δεν αφορά άμεσα το λιανεμπόριο, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον ενημερώθηκε αναλυτικά για τις προτάσεις του ΣΕΛΠE αλλά και τα κυρίαρχα ζητήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος όπως επίσης και για τις στρεβλώσεις που προκαλεί η ανεξέλεγκτη εισαγωγή προϊόντων από τρίτες χώρες. Ο κ. Τζιτζικώστας υπογράμμισε ότι η ενίσχυση της ενιαίας αγοράς και η προστασία του ευρωπαϊκού επιχειρείν αποτελούν σταθερή προτεραιότητα, ενώ τόνισε τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμών και των επαγγελματικών οργανώσεων όπως ο ΣΕΛΠE, ώστε οι προτάσεις τους να λαμβάνονται υπόψη στη διαμόρφωση πολιτικών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι λίγες ώρες μετά τη συζήτηση στις Βρυξέλλες, το Συμβούλιο Υπουργών Οικονομικών της Ε.Ε. κατέληξε σε συμφωνία για την επιβολή τέλους 3 ευρώ ανά μικρό δέμα από τρίτες χώρες, με εφαρμογή από το 2026, επιβεβαιώνοντας ότι τα ζητήματα που έθεσε ο ΣΕΛΠE βρίσκονται ήδη στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών αποφάσεων.
Η εξέλιξη αυτή ενισχύει τη θέση ότι η κατάργηση του de minimis και η επιβολή τέλους ανά δέμα αποτελούν αναγκαία εργαλεία για την αντιμετώπιση των στρεβλώσεων που προκαλεί η ανεξέλεγκτη εισαγωγή προϊόντων από ασιατικές πλατφόρμες, χωρίς όμως να αρκούν από μόνες τους, εάν δεν συνοδευτούν από ενιαίο ευρωπαϊκό πλαίσιο ευθύνης, ελέγχου και ιχνηλασιμότητας , όπως ακριβώς τόνισε ο ΣΕΛΠE στην παρέμβασή του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.