Ρευστότητα στην ούτως ή άλλως πτωτική αγορά ηλεκτικών προσέφερε το πρόγραμμα επιδοτήσεων αντικατάστασης κλιματιστικών αλλά οι λιανέμποροι επισημαίνουν ότι θα πρέπει να ολοκληρωθεί η καταβολή των κρατικών ενισχύσεων για να κριθεί η αξιοπιστία του εγχειρήματος.

Η λιανική αγορά ηλεκτρικών συνεχίζει να ενισχύεται, καθώς το ποσό των 20 εκατ.ευρώ που αρχικώς είχε διατεθεί για την απόσυρση κλιματιστικών, έχει ξεπεραστεί και σήμερα η συνολική χρηματοδότηση αγγίζει τα 29 εκατ.ευρώ.

Η χορήγηση επιπλέον ρευστότητας γίνεται χωρίς επίσημη ανακοίνωση και συνεχίζεται όσο διαπιστώνεται ζήτηση για απόσυρση ενεργοβόρων κλιματιστικών. Σύμφωνα ωστόσο με εκτιμήσεις παραγόντων της λιανικής αγοράς ηλεκτρικών το πρόγραμμα θα συνεχιστεί έως τα τέλη Ιουλίου και εκτιμάται ότι συνολικά η επιδότηση εκ μέρους του Υπ.Ανάπτυξης θα αγγίξει τα 35-40 εκατ.ευρώ.

Η επίδραση του προγράμματος κρίνεται από τους λιανεμπόρους αναμφίβολα θετική, καθώς αναθέρμανε της ζήτηση σε μια εποχή που το σύνολο της αγοράς ηλεκτρικών υποχωρεί κατά 15%-20%. Ιδίως για τα κλιματιστικά, κατηγορία αιχμής για το θερινό διάστημα, οι αρχικές προβλέψεις των εμπόρων έκαναν λόγο για έντονη πτώση των πωλήσεων, εάν δεν παρεμβάλλονταν η πρωτοβουλία ανακύκλωσης, καθώς κατά τις προηγούμενες χρονιές είχαν σημειωθεί ρεκόρ πωλήσεων συσκευών.

Σήμερα, και παρά τον άστατο καιρό και την απουσία μεγάλης διάρκειας καυσώνων, εκτιμάται ότι πωλούνται 800-1.000 κλιματιστικά χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης ημερησίως σε όλη την Ελλάδα.

Πέρα από την κρατική επιχορήγηση, και τα λιανεμπορικά δίκτυα προσέφεραν επιπλέον εκπτώσεις, δωρεάν υπηρεσίες εγκατάστασης και πολύμηνες διευκολύνσεις αποπληρωμής, σε μια προσπάθεια να αυξήσουν πωλήσεις και να προσελκύσουν περισσότερους καταναλωτές. Ετσι, παρά τη θετική εξέλιξη στους τζίρους των αλυσίδων, η κερδοφορία δεν είναι ανάλογη, λόγω του έντονου ανταγωνισμού και των παρεχόμενων εκπτώσεων.

Επιπλέον, η προσδοκία για αύξηση πωλήσεων και σε άλλες κατηγορίες ηλεκτρικών προιόντων λόγω της αυξημένης κίνησης καταναλωτών στα καταστήματα, έχει διαψευστεί. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ηλεκτρονικής Αθηνών, της Electronet και της Κωτσόβολος, η ζήτηση για λευκές συσκευές είναι πτωτική, όπως και τους προηγούμενους μήνες. Για τις μαύρες συσκευές και ιδίως τις τηλεοράσεις η πτώση ζήτησης είναι ακόμη μεγαλύτερη, καθώς πέρυσι λόγω της συγκυρίας του Euro, οι πωλήσεις της συγκεκριμένης κατηγορίας είχαν αυξηθεί σημαντικά, με αποτέλεσμα φέτος οι συγκρίσιμες πωλήσεις να είναι χαμηλές.

Φόβοι για καταβολές επιδοτήσεων και ρευστότητα

Παρά την ικανοποίηση για την αύξηση των τζίρων, το λιανεμπόριο υπογραμίζει ότι ακόμη δεν έχει κριθεί η αξιοπιστία του όλου εγχειρήματος επιδότησης. Χαρακτηριστικά αναφέρουν πως οι πωλήσεις κλιματιστικών ήδη έχουν γίνει αλλά δεν έχει αρχίσει η καταβολή των ποσών που αντιστοιχούν στο 35% της επιδότησης από το Υπ.Ανάπτυξης. Για να λάβουν την επιδότηση οι λιανέμποροι οφείλουν να συνοδεύουν κάθε πουλημένο κλιματιστικό με μια σειρά εγγράφων, διαδικασία που ούτε έχουν συνηθίσει, ούτε έχουν την υποδομή να εξυπηρετήσουν εύκολα, πέρα από το γεγονός του ότι είναι χρονοβόρα.

Σε μια εποχή όπου τα κεφάλαια κίνησης των επιχειρήσεων είναι ήδη περιορισμένα, επισημαίνουν, πως αν υπάρξει καθυστέρηση στην καταβολή των κονδυλίων από το εν λόγω πρόγραμμα, από Σεπτέμβριο οι αλυσίδες θα ασφυκτιούν. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, οι λιανέμποροι αναφέρουν πως αφενός οι υποχρεώσεις θα πιέζουν και η ρευστότητα των επιχειρήσεων θα στραγγίξει και αφετέρου θα διαταραχθούν οι σχέσεις με το χονδρεμπόριο.

Επιπλέον, αναφέρουν πως αν η διαδικασία δεν λειτουργήσει ομαλά, τότε λιγότερες χονδρεμπορικές εταιρίες θα συμμετάσχουν σε επόμενες αντίστοιχες δράσεις, όπως για παράδειγμα η απόσυρση και αντικατάσταση ψυγείων. Το πρόγραμμα για τα ψυγεία μελετάται από το Υπ.Ανάπτυξης και εκτιμάται ότι αν βρεθούν πόροι υποστήριξης του, θα εξαγγελθεί το φθινόπωρο, προσφέρωντας ακόμη μια «ανάσα» στην αγορά.

Τέλος υπογραμμίζουν ότι η επιτυχία του εγχειρήματος απόσυρσης εξαρτάται επίσης από τον αυτοματισμό όσον αφορά την ανακύκλωση, αλλά και την υπομονή των καταναλωτών όσον αφορά την εγκατάσταση των κλιματιστικών.

Σύμφωνα με την μέχρι σήμερα εμπειρία, το σκέλος της ανακύκλωσης προχωρά χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα, και αποσυμφορίζει τα καταστήματα από τα αποσυρμένα κλιματιστικά. Ωστόσο, προβλήματα έχουν δημιουργηθεί με τα συνεργεία εγκατάστασης των κλιματιστικών, που δεν προλαβαίνουν να ικανοποιήσουν τους αγοραστές νέων μονάδων, δημιουργώντας έτσι τριβές μεταξύ λιανεμπόρων και πελατών.