Εισηγμένες: Αγωνιούν, προσεύχονται, απολύουν!

Οι διοικήσεις πολλών ομίλων αδυνατούν να προβλέψουν τη φετινή ύφεση και προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την κατάσταση μέσα από… «παραδοσιακές» μεθόδους - Εκτιμήσεις αναλυτών για το πρώτο «καυτό» εξάμηνο.

Δημοσιεύθηκε: 12 Ιανουαρίου 2011 - 07:59

Στέφανος Kοτζαμάνης [email protected]

Εισηγμένες: Αγωνιούν, προσεύχονται, απολύουν!

Οι διοικήσεις πολλών ομίλων αδυνατούν να προβλέψουν το μέγεθος της φετινής ύφεσης και προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την κατάσταση μέσα από… «παραδοσιακές» μεθόδους - Εκτιμήσεις αναλυτών για το πρώτο «καυτό» εξάμηνο του έτους.

«Τρέχουμε για να φτάσουμε το τρένο στον σταθμό και εκεί που κάθε φορά πιστεύουμε ότι το προσεγγίζουμε, διαπιστώνουμε ότι αυτό έχει προχωρήσει μία στάση παραπέρα». Αυτό μας δήλωσε χαρακτηριστικά διευθύνων σύμβουλος εισηγμένης εταιρίας, όταν τον ρωτήσαμε για το πώς η επιχείρησή του αντιμετωπίζει την οικονομική συγκυρία. «Το κακό είναι ότι οι εκτιμήσεις μας για το βάθος της κρίσης αναθεωρούνται συνεχώς και μάλιστα επί τα χείρω», συμπλήρωσε.

Υψηλόβαθμο στέλεχος άλλης εισηγμένης δεν έκρυψε τον προβληματισμό του: «Ακούμε από πολλές πλευρές ότι οι επιχειρήσεις θα έπρεπε να διαθέτουν το απαραίτητο λίπος. Εμείς το διαθέταμε, αλλά πόσο εύκολο είναι να αντιδράσεις αποτελεσματικά όταν βλέπεις μέσα σε δύο χρόνια τη ζήτηση να υποχωρεί κατά 40% - 50% και όταν βρίσκεσαι στην αρχή μιας χρονιάς όπου όλα αναμένονται χειρότερα;».

Άλλοι παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν ότι η κρίση είναι τόσο μεγάλη, ώστε πολλά από τα «αμυντικά όπλα» που διέθεταν να μην μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα ακίνητα που μπορεί να έχουν βγει προς πώληση εδώ και δύο χρόνια, ωστόσο στις πλείστες των περιπτώσεων όχι μόνο δεν υπήρξε πωλητήριο, αλλά δεν χτύπησε καν το τηλέφωνο…

Έτσι, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι οι επιχειρηματίες περικόπτουν τις μόνες ουσιαστικά δαπάνες που μπορούν.

Ως αποτέλεσμα, το μεγαλύτερο μέρος του λογαριασμού το πληρώνουν οι εργαζόμενοι, μέσα από απολύσεις αλλά και από σημαντικές περικοπές μισθών. Μάλιστα, ακόμη και οι επιχειρήσεις που επιδοτούνται με το 50% των εργοδοτικών εισφορών, προκειμένου να διατηρήσουν στάσιμο τον αριθμό των εργαζομένων τους, προτίθενται να αντικαταστήσουν (όπου μπορεί αυτό να γίνει) μέρος του υπάρχοντος υψηλόμισθου προσωπικού με φθηνότερους νεοπροσλαμβανόμενους.

Θα δούμε επίσης και υποχώρηση στις αμοιβές των managers, η οποία, σύμφωνα με πρόχειρες εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς, θα κυμανθεί από 10% έως και 40%, ανάλογα και με την κρισιμότητα της κατάστασης σε κάθε εταιρία.

Πέραν αυτών, μέσα στο 2011 θα υπάρξει επιπλέον κάποιο όφελος από περικοπές κόστους που έγιναν πέρυσι (απολύσεις προσωπικού, μειώσεις ενοικίων κ.λπ.) και έτσι φέτος όχι μόνο θα «τρέξουν» σε δωδεκάμηνη βάση, αλλά επιπλέον δεν θα επαναληφθούν οι έκτακτες δαπάνες για αποζημιώσεις, για μεταφορές καταστημάτων κ.λπ.

Η γενικότερη αντίληψη, πάντως, είναι ότι μέσα στο 2011 δεν θα κινδυνέψουν μόνο εκείνες οι επιχειρήσεις που θεωρούνταν «αδύναμοι κρίκοι» από το παρελθόν.

«Υπάρχουν εταιρίες που το 2010 σημείωσαν λειτουργικά κέρδη και οι οποίες μέχρι σήμερα εξυπηρετούν κανονικά τις υποχρεώσεις τους προς τις τράπεζες. Δεν είμαι καθόλου σίγουρος για το κατά πόσον αυτές θα μπορέσουν να αντέξουν αν δουν τις πωλήσεις τους να μειώνονται κατά 20% επιπλέον μέσα στη χρονιά που έρχεται», μας επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς.

