ΣΥΡΙΖΑ: Στην τελική ευθεία για νέα ηγεσία και «ταυτότητα»

Την αντίστροφη μέτρηση για την εκλογή νέας ηγεσίας στον ΣΥΡΙΖΑ και την απόκτηση νέας(;) φυσιογνωμίας σηματοδοτεί η σημερινή ημέρα. Η παραδοσιακή ραστώνη του Δεκαπενταύγουστου οδήγησε τους υποψήφιους για την προεδρία σε… κατάπαυση του πυρός, με τις παρεμβάσεις τους να εξαντλούνται σε δηλώσεις εξ αφορμής της επικαιρότητας και λίγες συνεντεύξεις που αποσκοπούσαν περισσότερο στη συντήρηση δυνάμεων.

Από αύριο ωστόσο “τα κεφάλια μέσα” για την Έφη Αχτσιόγλου, τον Ευκλείδη Τσακαλώτο, τον Νίκο Παππά και τον Στέφανο Τζουμάκα (σ.σ. κατά σειρά ανακοίνωσης των υποψηφιοτήτων τους), ενώ μένει να φανεί εάν θα υπάρξει και πέμπτος (ή και έκτος… και έβδομος) διεκδικητής της προεδρίας του κόμματος.

Οι επίμονες φήμες δείχνουν τέτοια πρόθεση για τον πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτη Φάμελλο, καθώς και για τον γνωστό, πλέον, εργατολόγο Διονύση Τεμπονέρα, ενώ κάποιοι εμφανίζουν τον Παύλο Πολάκη “να το σκέφτεται” επίσης.

Όπως σημειώνουν στελέχη με γνώση της εσωκομματικής γεωγραφίας, οι τυχόν υποψηφιότητες των Τεμπονέρα-Πολάκη θα αποδυνάμωναν την προσπάθεια του κ. Παππά, καθώς όλοι απευθύνονται στο ίδιο, πάνω-κάτω, ακροατήριο. Για τον λόγο αυτό και εμφανίζονται βέβαιοι ότι δεν θα υπάρξουν τέτοιες κινήσεις από την πλευρά τους και, αντιθέτως, θα στηρίξουν τον κ. Παππά είτε έμμεσα, είτε άμεσα.

Ανάλογη στήριξη, στον δεύτερο γύρο, βλέπουν και από τον κ. Τζουμάκα, ο οποίος προσβλέπει κυρίως στις ψήφους των λεγόμενων “πασοκογενών”, οι οποίοι ανησυχούν για το εγχείρημα της Προοδευτικής Συμμαχίας, εάν επικρατήσει η άποψη του “καθαρού αριστερού κόμματος”. Ασχέτως εάν τόσο η κ. Αχτσιόγλου όσο και ο κ. Τσακαλώτος δεν έχουν δείξει προθέσεις αναστολής της διεύρυνσης προς τον προοδευτικό χώρο, που αποτέλεσε στρατηγική επιλογή του Αλέξη Τσίπρα και οδήγησε στο σχήμα ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία.

Για τον κ. Φάμελλο ουδείς είναι σε θέση να αποκλείσει την κατάθεση υποψηφιότητας, η οποία, όπως λένε, θα εμφανιστεί ως “συνθετική” έναντι των νυν τεσσάρων υποψηφίων, έχοντας κερδίσει πόντους από τις παρεμβάσεις του εντός και εκτός Βουλής λόγω θεσμικής ιδιότητας.

Κριτική… με μέτρο

Ένα σημείο που αποτελεί “αγκάθι” για τους υποψηφίους και τους υποστηρικτές τους είναι η κριτική στις πολιτικές και κομματικές επιλογές Τσίπρα. Από τη μια οφείλουν να εμφανίσουν “κάτι νέο” που δεν θα είναι συνέχεια “του παλιού”, αλλά από την άλλη είναι προφανές πως εάν πάρουν αποστάσεις από τον (ακόμα, τυπικά) πρόεδρο, θα προκαλέσουν σφοδρή ενόχληση ή και οργή στην κομματική βάση, στην οποία απευθύνονται για να κερδίσουν την ηγεσία.

Ενδεικτική των λεπτών ισορροπιών είναι η προ καιρού δήλωση της κ. Αχτσιόγλου πως δεν “είναι σκόπιμο να μιμηθεί τον Αλέξη Τσίπρα”, εστιάζοντας στην ανάγκη ενός νέου κόμματος “των δομών” που θα λειτουργεί τεχνοκρατικά “με συλλογική ευφυία”.

