Καμία απόφαση στον ΟΗΕ για την τουρκική εισβολή στη Συρία

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών συνεδρίασε χθες Πέμπτη κεκλεισμένων των θυρών για να συζητήσει την εισβολή της Τουρκίας στο βορειοανατολικό τμήμα της επικράτειας της Συρίας, αλλά τα κράτη-μέλη του δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν ως προς τα επόμενα βήματα.

Οι προσδοκίες να υπάρξει διεθνής παρέμβαση ήταν ούτως ή άλλως λιγοστές πριν από τη συνεδρίαση στη Νέα Υόρκη: το ΣΑ του ΟΗΕ παραμένει βαθιά διχασμένο επί χρόνια όσον αφορά τη Συρία κι ευρύτερα τη Μέση Ανατολή.

Οι ευρωπαϊκές χώρες-μέλη του ΣΑ εξέφρασαν ανησυχία ότι το νέο μέτωπο που άνοιξε θα κλιμακώσει την αστάθεια, θα επιτείνει την ανθρωπιστική κρίση και θα πυροδοτήσει νέες προσφυγικές ροές. Ο Γιούργκεν Σουλτς, πρεσβευτής της Γερμανίας στα Ηνωμένα Έθνη, απευθυνόμενος σε δημοσιογράφους πριν από τη συνεδρίαση καταδίκασε την τουρκική εισβολή «με τον πλέον σθεναρό τρόπο».

Η επιχείρηση της Τουρκίας, που άρχισε προχθές Τετάρτη, στοχοθετεί τις κουρδικές πολιτοφυλακές που αποτέλεσαν την αιχμή του δόρατος στις επιχειρήσεις του διεθνούς συνασπισμού υπό τις ΗΠΑ εναντίον των τζιχαντιστών της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ). Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ διέταξε να αναδιπλωθούν μερικές δεκάδες άνδρες των ένοπλων δυνάμεων των ΗΠΑ που ήταν ανεπτυγμένοι στην περιοχή, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για την έναρξή της.

Με πρωτοβουλία της Ουάσινγκτον, τα κράτη-μέλη του ΣΑ συζήτησαν χθες επί σχεδίου απόφασης το οποίο καλεί την Τουρκία να επιστρέψει στον δρόμο της διπλωματίας, σύμφωνα με πολλές πηγές. Το κείμενο διανεμήθηκε μετά τη διαπίστωση της αδυναμίας των Ευρωπαίων να πείσουν τα υπόλοιπα κράτη-μέλη να υιοθετήσουν το σχέδιο ανακοίνωσης του ΣΑ, που θα εξέφραζε «βαθιά ανησυχία» και θα καλούσε την Άγκυρα να «σταματήσει» την επιχείρηση.

Η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία, το Βέλγιο και η Πολωνία περιορίστηκαν απλώς να δώσουν τη διακήρυξή τους στη δημοσιότητα από κοινού, ενώ οι ΗΠΑ έκαναν από την πλευρά τους δημόσια τη διαβεβαίωση πως η Ουάσινγκτον «δεν υποστηρίζει επ’ ουδενί» την τουρκική επιχείρηση.

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η Ρωσία ήταν το μεγαλύτερο εμπόδιο για την υιοθέτηση ομόφωνης απόφασης. Μετά τη συνεδρίαση, ο Ρώσος πρεσβευτής στον ΟΗΕ Βασίλι Νεμπένζια δεν απέκλεισε την ομόφωνη έγκριση μιας ανακοίνωσης. Αλλά γι’ αυτό, διευκρίνισε, «πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι άλλες διαστάσεις της συριακής κρίσης, όχι μόνο η τουρκική επιχείρηση», αναφερόμενος στην «παράνομη στρατιωτική παρουσία» στη συριακή επικράτεια των ΗΠΑ, της Γαλλίας και του ΗΒ.

Το κείμενο το οποίο διένειμε η Ουάσινγκτον χθες συμπεριλαμβάνει τη φράση πως το ΣΑ εκφράζει «βαθιά ανησυχία» αλλά απέχει από το να αξιώνει τον «τερματισμό» της στρατιωτικής επιχείρησης της Τουρκίας. Αντ’ αυτού, προτρέπει την Άγκυρα να περάσει στους διπλωματικούς διαύλους «μάλλον, παρά στα στρατιωτικά μέσα», για να επιτύχει τους στόχους της, διευκρίνισαν διπλωματικές πηγές. Ακόμη, απαιτεί την προστασία των αμάχων και τονίζει ότι ο ενδεχόμενος επαναπατρισμός Σύρων προσφύγων πρέπει να γίνει σε οικειοθελή βάση.

