Λιβύη: Διαδηλώσεις γκρέμισαν την κυβέρνηση... Χάφταρ

Την παραίτησή της υπέβαλε το βράδυ της Κυριακής η μεταβατική κυβέρνηση στην ανατολική Λιβύη, που ελέγχεται από τον στρατηγό Χαλίφα Χάφταρ (φωτο), μετά την πυρπόληση της έδρας της στη Βεγγάζη από διαδηλωτές. 

Ο πρωθυπουργός Αμπντάλαχ Αλ-Τάνι υπέβαλε την παραίτησή του στη λιβυκή Βουλή, που εδρεύει και αυτή στη Βεγγάζη.

Οι ταραχές ξέσπασαν την περασμένη εβδομάδα σε διάφορες πόλεις όπως η αλ-Μαρτζ, η Σάμπα κι η αλ-Μπάιντα που ελέγχονται από την αντίπαλη στην κυβέρνηση της Τρίπολης πλευρά του λιβυκού εμφυλίου πολέμου. Οι διαδηλωτές διαμαρτύρονταν για τις διακοπές ρεύματος, τις ελλείψεις σε τρόφιμα κλπ.

Η κυβέρνηση της Βεγγάζης αποδυναμώθηκε σημαντικά μετά την αποτυχία του Στρατάρχη Χάφταρ να εκπορθήσει την Τρίπολη προ μερικών μηνών. Η οικονομική κρίση στη χώρα έχει επιδεινωθεί μετά τον αποκλεισμό εκ μέρους της πλευράς Χάφταρ των πετρελαιοπηγών της Λιβύης. Οι διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του αποκλεισμού αυτού βρίσκονται σε εξέλιξη.

Στη Λιβύη κυριαρχεί πολιτική αστάθεια από το 2011, όταν ανατράπηκε η πολύχρονη δικτατορία του Μουαμάρ Καντάφι. Το 2015, στη χώρα σχηματίστηκε Κυβέρνηση Εθνικής Συννενόησης (GNA) με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ, με έδρα την πρωτεύουσα Τρίπολη, ωστόσο σύντομα η GNA ήρθε σε σύγκρουση με τον αρχηγό των ενόπλων δυνάμεων, στρατηγό Χάφταρ, ο οποίος κινήθηκε εναντίον της.

Η GNA στηρίζεται σήμερα διεθνώς κυρίως στην Τουρκία και το Κατάρ, ενώ διατηρεί σχέσεις και με την Ιταλία και έχει ανακτήσει τους τελευταίους μήνες ορισμένα εδάφη, φθάνοντας στα πρόθυρα της Σύρτης. Η Αγκυρα, θέλει οι δυνάμεις του Χάφταρ να παραδώσουν τον έλεγχο της Σύρτης, λιμανιού με μεγάλη στρατηγική σημασία, και της αλ-Τζούφρα στην κυβέρνηση της Τρίπολης.

Το στρατόπεδο του Χάφταρ και γενικά της ανατολικής Λιβύης στηρίζεται κυρίως από την Αίγυπτο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Ρωσία και τη Γαλλία, ενώ το τελευταίο διάστημα έχει αναπτύξει σχέσεις με τη Συρία του Άσαντ.

Η Αθήνα αναζητούσε τρόπους αντίδρασης στο τουρκολιβυκό σύμφωνο, που θα είναι αποτελεσματικοί και θα αποφευχθούν τα λάθη του παρελθόντος που άφησαν εκτεθειμένη την Ελλάδα.

Οσο περνούσε ο καιρός δημιουργούταν όλο και πιο ευνοϊκό έδαφος για να εμπεδωθεί το τουρκικό τετελεσμένο και περιορίζονταν οι ελληνικές επιλογές. Ο στρατηγός Χάφταρ, στον οποίο επένδυσε η Αθήνα, θεωρώντας ότι θα μπορούσε -αν όχι να ανατρέψει τον Σάρατζ- τουλάχιστον να επιβάλει σε μια μεταβατική περίοδο την αποστασιοποίηση από την Τουρκία και τις δύο συμφωνίες που υπέγραψαν οι Ερντογάν και Σάρατζ, είχε αποδυναμωθεί.

Έτσι, για την Ελλάδα η βασική επιλογή ήταν η επιδίωξη ολοκλήρωσης των συνομιλιών με την Αίγυπτο και σύναψη συμφωνίας για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μεταξύ των δύο χωρών. Μόνο έτσι θα προβαλλόταν η ελληνική και η αιγυπτιακή υφαλοκρηπίδα που θα επικαλυπτόταν ένα σημαντικό τμήμα της περιοχής που θέλησε να υφαρπάξει μέσω της συμφωνίας οριοθέτησης με τη Λιβύη η Τουρκία, δημιουργώντας τετελεσμένα στην περιοχή.

Όλες οι κυβερνήσεις στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου προωθούν τα δικά τους, ιδιαίτερα, οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά συμφέροντα, αναφέρουν αναλυτές. Οι ρωγμές ανάμεσα στις μεγάλες δυνάμεις επιτρέπουν στις μικρότερες να αποπειρώνται να εξασφαλίσουν χώρο για τους ελιγμούς τους, στο φόντο των πλούσιων υποθαλάσσιων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.

Με πληροφορίες από AP, MENA, kathimerini.gr, in.gr