Δάνεια: «Στέγνωσαν» και ακρίβυναν

Πέραν αυτών, οι managers δεν περιμένουν μέσα στο 2011 ουσιαστική βοήθεια από τις τράπεζες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, ο Νοέμβριος του 2009 ήταν ο δεύτερος κατά σειρά μήνας όπου παρατηρήθηκε μείωση των πιστώσεων προς τον ιδιωτικό τομέα (-835 εκατ., μετά τα -661 εκατ. του Οκτωβρίου). Με δεδομένο ότι κατά το συγκεκριμένο δίμηνο παρατηρήθηκε ταυτόχρονη υποχώρηση στις καταθέσεις, η οποία αναμένεται να συνεχιστεί και μέσα στο 2011, πληθαίνουν οι φόβοι ότι φέτος θα δούμε αρνητική πιστωτική επέκταση.

Άρα, λοιπόν, οι προσδοκίες της αγοράς για «άνοιγμα της κάνουλας» διαψεύδονται για μία ακόμη φορά. Και επιπλέον, αναμένεται το κόστος χρηματοδότησης να ανέβει -σε μέσα επίπεδα- κατά μία ποσοστιαία μονάδα, λόγω του ότι οι τράπεζες αυξάνουν συνεχώς τα spreads, επιβαρύνοντας περαιτέρω τους πελάτες τους.

Χωρίς λοιπόν πρόσθετη χρηματοδότηση, τα στελέχη των επιχειρήσεων προσπαθούν να προβλέψουν το βάθος της φετινής ύφεσης, ωστόσο μέχρι στιγμής δεν έχουν καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα. Γι' αυτό και μέχρι σήμερα δεν έχουμε δει να δημοσιεύονται guidances από τις εισηγμένες.

Το μέγεθος της πτώσης

Σύμφωνα με την Alpha Bank (πρόσφατο εβδομαδιαίο Οικονομικό Δελτίο), η πτώση του όγκου των λιανικών πωλήσεων κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2010 κυμάνθηκε γύρω στο 12% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2009.

Οι παράγοντες της αγοράς, πάντως, εκτιμούν ότι το ποσοστό πτώσης στον όγκο των λιανικών πωλήσεων το πρώτο εξάμηνο του 2011 θα είναι ακόμη μεγαλύτερο, καθώς το πρώτο μισό του 2010 δεν είχε ξεκινήσει να εφαρμόζεται το σύνολο των περιοριστικών μέτρων που έλαβε η κυβέρνηση, προκειμένου να περιορίσει το δημοσιονομικό έλλειμμα.

Περισσότερα στοιχεία για την πορεία της ελληνικής οικονομίας μέσα στο προσεχές εξάμηνο παρουσιάζονται στις πρόσφατες προβλέψεις της Εθνικής Χρηματιστηριακής, η οποία, αφού αναμένει νέα υποχώρηση κατά 8% στο πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των Ελλήνων μέσα στο 2011, μιλά για υποχώρηση του ΑΕΠ κατά 0,3% στο πρώτο φετινό τρίμηνο έναντι του τελευταίου του 2010 και κατά 1,1% στο δεύτερο τρίμηνο σε σχέση με το πρώτο. Ο ελληνικός οίκος βλέπει σταθεροποίηση, στα χαμηλά επίπεδα του δεύτερου τριμήνου, για το δεύτερο μισό του έτους.

Από τα στοιχεία του παρατιθέμενου πίνακα προκύπτει ότι ενώ το ΑΕΠ αναμένεται να υποχωρήσει κατά 3% περίπου, οι επιπτώσεις θα είναι σαφώς μεγαλύτερες από το συγκεκριμένο ποσοστό για τις επιχειρήσεις που απευθύνονται στην εγχώρια αγορά.

Συγκεκριμένα, η Εθνική Χρηματιστηριακή βλέπει υποχώρηση στην εγχώρια ζήτηση σε σχέση με πέρυσι κατά 7,4% και κατά 6,1% στο πρώτο και στο δεύτερο τρίμηνο αντίστοιχα, ενώ αντίθετα αναμένει θετική συνεισφορά στο ΑΕΠ από το διεθνές εμπόριο κατά 3,1% και κατά 2,3% αντίστοιχα στα πρώτα δύο τρίμηνα της φετινής χρονιάς, που σημαίνει ότι οι εξαγωγικές εταιρίες θα υποστούν μικρότερη ύφεση.

Ελληνική Οικονομία: Πορεία μεταβολής
	Q3 (2010)	Q4 (2010)	Q1 (2011)	Q2 (2011)	Q3 (2011)	Q4 (2011)
ΑΕΠ (ετήσια βάση)	-4,60%	-5,30%	-5%	-4,40%	-2,60%	0,10%
ΑΕΠ (τριμηνιαία βάση)	-1,30%	-1,80%	-0,30%	-1,10%	0,60%	0,90%
Εγχώρια ζήτηση (ετήσια βάση)	-8,80%	-7,50%	-7,40%	-6,10%	-4,70%	-2,50%
Καθαρές εξαγωγές (συνεισφορά σε ΑΕΠ)	5,50%	3,00%	3,10%	2,30%	2,30%	2,80%
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Εκτιμήσεις Εθνικής Χρηματιστηριακής