ΣΥΡΙΖΑ: Γιατί παίρνει το ρίσκο του «όχι» στην ελληνογαλλική συμφωνία

Η καταψήφιση αμυντικών συμφωνιών δεν αποτελεί συνήθη πρακτική της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Στις αρχές του έτους, μάλιστα, υπερψήφισε τις συμβάσεις για την προμήθεια των 18 Rafale, ενώ τον περσινό Αύγουστο προτίμησε, τελικά, το “παρών” στη συμφωνία για την ελληνοαιγυπιακή ΑΟΖ, λόγω των σοβαρών ενστάσεων που είχε για τα κενά της.

Πλην απροόπτου, όμως, την ερχόμενη Πέμπτη ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία θα καταψηφίσει στη Βουλή την ελληνογαλλική αμυντική συμφωνία. Και μάλιστα παρότι η πρώτη αντίδρασή του, αμέσως μετά τις κοινές δηλώσεις Μητσοτάκη-Μακρόν, ήταν θετική: “η αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία, όπως και η ενίσχυση του Πολεμικού Ναυτικού με φρεγάτες Belharra, είναι επί της αρχής στρατηγικά ορθές επιλογές, που έχει ήδη η χώρα από το 2018”, τονιζόταν στην επίσημη ανακοίνωση του κόμματος την προηγούμενη Τρίτη.

Τι μεσολάβησε και φτάσαμε, την Παρασκευή, στην προειδοποίηση για καταψήφιση και, μάλιστα, από τον ίδιον τον Αλέξη Τσίπρα; Σύμφωνα με στενό συνεργάτη του, η δημοσιοποίηση του επίσημου κειμένου της συμφωνίας ανέδειξε “τις λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά” στο άρθρο για την περίφημη “αμυντικής στρατιωτικής συνδρομής” της μίας χώρας στο πλευρό της άλλης εάν παραστεί ανάγκη.

Τα ερωτήματα που έθεσε ο κ. Τσίπρας κατά την εισήγηση του στη συνεδρίαση του Πολιτικού Κέντρου την Παρασκευή υιοθετήθηκαν από τα περισσότερα στελέχη και θα συζητηθούν αύριο το απόγευμα στην κοινή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας και του Πολιτικού Συμβουλίου ώστε να ληφθεί η τελική απόφαση.

Η συζήτηση δεν αναμένεται να εύκολη, καθώς δεν είναι λίγα τα στελέχη (και οι βουλευτές) που εκτιμούν ότι μπροστά στην επικοινωνιακή καταιγίδα υπέρ της “ιστορικής συμφωνίας”, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν θα καταφέρει να “περάσει” τις ενστάσεις του και θα εμφανιστεί από τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης ως “μονίμως αρνητής”. Πόσο μάλλον που, όπως υπερτόνισε και ο κ. Τσίπρας, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ “έβαλε τις βάσεις από το 2015 για τη στρατηγική συνεργασίας ανάμεσα στις δύο χώρες, συμπεριλαμβανομένου και του τομέα της άμυνας», ενώ ξεκίνησε τη διαπραγμάτευση, το 2018, για τις φρεγάτες Belharra, βάση των εισηγήσεων του ΓΕΝ”.

Έλληνες στρατιώτες στην Αφρική;

Τα ερωτήματα, ωστόσο, για τα κενά στα επίμαχα άρθρα 2 και 18 της συμφωνίας εκτιμώνται από όλους σοβαρά και ζητούν απάντηση: γιατί αφήνουν εκτός Αμυντικής Συμφωνίας τις θαλάσσιες οικονομικές ζώνες που ορίζονται από το Διεθνές Δίκαιο και ανοίγουν ζήτημα για αποστολή Ελλήνων στρατιωτών σε εμπόλεμες περιοχές όπως το Σαχέλ;