Ο κ. Τσακαλώτος επέλεξε περισσότερο πολιτική αναφορά με σαφή σημεία κριτικής στην προηγούμενη κατάσταση, αποδίδοντας, για παράδειγμα, την εκλογική συντριβή στην θολή ταυτότητα και στο ασαφές στίγμα του κόμματος.

Από την άλλη, ο κ. Παππάς, το άλλοτε “δεξί χέρι” του κ. Τσίπρα, ασκεί βεβαίως κριτική στην προεκλογική τακτική, όπως στην επιμονή στην περίφημη προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας την οποία όμως είχαν εξαρχής απορρίψει οι δυνάμει σύμμαχοι, δηλαδή η Χ. Τρικούπη, ωστόσο εντάσσει στον λόγο του την έννοια της συλλογικής ευθύνης στις αποφάσεις. Καθόλου τυχαία δε υπενθύμισε πρόσφατα ότι “όλοι ήμασταν υπουργοί και στενοί συνεργάτες του Τσίπρα, κι εγώ και η Έφη και ο Ευκλείδης”, οπότε “η κριτική πρέπει να γίνεται με όρους συλλογικής αυτοκριτικής”.

Θα ψηφίσουν και “φίλοι”;

Ένα ενδιαφέρον ερώτημα που αφορά τις εκλογές για την ανάδειξη νέας ηγεσίας είναι …ποιοι θα ψηφίσουν. Η κ. Αχτσιόγλου τάχθηκε υπέρ της συμμετοχή και “φίλων”, πέραν των μελών, α λα ΠΑΣΟΚ, ώστε η διαδικασία να αφορά τον μεγαλύτερο δυνατό αριθμό ψηφοφόρων.

Ο κ. Παππάς έδειξε να το αποδέχεται, προκειμένου να μην δείξει ότι “φοβάται” το άνοιγμα, ενώ ο κ. Τσακαλώτος παρέμεινε συνεπής στην αρχή που είχε αποδεχθεί το προηγούμενο συνέδριο (και ο κ. Τσίπρας): ότι τον πρόεδρο ενός αριστερού κόμματος δεν τον εκλέγουν οι περαστικοί, αλλά τα μέλη του.

Την απόφαση (γι' αυτό και για άλλα) θα την λάβει το Διαρκές Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ που θα συγκληθεί στις 2 Σεπτεμβρίου, δηλαδή σε δύο εβδομάδες. (σ.σ. λέγεται Διαρκές διότι μετέχουν οι σύνεδροι που είχαν εκλεγεί στο κανονικό συνέδριο του περσινού Φεβρουαρίου).

Η 2α Σεπτεμβρίου είναι και η καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή νέων υποψηφιοτήτων: όποιοι δηλώσουν ενδιαφέρον θα πρέπει να προσκομίσουν και 30 υπογραφές μελών της Κεντρικής Επιτροπής, κάτι που δεν ισχύει για τους ήδη τέσσερις υποψηφίους, οι οποίοι πήραν την έγκριση του ηγετικού οργάνου στα μέσα Ιουλίου.

Η στάση του Αλ. Τσίπρα

Όσο για τον Αλέξη Τσίπρα, αναμένεται να επιστρέψει από τις διακοπές στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού την επόμενη εβδομάδα, αλλά θα συνεχίσει να μην παρεμβαίνει στη μάχη των “διαδόχων” του.

Θεωρείται βέβαιο ότι θα μιλήσει στο Διαρκές Συνέδριο, τυπικά ως απερχόμενος πρόεδρος, αλλά ουσιαστικά ως “ιδρυτής” του κυβερνητικού ΣΥΡΙΖΑ. Φυσικά, δεν θα ανοίξει κανένα χαρτί για τις μελλοντικές κινήσεις του, ενώ θα παρεμβαίνει όποτε το κρίνει αναγκαίο στις μάχες που θα διεξάγονται στη Βουλή.

Έτσι κι αλλιώς, κομβικός σταθμός για τον “νέο ΣΥΡΙΖΑ” υπό τη νέα ηγεσία του, αλλά και συνολικά για τον προοδευτικό χώρο, θεωρείται το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών του ερχόμενου Μαΐου. Πόσο μάλλον μετά την αρνητική εικόνα που έδειξε η κυβέρνηση τις πρώτες 45 ημέρες μετά την πανηγυρική επανεκλογή της, με σαφή την αδυναμία της ΝΔ να φορτώσει αρρυθμίες και επιτελικά λάθη στην προ τετραετίας κυβέρνηση Τσίπρα.

Οι όποιοι προβληματισμοί για το μέλλον του χώρου, συνεπώς, “μπορούν να περιμένουν μέχρι τον Μάιο” - πλην απροόπτου που ουδείς μπορεί να αποκλείσει (και) στην πολιτική.