Η πρεσβεύτρια των ΗΠΑ Κέλι Κραφτ προειδοποίησε μετά τη συνεδρίαση του ΣΑ κεκλεισμένων των θυρών την Τουρκία ότι θα υπάρξουν «συνέπειες» αν δεν λάβει αποτελεσματικά μέτρα για την προστασία των αμάχων. Δεν εξήγησε ποιες θα είναι αυτές.

Έπειτα από μια συζήτηση των 15 κρατών-μελών σε τεχνικό επίπεδο, η Ρωσία αιτήθηκε να της επιτραπεί να ζητήσει οδηγίες από τη Μόσχα και αποφασίστηκε να δοθεί σε όλες τις χώρες η δυνατότητα να κάνουν σχόλια ως σήμερα Παρασκευή στις 17:00 [ώρα Ελλάδας]. Κατόπιν το κείμενο είτε θα εγκαταλειφθεί είτε θα αρχίσει η διαδικασία υιοθέτησής του, όπως εξήγησαν διπλωμάτες.

Οι ΗΠΑ σε ρόλο μεσολαβητή (;)

Χθες Πέμπτη, ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ δήλωσε πως η διαμεσολάβηση για την επίτευξη μιας συμφωνίας μεταξύ Τουρκίας και Κούρδων είναι μία από τις τρεις επιλογές που έχουν στη διάθεσή τους οι ΗΠΑ μετά την τουρκική στρατιωτική επίθεση στη βορειοανατολική Συρία.

«Έχουμε μία από τις τρεις επιλογές: Να στείλουμε χιλιάδες στρατεύματα και να κερδίσουμε στρατιωτικά, να πλήξουμε την Τουρκία πολύ σκληρά οικονομικά και με κυρώσεις, ή να διαμεσολαβήσουμε για την επίτευξη μιας συμφωνίας μεταξύ Τουρκίας και Κούρδων!», είπε ο Τραμπ με ανάρτηση στο Twitter.

....We have one of three choices: Send in thousands of troops and win Militarily, hit Turkey very hard Financially and with Sanctions, or mediate a deal between Turkey and the Kurds!

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) October 10, 2019

«Δεν έχουν ξεπεράσει τις κόκκινες γραμμές»

Εν τω μεταξύ, ανώτερος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε πως η επίθεση των τουρκικών ένοπλων δυνάμεων στη Συρία δεν έχει ξεπεράσει σε αυτό το στάδιο τις κόκκινες γραμμές που χάραξε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει απειλήσει την Άγκυρα ότι θα βρεθεί αντιμέτωπη με οικονομικές κυρώσεις αν χρησιμοποιήσει δυσανάλογη βία ή επιδείξει «απάνθρωπη» συμπεριφορά.

Όταν του ζητήθηκε να δώσει σαφέστερο ορισμό αυτών που αποκάλεσε κόκκινες γραμμές, το στέλεχος της αμερικανικής διπλωματίας διευκρίνισε πως η Ουάσινγκτον θα θεωρήσει ότι ξεπεράστηκαν εάν διαπιστώσει πως διαπράττεται «εθνική κάθαρση» ή ότι εξαπολύονται «αεροπορικά ή χερσαία πλήγματα αδιακρίτως εναντίον του άμαχου πληθυσμού».

«Δεν έχουμε δει σημαντικά παραδείγματα τέτοιων ενεργειών σε αυτό το στάδιο, όμως [η τουρκική επιχείρηση] δεν βρίσκεται παρά στην αρχή της ακόμη», πρόσθεσε ο αξιωματούχος -ο οποίος μίλησε υπό τον όρο να μην κατονομαστεί- απευθυνόμενος σε δημοσιογράφους.

Το ίδιο στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είπε ότι ο πρόεδρος Τραμπ ανέθεσε σε Αμερικανούς διπλωμάτες να αποπειραθούν να μεσολαβήσουν για να υπάρξει «κατάπαυση του πυρός» μεταξύ της Τουρκίας και των Κούρδων και να τερματιστεί η τουρκική στρατιωτική επιχείρηση στη βορειοανατολική Συρία.

Νωρίτερα χθες, ο πρόεδρος των ΗΠΑ αναφέρθηκε μέσω Twitter στην πρόθεσή του η Ουάσινγκτον να διαδραματίσει ρόλο «μεσολαβητή» για την επίτευξη «συμφωνίας ανάμεσα στην Τουρκία και τους Κούρδους».