Ως προς το πρώτο, κρίνεται ως απαράδεκτο να μην υπάρχει η παραμικρή διευκρίνιση ότι, πλην της (όποιας μορφής) επίθεσης στην επικράτεια, η Γαλλία θα συνδράμει στρατιωτικά την Ελλάδα στην υποστήριξη των θαλασσίων ζωνών της, δεδομένου ότι σ' αυτές εκδηλώνεται η τουρκική προκλητικότητα και επιθετικότητα.
“Αν δεχτούμε τουρκική επίθεση στην επικράτεια δεν χρειάζεται γαλλική συνδρομή, είναι αυτονόητη η ευρωπαϊκή και διεθνής στήριξη”, παρατηρούν σκωπτικά αρμόδιες πηγές. Επ' αυτού, σημειώνουν ότι “θα αρκούσε μία ρηματική διακοίνωση από τη Γαλλία που να καλύπτει το παραπάνω κενό ώστε να άρουμε την ένστασή μας”.

Ως προς το δεύτερο, θεωρείται εξαιρετικά επικίνδυνη η συμφωνία για ελληνική στρατιωτική συνδρομή στη Γαλλία στις περιοχές της υποσαχάριας Αφρικής που βρίσκονται υπό τη διοίκηση της, στο λεγόμενο Σαχελ.
Πρώτον, διότι αυτό σημαίνει ότι θα σταλούν Έλληνες στρατιώτες στην Αφρική “να πολεμήσουν για τι ακριβώς;”. Και, δεύτερον, διότι αυτή η εμπλοκή, έστω σε επίπεδο συμφωνίας, εντάσσει την Ελλάδα στο “θέατρο επιχειρήσεων των τζιχαντιστών”, ακυρώνοντας την ουδετερότητα που είχαν διαφυλάξει όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις.

“Είναι γεγονός ότι το 2018 ξεκινήσαμε τη διαπραγμάτευση για τις φρεγάτες Belharra, βάση των εισηγήσεων του ΓΕΝ. Αλλά εμείς δε θα φέρναμε ποτέ μια Αμυντική Συμφωνία που θα άφηνε ανοιχτό το θέμα της υπεράσπισης της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ μας, καθώς και μια συμφωνία που θα εξέθετε ελληνικές δυνάμεις σε αποστολές σε εμπόλεμες περιοχές, πολύ μακριά τόσο από την ελληνική όσο και από τη γαλλική επικράτεια, όπως το Σαχέλ”, ήταν η χαρακτηριστική φράση του κ. Τσίπρα.

Το “πενταετής” με τις ΗΠΑ είναι αντάλλαγμα;

Πέραν των παραπάνω, η αξιωματική αντιπολίτευση θέτει θέμα και για την πενταετή παράταση της αμυντικής συμφωνίας με τις ΗΠΑ - αν και το State Department έκανε λόγο για “επ' αόριστον”.

“Η παράταση ήταν πάντα ετήσια. Έγινε και επί των ημερών μας προσπάθεια για πενταετή διάρκεια αλλά δεν το δεχτήκαμε. Τώρα φαίνεται ότι η κυβέρνηση της ΝΔ αφήνει ‘ανοικτή πόρτα’ για πενταετή ή και επ' αόριστον παραχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων, κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί ποτέ”, σημειώνει αρμόδιο στέλεχος της Κουμουνδούρου.

Κομματική πηγή με γνώση του θέματος συνδέει αυτή την εξέλιξη με το “πράσινο φως” που έδωσαν οι ΗΠΑ για την αγορά των γαλλικών φρεγατών, δεδομένου ότι υπήρξε ισχυρή αμερικανική άρνηση σε μία τέτοια συμφωνία τα προηγούμενα χρόνια (“και επί ΣΥΡΙΖΑ το 2018 και πέρυσι”).

Όπως εξηγεί, “ίσως αυτό να είναι το βασικό αντάλλαγμα και όχι μόνο το ‘καλόπιασμα’ της Γαλλίας για τη ‘ζημιά’ που υπέστη από την AUCUS, εξαιτίας της οποίας ακυρώθηκε η πώληση γαλλικών υποβρυχίων στην Αυστραλία”.