«Μας ανατέθηκε από τον πρόεδρο να προσπαθήσουμε να διαπιστώσουμε εάν υπάρχουν πεδία συνεννόησης ανάμεσα στα δύο μέρη, εάν είναι εφικτό να καταλήξουμε σε κατάπαυση του πυρός και βρισκόμαστε στη διαδικασία να το κάνουμε», είπε το στέλεχος του αμερικανικού ΥΠΕΞ, χωρίς να υπεισέλθει σε περισσότερες λεπτομέρειες.

Σύμφωνα με τον αξιωματούχο, η Άγκυρα αποπειράθηκε να εξασφαλίσει την υποστήριξη της Ουάσινγκτον στη στρατιωτική επιχείρησή της στη βορειοανατολική Συρία, αλλά το αίτημά της απορρίφθηκε. «Οι ΗΠΑ δεν θα προσφέρουν οποιαδήποτε στρατιωτική υποστήριξη [στην Τουρκία]», είπε. «Ζητήθηκε από τους Τούρκους σε πολλά επίπεδα, πολλές φορές, και στη συνδιάλεξη [του Αμερικανού προέδρου Τραμπ με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν] της Κυριακής», αλλά η αμερικανική θέση «έγινε σαφής στους Τούρκους», επέμεινε.

Τουρκία: Σκοτώθηκαν 174 «τρομοκράτες» 

Εν τω μεταξύ, συνεχίζεται η στρατιωτική επιχείρηση «Πηγή Ειρήνης» της Τουρκίας στο συριακό έδαφος. Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε αργά χθες το τουρκικό υπουργείο Άμυνας, ο συνολικός αριθμός των  «τρομοκρατών» που έχουν σκοτωθεί μέχρι στιγμής ανέρχεται σε 174. 

«Δεκαεννέα τρομοκράτες του PKK/PYD-YPG έχουν σκοτωθεί σε αεροπορικές επιδρομές εναντίον ενός καταφυγίου στην Ρας αλ Αϊν, στο πλαίσιο της επιχείρησης 'Πηγή Ειρήνης'. Συνεπώς, ο συνολικός αριθμός των τρομοκρατών που έχουν εξουδετερωθεί από την έναρξη της επιχείρησης είναι 174», τόνισε το υπουργείο με ανάρτηση στο twitter.

Έντεκα χωριά στις πόλεις Τελ Αμπιάντ και Ρας αλ Αϊν έχουν «απελευθερωθεί» χθες από τη στρατιωτική επιχείρηση της Τουρκίας, σύμφωνα με το υπουργείο.

Οπως δήλωσε νωρίτερα ο Τούρκος αντιπρόεδρος Φουάτ Οκτάι, η Τουρκία δεν πολεμά τους Κούρδους στη βόρεια Συρία, αλλά την «τρομοκρατική οργάνωση» της συροκουρδικής πολιτοφυλακής Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), και του Εργατικού Κόμματος Κουρδιστάν (PKK).

Ο κόσμος πρέπει να ξεχωρίζει τους Κούρδους από την «τρομοκρατική οργάνωση» YPG/PKK τόνισε ο Οκτάι σε συνέντευξη που παραχώρησε στο τουρκικό τηλεοπτικό δίκτυο TRT World, θέλοντας να τονίσει τη λανθασμένη εντύπωση που δίνουν, κατά τον ίδιο, τα διεθνή μέσα ενημέρωσης που συνδέουν όλους τους Κούρδους με την «τρομοκρατική οργάνωση».

Ο Τούρκος αντιπρόεδρος ανέφερε ότι η Άγκυρα δεν θα επιτρέψει τη δημιουργία ενός διαδρόμου «τρομοκρατίας» ή τη δημιουργία ενός κράτους στην περιοχή και πως η στρατιωτική επιχείρηση θα συνεχίσει έως ότου η βόρεια Συρία εκκαθαριστεί από «τρομοκράτες».

Απαντώντας στις ανησυχίες και τις αντιδράσεις της διεθνούς κοινότητας ότι η επιχείρηση «Πηγή Ειρήνης» αποσταθεροποιεί τη Συρία, ο Οκτάι ισχυρίστηκε πως η Τουρκία με τη στρατιωτική της εισβολή σταθεροποιεί τη Συρία, που είναι ήδη αποσταθεροποιημένη.

Η Τουρκία θεωρεί το PKK τρομοκρατική οργάνωση και ότι η κουρδική πολιτοφυλακή YPG είναι το παρακλάδι του PKK στη Συρία.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